Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 maja 2018 r.

Powód (...) sp. z o.o. w W. domagał się zasądzenia od pozwanego P. W. kwoty 51 610,80 zł, z ustawowymi odsetkami za czas opóźnienia od dnia 31 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż obciążył pozwanego należnością w kwocie łącznej 51 610,80 zł, wynikającą z faktury VAT nr (...) tytułem zapłaty za 2 zestawy turbin wiatrowych (...) bez rezystorów hamujących, na podstawie zamówienia pozwanego z dnia 3 listopada 2015 r. Pozwany pomimo upływu terminu płatności faktury VAT nie uregulował zobowiązania, a wezwanie do zapłaty pozostało bezskuteczne.

Po wydaniu w sprawie nakazu zapłaty pozwany wniósł sprzeciw, domagając się oddalenia powództwa i zasądzenia na jego rzecz od powoda kosztów postępowania.

Pozwany przyznał, iż strony postępowania prowadziły rozmowy na temat zakupu turbin wiatrowych oraz ich podłączenia i uruchomienia. Pozwany podniósł, iż turbiny zostały dostarczone do miejsca montażu oraz zamontowane na budynku Hotel (...) w B., jednakże nie zostały należycie uruchomione, bowiem pracownicy powoda przed złożeniem turbin nie wykonali testów, nie dokonali wyważenia turbin oraz rejestracji falowników, co uniemożliwiło uzyskanie dostępu do produkcji energii i archiwizacji danych jej uzysku. Pozwany podkreślił, iż zamontowane przez powoda turbiny nie generują energii do sieci elektrycznej, co oznacza, że nie spełniają swojej funkcji i są obciążone wadą istotną.

W odpowiedzi na powyższe powód podtrzymał swoje stanowisko. Zarzucił dodatkowo, iż pozwany zbył towar w całości na rzecz osoby trzeciej i uzyskał za niego całą cenę, jednak nie zapłacił powodowi ceny za wydany towar. Ponadto powód podniósł, że uprawnienia z tytułu rękojmi za wady turbin wiatrowych nie przysługują pozwanemu, ponieważ roszczenie to podniósł z opóźnieniem, przekraczając 14 dniowy termin od momentu kiedy dowiedział się o wadzie.

Pozwany podtrzymał swoje twierdzenia i zarzuty zawarte w sprzeciwie. Podał, iż brak zapłaty za fakturę (...) uzasadniony jest nienależytym wykonaniem zobowiązania przez powoda. Pozwany wskazał, iż stan ilości prądu wytworzonego przez sporne turbiny za cały okres, od daty ich uruchomienia do dnia 21 października 2016 r. wyniósł 5 kWh. Tymczasem podobna turbina o mocy 2.0 kW zamontowana w bliskiej odległości od Hotelu (...), na Politechnice B. produkuje rocznie ok. 1500 kWh. W Hotelu inwestora zamontowane są natomiast dwie turbiny, każda o mocy 2,8 kW. Pozwany podniósł ponadto, iż jego zgłoszenie reklamacyjne zostało skierowane do powoda niezwłocznie, bo w dniu 8 stycznia 2016 r. Podczas wizyty pozwanego w Hotelu pod H. w dniu 21 października 2016 r. użytkownik nie potwierdził informacji o należytej produkcji prądu przez turbiny. Brak tej produkcji potwierdza natomiast zdjęcie wyświetlacza falownika wykonane w dniu 21 października 2016 r. Oświadczenie z dnia 16 września 2016 r. - jak wskazał pozwany - nie zawiera żadnych danych wskazujących na fakt i wielkość produkcji prądu przez turbiny.

W odpowiedzi na powyższe powód w piśmie z dnia 10 listopada 2016 r. stwierdził, iż w całości wykonał swoje zobowiązanie umowne. Podkreślił, iż kwestia rozruchu i korzystania z turbin leży po stronie ich właściciela.

W trakcie postępowania Sąd ustalił, że w dniu 1 października 2015 r. powód przedstawił pozwanemu drogą elektroniczną ofertę cenową nr (...)dotyczącą wysokości kosztów 2 zestawów turbin wiatrowych (...). W skład zestawu wchodziły turbina wiatrowa o pionowej osi mocy 2800W, przemiennikowy zespół generatorowy (...)3.6 - (...), prostownik napięcia (...) (...), rezystor hamujący 8000W. Cena dwóch zestawów wynosiła 41 660 zł netto.

Producentem turbin był (...) sp. z o.o., natomiast falownik - wchodzący w skład zestawu - nie był produktem powoda, został sprowadzony z Hiszpanii.

W oświadczeniu złożonym w dniu 26 października 2015 r., na firmowym papierze firmy (...) sp. z o.o. powód zobowiązał się do podłączenia i uruchomienia 2 turbin (...) pozwanemu P. W. prowadzącemu firmę (...) z siedzibą w miejscowości K. – B.. Uruchomienie turbin miało polegać na wykonaniu następujących czynności: podłączeniu turbin do prostowników, falowników oraz podłączeniu istniejącego już tam rezystora hamującego do falownika, przy czym podłączenie turbiny do falownika miało objąć wykonanie także konfiguracji urządzeń, tj. odpowiednie sparowanie tych elementów i całości do sieci.

W dniu 3 listopada 2015 r. pozwany złożył u powoda drogą elektroniczną zamówienie według złożonej oferty bez rezystorów hamujących, wraz z montażem, konfiguracją i kompletnym uruchomieniem.

W dniu 4 listopada 2015 r. powód przesłał pozwanemu potwierdzenie zamówienia nr (...) na zestaw 2 turbin wiatrowych (...) W skład zestawu ostatecznie wchodziły: turbina wiatrowa o pionowej osi mocy 2800W, przemiennikowy zespół generatorowy (...), prostownik napięcia (...) -5K, moduł monitoring do (...)3,6K-2G-W W. S., łącznik redukcyjny (redukcja ze starej turbiny na nową). Kwota należna powodowi tytułem 2 zestawów turbin wiatrowych wraz z montażem, konfiguracją i kompletnym uruchomieniem wyniosła 41 960 zł netto.

Projekt montażu turbin był objęty wcześniej dotacją unijną. Na budynku Hotelu pod H. przed instalacją turbin zakupionych u powoda, zamontowane były turbiny wiatrowe innej firmy, które nie działały prawidłowo, z uwagi na spalenie się falowników.

Turbiny zostały zamontowane w ciągu jednego dnia na masztach istniejących po poprzednich turbinach w budynku Hotelu pod H. w B.. Montaż obