Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI Ga 500/21 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2022-02-10

Sygn. akt VI Ga 500/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2022 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Marta Zalewska

Protokolant: Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2022 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

przeciwko: D. F.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w R. V Wydziału Gospodarczego z dnia 6 lipca 2021 r., sygn. akt V GC 2157/17

oddala apelację.

Sygn. akt V Ga 500/21

UZASADNIENIE wyroku z dnia 10 luty 2022 r.

Pozwem z 6 września 2017 r. skierowanym przeciwko D. F., (...) sp. z o.o. we W. domagała się zasadzenia na swą rzecz kwoty 3 385,21 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych. Wierzyciel pierwotny zawarł z pozwanym umowę na pozycjonowanie strony internetowej, zgodnie z postanowieniami umowy przez pierwsze dwa miesiące usługa była świadczona bezpłatnie. Następnie wynagrodzenie było naliczane zgodnie z cennikiem. Zgodnie z postanowieniami umowy wierzyciel pierwotny wystawił na rzecz strony pozwanej cztery faktury. Powód nabył od wierzyciela pierwotnego w/w wierzytelności przysługujące mu w stosunku do pozwanego z tytułu w/w umowy.

Pozwany w sprzeciw od w/w nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, zgłosił zarzuty: podstępnego wprowadzenia w błąd podczas zawierania umowy o pozycjonowanie, nieważność umowy o pozycjonowanie, niewykonanie umowy o pozycjonowanie przez poprzednika powoda, wypowiedzenie umowy o pozycjonowanie, nieważność umów cesji, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli polegającego na zawarciu umowy o pozycjonowanie złożonego pod wpływem błędu, bezpodstawne żądanie zapłaty, brak po stronie powodowej roszczenia. Nadto pozwany wniósł o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W 2015 r. z D. F. skontaktowała się pracownica (...) O. (...) celem zapoznania z usługami świadczonymi przez (...) O. (...) i umówienia na dalszy kontakt z przedstawieniem oferty współpracy. Dnia 27 października 2015 r. telemarketer Ż. N. złożyła D. O. usługi polegającej na pozycjonowaniu w wyszukiwarce G. określonych przez pozwanego fraz. D. F. przystał na zaproponowaną ofertę, a treść umowy została mu przesłana mailowo. Umowa z dnia 27 października 2015 r. została podpisana przez pozwanego i odesłana stronie przeciwnej. Pozwany nie odesłał podpisanej umowy od razu, zwlekał z odesłaniem umowy, przedstawiciel (...) sp. z o.o., sp. k. w J. wzywał pozwanego do odesłania podpisanej umowy. Podpisana umowa została przesłana przez pozwanego dopiero po upływie paru dni od otrzymania maila z umową. D. F. nie czytał umowy przed jej podpisaniem.

Przedmiotem umowy z 27 października 2015 r. było aktywacja usługi oraz pozycjonowanie przez Wykonawcę ( (...) O. (...) I.) serwisu internetowego Zlecającego (D. F.), znajdującego się pod domeną (...) (lub dowolną inną domeną prowadzącą do serwisu internetowego Zlecającego), w wyszukiwarce G..pl na wyrażenia kluczowe określone w załączniku. Wykonawca zobowiązał się do udostępniania Zlecającemu w okresie testowym oraz po każdym okresie rozliczeniowym raportu pozycjonowania jego serwisu internetowego. Raport pozycjonowania miał być udostępniony zlecającemu poprzez panel klienta. W okresie testowym zlecający zwolniony był z opłat pozycjonowania, a dodatkowo wykonawca udzielił zlecającemu ulgi aktywacyjnej. W przypadku kontynuowania umowy po okresie testowym, w kolejnych okresach rozliczeniowych jej trwania wykonawca pobierać miał od zlecającego wynagrodzenie za pozycjonowanie serwisu internetowego, stanowiące sumę opłat zależnych od dziennych pozycji poszczególnych wyrażeń kluczowych w okresie rozliczeniowym oraz zgodną z cennikiem określonym w tabeli nr 2 w załączniku nr 1. Po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego wykonawca miał wystawiać i udostępniać w panelu klienta fakturę VAT z siedmiodniowym terminem płatności. Zlecający wyraził zgodę na udostępnianie faktur drogą elektroniczną w panelu klienta (§ 6 umowy). Umowa weszła w życie w dniu otrzymania przez wykonawcę podpisanego przez zlecającego egzemplarza umowy przekazanego w formie pisemnej. Umowa została zawarta na okres 12 miesięcy od 31.10.2015 r. do 31.10.2016 r. W okresie testowym umowa mogła zostać wypowiedziana ze skutkiem natychmiastowym bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat przez każdą ze stron. Oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pod rygorem nieważności wymagały formy pisemnej. Okres testowy wynosił 2 miesiące. (§ 7 umowy).

Wykonawca wykonał pozycjonowanie w miesiącach styczeń – kwiecień. Strona internetowa pozwanego była pozycjonowana , zostało to wykonane zgodnie z zaleceniami wyszukiwarki Google. Została wykonana optymalizacja strony pod kątem pozycjonowania. Pozycjonowanie strony internetowej pozwanego zostało ujęte w raportach pozycjonowania serwisu (...) pl . Raporty były generowane do zewnętrznego serwisu – webpozycja.pl, były podpisane certyfikatem autentyczności. W związku z podpisaniem certyfikatem autentyczności nie można było w nie ingerować.

Za wykonane usługi w miesiącach styczeń, luty, marzec, kwiecień (...) sp. z o.o. sp. k. w J. wystawiła D. F. faktury nr: (...) na kwotę 887,97 zł; (...) na kwotę 805,96 zł; (...) na kwotę 851,84 zł; (...) na kwotę 839,44 zł. Pozwany otrzymał w/w faktury.

(...) sp. z o.o. sp. k. w J. zawarła z (...) Sp. z o.o. w J. cztery umowy cesji wierzytelności. Każda z w/w umów dotyczyła przelewu wierzytelności objętych fakturami wystawionymi D. F. nr: (...) , (...), (...) , (...). Na podstawie przedmiotowych umów cesji, (...) sp. z o.o. sp. k. (cedent) sprzedał (...) Sp. z o.o. (cesjonariusz) w/w wierzytelności wraz ze wszelkimi prawami z nimi związanymi za cenę ustaloną zgodnie z regułami Umowy Generalnej łączącej (...) sp. z o.o. sp. k. i (...). Sp. z o.o. (...) za sprzedaż w/w wierzytelności wynosiły: 44,40 zł; 40,30 zł; 42,59 zł; 41,97 zł.

Następnie cesjonariusz wezwał D. F. do zapłaty kwoty 8 288,81 zł w tym kwot wynikających w faktur: (...) - 887,97 zł; (...) - 805,96 zł; (...) - 851,84 zł; (...) - 839,44 zł.

Podczas pierwszych dwóch miesięcy trwania umowy pozwany dostał informacje od osób trzecich, aby zakończyć współpracę z (...) sp. z o.o. sp. k. Pozwany sporządził pismo do (...) sp. z o.o. sp. k. opatrzone datą 28 grudnia 2015 r. w przedmiocie wypowiedzenia świadczenia usług w trybie natychmiastowym dla domeny (...) , z powodu braku jakichkolwiek zmian w firmie pozwanego, ze wskazaniem, ze pozycjonowanie firmy (...) sp. z o.o. sp. k. jest bezskuteczne. Pismo wypowiadające umowę zostało wysłane zwykłym listem poleconym. Pismem z 9 lutego 2016 r. (...) sp. z o.o. sp. k. złożyła pozwanemu propozycję polubownego rozwiązania sporu , w postaci ustalenia miesięcznej nieprzekraczalnej maksymalnej kwoty faktury za świadczone usługi. Następnie pismem datowanym na 22 listopada 2016 r. pozwany złożył oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, w którym pozwany uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego 2 listopada 2015 r., w związku z którym firma (...) sp. z o.o. sp. k. miała świadczyć pozwanemu usługi pozycjonowania strony (...) pl . (...) wskazał, że w chwili podpisywania umowy działał w mylnym przekonaniu, że zgoda wyrażona przez Internet, podjęta została pod wpływem przekonania pozwanego, że okres próbny jest bezpłatny, zaś odstąpienie od umowy bezproblemowe i nie zawierające jakichkolwiek negatywnych dla pozwanego konsekwencji. Przedmiotowe pismo zostało doręczone (...) sp. z o.o. sp. k. dnia 5 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Umowy cesji zawarte pomiędzy wierzycielem pierwotnym a powodem są ważne i skuteczne. Po pierwsze , osoby podpisujące przedmiotowe były upoważnione do zawierania umów tego rodzaju. W imieniu cedenta umowę podpisał komplementariusz (...) sp. z o.o. sp. k. – A. W., którego umocowanie do działania wynika chociażby z odpisu KRS spółki (jawnego rejestru sądowego), a ponadto również i ta osoba podpisywała umowę o świadczenie usług pozycjonowania. Natomiast w imieniu cesjonariusza umowę podpisał pełnomocnik, którego umocowanie do działania i zawierania umów cywilnoprawnych wynika z pełnomocnictwa udzielonego notarialnie z dnia 29 stycznia 2014 r. Ponadto przedmiotowe umowy cesji nr (...) zawierają wszystkie przedmiotowo istotne składniki umowy cesji. Zostały w nich określone szczegółowo i precyzyjnie wierzytelności, których dotyczy przelew oraz została określona cena sprzedaży. W ocenie Sądu wierzytelności, których dotyczą w/w umowy cesji istniały (o czym szczegółowo poniżej), zatem przedmiotowe umowy cesji są skuteczne prawnie. W związku z powyższym zarzut pozwanego co do nieważności umów cesji jest bezprzedmiotowy, a w konsekwencji powód posiada legitymację czynną.

Na skutek ważnych i skutecznych umów cesji doszło do podmiotowego przekształcenia stosunku zobowiązaniowego i w miejsce cedenta wszedł powód, a pozycja pozwanego w wyniku cesji nie uległa zmianie (ma on obowiązek spełnić świadczenie w niezmienionej postaci, jedynie tylko na rzecz innego podmiotu tj. powoda).

Pozwanego i wierzyciela pierwotnego łączyła umowa o świadczenie usług z art. 750 k.c. Zgodnie z treścią art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. za wykonane usługi należy się wynagrodzenie.

Pozwany podnosił zarzut nieważność umowy o świadczenie usług pozycjonowania, niewykonania przedmiotowej umowy oraz powoływał się na uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli polegającego na zawarciu umowy o pozycjonowanie złożonego pod wpływem błędu.

Po pierwsze w ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie ziściły się przesłanki co do złożenia oświadczenia woli pod wpływem błędu w rozumieniu art. 84 k.c. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

Warunkiem prawnej doniosłości błędu w świetle art. 84 k.c. jest przede wszystkim to, aby błąd składającego oświadczenie woli dotyczył treści czynności prawnej; przepis ten zakłada więc istnienie po stronie składającego oświadczenie woli mylnego wyobrażenia o treści tego oświadczenia (pomyłka) lub o takich okolicznościach, jak np. fakty, do których odnosi się to oświadczenie, normy prawne, mające zastosowanie do dokonywanej czynności prawnej, albo skutki prawne dokonywanej czynności prawnej. O uznaniu, że błąd dotyczy czynności prawnej decyduje stopień powiązania okoliczności dotkniętej błędem z całokształtem czynności prawnej. Związek ten jest dostatecznie ścisły, jeżeli błąd ingerując w istotę czynności prawnej wypacza jej sens życiowy lub prawny. Błędne wyobrażenie składającego oświadczenie woli może dotyczyć zarówno faktów, jak i prawa, a zatem może odnosić się nie tylko do przedmiotu czynności prawnych, ale i do skutków tych czynności wyznaczonych ustawą lub ustalonymi zwyczajami. Może to być także błąd co do osoby drugiej strony czynności prawnej.

Natomiast nie ma błędu, gdy ktoś świadomie składa oświadczenie woli, nie znając jego treści, np. składa podpis na dokumencie, z którego treścią się nie zapoznał, z natury błędu bowiem wynika przekonanie błądzącego, że postrzegany przez niego stan rzeczy odpowiada prawdzie. Innymi słowy, nieświadomość niezgodności między własnym obrazem sytuacji, a rzeczywistością stanowi immanentną cechę błędu. Stąd postawa osoby składającej oświadczenie woli, świadomie wykluczająca możliwość poznania stanu faktycznego, wyłącza błąd. Osoba, która świadomie podpisuje dokument, nie znając jego treści, nie myli się, lecz świadomie akceptuje postanowienia zawarte w dokumencie, niezależnie od ich treści. (por. wyrok SN z dnia 25 listopada 2020 r., V CSK 22/19, LEX nr 3088816; wyrok SN z dnia 14 stycznia 2009 r., IV CSK 358/08, LEX nr 603181).

Z sytuacją, o jakiej mowa w zdaniu poprzedzającym mamy do czynienie w niniejszej sprawie. Pozwany przed podpisaniem umowy o świadczenie usług pozycjonowania nie zapoznał się z jej treścią (nie przeczytał umowy), co przyznał sam pozwany już w treści sprzeciwu. Pozwany nie wykazał również, iż wierzyciel pierwotny (jego pracownik) w procedurze zawierania umowy wprowadził go w jakikolwiek sposób w błąd co do czynności prawnej: mającej łączyć strony umowy. Nawet jeżeliby tak było, pozostaje to bez znaczenia, albowiem umowa została zawarta w formie pisemnej, pozwany miał możliwość zapoznania się z jej treścią przed podpisaniem i zawarciem umowy, aczkolwiek sam dobrowolnie odstąpił od tej możliwości podpisując umowę bez jej czytania. W tym stanie rzeczy nie można mówić o błędzie co do treści czynności prawnej, albowiem pozwany świadomie zaakceptował postanowienia umowy niezależnie od ich treści. Ponadto, analiza umowy z 27.10.2015 r. (k. 17 – 19) prowadzi do wniosku iż, umowa jasno i wyraźnie precyzuje, jakie są warunki świadczenia usług, zarówno co do okresu obowiązywania umowy, możliwości wypowiedzenie, obowiązywania okresu testowego i darmowego. Postanowienia umowy nie wymagają od strony wiadomości specjalnych dla dokładnego zrozumienia ich treści. Już na pierwszej stronie umowy czarnym i wytłuszczonym drukiem jest zawarta informacja o promocji: Aktywacja usługi GRATIS + 2 miesiące za DARMO. Przedmiotowa informacja wraz z pozostałymi postanowieniami umowy, w tym postanowieniami z § 7 oraz informacją dot. promocji ( w której zawarto informacje o możliwości przerwania próbnego okresu bez jakichkolwiek opłat w dowolnym momencie okresu testowego) jasno i precyzyjnie wskazuje, że darmowe świadczenie usług miało miejsce jedynie w okresie testowym, który trwał 2 miesiące. Celem rezygnacji (bez dodatkowych opłat) należało w okresie testowym wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym. Natomiast z materiału dowodowego nie wynika, aby w czasie obowiązywania okresu testowego pozwany wypowiedział umowę o świadczenie usług pozycjonowania, zatem łączyła ona strony w dalszym ciągu, a pozwany był zobowiązany do zapłaty ustalonego wynagrodzenia. Pozwany nie wykazał, że skutecznie złożył w okresie testowym (2 miesięcy) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy: kiedy pismo z 28.12.2015 r. zostało skutecznie nadane na adres wierzyciela pierwotnego i zostało doręczone. W sytuacji, gdy strona powodowa konsekwentnie podnosiła, że umowa nie został wypowiedziana, to na pozwanym, zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c., spoczywał ciężar dowodu wykazania, że w okresie testowym wypowiedział umowę o świadczenie usług. Natomiast pozwany nie sprostał przedmiotowemu ciężarowi i nie wykazał, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dotarło do wierzyciela pierwotnego w czasie trwania okresu testowego, że oświadczenie zostało złożone w czasie trwania okresu testowego. Samo twierdzenie pozwanego, że przedmiotowe pismo zostało nadane na adres wierzyciela pierwotnego pozostaje w tej sytuacji jedynie twierdzeniem strony pozwanej, niepoparte żadnym materiałem dowodowym. W związku z powyższym w ocenie Sądu umowa o pozycjonowanie z 27.10.2015 r. nie została wypowiedziana w okresie testowym i w dalszym ciągu łączyła strony. Natomiast złożenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli pozostaje bez znaczenia, albowiem do błędu nie doszło, pozwany zawierając w/w umowę nie działał pod wpływem błędu w rozumieniu art. 84 k.c., zatem nie było podstaw do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli. Jak już wskazano powyżej pozwany otrzymał treść umowy mailowo, jak sam wskazał podczas zeznań, nie odesłał podpisanej umowy od razu tylko po jakimś czasie, po telefonach i ponagleniach ze strony wierzyciela pierwotnego. Zatem pozwany miał możliwość i wystarczającą ilość czasu do zapoznania się z treścią umowy oraz do przeanalizowania jej postanowień, czego jednak nie uczynił i podpisał umowę bez jej uprzedniego przeczytania. Zatem nie można mówić, iż pozostawał w błędzie co treści czynności prawnej.

Jak wynika z materiału dowodowego umowa o pozycjonowanie została przez wierzyciela pierwotnego wykonana. Wynika to zarówno z zeznań świadka R. H., który osobiście zajmował się czynnościami pozycjonowania strony internetowej pozwanego oraz z raportów pozycjonowania (k. 20 – 27) jak i z raportów wystawionych przez podmiot zewnętrzny – „webpozycje”. Raporty w zakresie wykonanych usług (pozycjonowania) zostały podpisane, autoryzowane certyfikatem zatem nie mogło dojść do późniejszej ingerencji w ich treść. Pozwany otrzymał faktury za usługi świadczone w styczniu, lutym, marcu i kwietniu i w zasadzie nie kwestionował ich treść co do wysokości należnego wynagrodzenia oraz co do terminu płatności.

W tym stanie rzeczy powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Powód posiadał legitymację czynną, a zarzuty pozwanego co do nieważności umowy pozycjonowania, jej niewykonania i złożenia przez pozwanego oświadczenia woli pod wpływem błędu okazały się nieuzasadnione. Dlatego tez w pkt. I wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 385,21 zł wraz z odsetkami od kwot 887,97 zł; 805,96 zł; 851,84 zł; 839,44 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Na tej podstawie Sąd Rejonowy w Rzeszowie w dniu 6.07.2021r. wydał wyrok, którym uwzględnił powództwo w całości.

Apelację złożył pozwany. Zaskarżył wyrok w całości i wnosząc o jego uchylenie ze zniesieniem postępowania zarzucił nieważność postępowania z uwagi na brak po stronie powoda organu do reprezentacji gdyż jedyny członek zarządu został wykreślony z KRS w dniu 10.06.2020r. i nie został ustanowiony kurator. Zarzucił tez naruszenie art. 58 kc poprzez uznanie przez SR że umowa pozycjonowania byłą ważnie zawarta i tym samym naruszenie art. 509 kc poprzez przyjęcie skutecznego nabycia przez powoda wierzytelności z tytułu nieważnej umowy. Zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisu art. 177 §1 pkt 4 kpc. poprzez odmowę zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego pod III K 113/18 przeciwko P. S. oraz A. W. – osobom odpowiedzialnym za prowadzenie interesów firm w związku z zawarciem umowy pozycjonowania, gdzie liczba pokrzywdzonych wynosi około 300 osób. Zarzucił, że w/w osoby są oskarżone w postępowaniu karnym przed SO w J. G. o czyn z oszustwa na szkodę m.in. pozwanego w związku z zawieraniem umów będących podstawą takich jak ta w niniejszej sprawie. A Sąd w tej sytuacji nie zastosował art. 177§1 pkt 4. W przypadku prawomocnego skazania tych osób sąd cywilny powinien przyjmując bezprawność osób podpisujących umowę przyjąć jej nieważność a w konsekwencji nieskuteczność umowy cesji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na etapie postępowania apelacyjnego sąd odwoławczy ustalił, że poczynając od 17.07.2019r. do 18.08.2021r. powód nie miał organu uprawnionego do reprezentacji go w tym procesie, o czym nie wiedział SR , wydając wyrok przy braku organu po stronie powoda, przy czym od 10.06.2019r. powód nie miał pełnomocnika procesowego. To ostatnie nie miało znaczenia z punktu widzenia art. 379 pkt 2 kpc, lecz jedynie z punktu widzenia art. 379 pkt 5 kpc. Tymczasem Sąd Rejonowy procedował w powyższym okresie: przed Sądem Rejonowym w drodze pomocy sądowej został przesłuchany świadek w dniu 30.10.2020r., zaś w dniu 6.07.2021r. odbyła się rozprawa, bezpośrednio poprzedzająca wydanie wyroku w sprawie. Skoro powód wygrał proces przed SR bez organu i pełnomocnika, oznacza to, iż nie zachodziła podstawa nieważności z art. 379 pkt 5 kpc, tym niemniej zachodziła nieważność na podst. art. 379 pkt 2 kpc, niezależnie od wyniku procesu czy tego, kto podniósł zarzut nieważności na podst. art. 379 pkt 2 kpc. Nie oznacza to jednak, że winno to zawsze skutkować uchyleniem wyroku Sądu Rejonowego, zważywszy, iż zarzut nieważności został zgłoszony przez stronę przeciwną dopiero w apelacji. Sąd II instancji, skoro nie uczynił tego SR, bo nie wiedział i nie podniesiono stosownego zarzutu na tamtym etapie, mianowicie w pierwszej kolejności podjął czynności z urzędu zmierzające do ustalenia, czy i w jakim okresie powód nie miał zarządu (powyższe informacje pozyskał z sądu rejestrowego we W. na podstawie przesłanych przez ten sąd dokumentów, które następnie stały się podstawą do dokonania stosownych wpisów do KRS strony powodowej). Jak wynika z przesłanego przez ten sąd m.in. odpisu wniosku o dokonanie zmian w KRS, protokołu NZW z dnia 19.08.2021r., listy obecności i uchwały nr 5 z tego ZW, z dniem 19.08.2021r. jako prezes zarządu został powołany P. S. i taki też wpis został dokonany przez sąd rejestrowy na podstawie w/w dokumentów, na co wskazuje pozyskany przez sąd z urzędu aktualny odpis z KRS oraz informacja z sądu rejestrowego. Tym samym odpadła podstawa na dzień 19.08.2021r., by sąd odwoławczy zawieszał postępowanie apelacyjne na podstawie art. 174§1 pkt 2 kpc, zwłaszcza że wpis do KRS o ustanowieniu organu nie ma charakteru konstytutywnego; liczy się data powołania osoby do organu i z tą datą osoba prawna uzyskuje organ, co umożliwia prowadzenie procesu cywilnego. Postępowanie apelacyjne nie było dotknięte nieważnością , zważywszy że powód odpis apelacji otrzymał w dniu 20.09.2021r. (k. 325), a więc już wówczas, gdy zarząd w spółce został powołany. W konsekwencji sąd apelacyjny zobligowany był do wykorzystania procedury wynikającej z art. 70 i 71 kpc, tj. zarządzeniem z dnia 27.12.2021r. wezwał zarząd strony powodowej, by w terminie tygodnia oświadczył się, czy zatwierdza wszystkie czynności zdziałane przed sądami obu instancji w okresie od 17.07.2019r. – 19.08.2021r. (k.358) i w odpowiedzi na to powód reprezentowany przez prezesa zarządu P. S. pismem z dnia 1.02.2022r. czynności te zatwierdził. Dodać należy, iż sąd z urzędu bada nieważność postępowania oraz stosuje procedurę ewentualnego sanowania czynności podjętych nieważnie w procesie cywilnym, co potwierdza orzecznictwo sądów (np. III CSK 274/11, por. III CSK 278/13 odnoszące się do pełnomocnika procesowego nienależycie umocowanego, I CSK 224/06, uzasadnienie postanowienia (...), II CSK 378/16). Wobec zatwierdzenia na podstawie art. 71 kpc czynności procesowych i sądowych przez aktualny zarząd powodowej spółki, nie było podstaw do przyjęcia nieważności postępowania przed sądem I instancji, a w konsekwencji do jego zniesienia i uchylenia wydanego wyroku.

Przechodząc do merytorycznej oceny pozostałych zarzutów apelacji, w pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu procesowego naruszenia art. 177§1 pkt 4 kpc. Przepis ten nie stanowi obligatoryjnej dla sądu podstawy do zawieszenia postępowania, lecz daje jedynie możliwość zawieszenia, a ocena podstaw do zawieszenia należy wyłącznie do sądu w konkretnych okolicznościach sprawy. Ustalenie czynu karnego oczywiście w świetle li tylko twierdzeń pozwanego mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygniecie tej sprawy cywilnej, tym niemniej nie oznacza to, że sąd cywilny nie jest władny z uwagi na toczący się proces karny oceniać powództwa cywilno – prawnego w oparciu o prawo cywilne, w tym wypadku umowę cywilno – prawną jako źródło powództwa o zapłatę, takie też ustalenia i ocenę prawną dokonał sąd I instancji, które sąd odwoławczy przyjmuje za własne, zwłaszcza po analizie pozostałych zarzutów apelacji i braku jakiegokolwiek uzasadnienia tych zarzutów w zakresie twierdzenia o nieważności umowy o pozycjonowanie strony i naruszenia art. 509 kc. W świetle art. 11 kpc jedynie prawomocny wyrok skazujący co do popełnienia przestępstwa wiąże sąd cywilny, a dopóki takiego wyroku brak, zawieszenie postępowania w sprawie z powództwa o zapłatę z tytułu umowy cywilno – prawnej jest sprzeczne z ekonomiką tego postępowania. Inaczej należy oceniać powództwo o odszkodowanie z deliktu, gdzie podstawą ustalenia deliktu może być właśnie proces karny p-ko pozwanemu. W takiej sytuacji obligatoryjnie winno się postępowanie cywilne zawiesić. Sądowi z urzędu wiadomym jest, że postępowania karne po pierwsze toczą się długo, po drugie nie zawsze prowadzą do wyroków karnych skazujących, po trzecie ustalenia wyroku karnego skazującego wiążą sąd cywilny tylko w zakresie podstawy skazania, stanowiącej znamiona przedmiotowe czynu karalnego, a nie wszystkich okoliczności ustalonych przez sąd karny, co często pozostaje nieprzydatne w procesie cywilnym. Podnieść przy tym należy, iż strona po uzyskaniu prawomocnego wyroku karnego, o ile będzie miał on wpływ na ocenę roszczenia cywilnego wywiedzionego w tym procesie, może skorzystać z nadzwyczajnej instytucji wznowienia postępowania, zatem nie ma zamkniętej drogi do wzruszenia procesu cywilnego, gdy po jego prawomocnym zakończeniu uzyska wyrok karny skazujący.

Z tych względów apelacja została oddalona na podstawie art. 385 kpc.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Dziopak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Marta Zalewska
Data wytworzenia informacji: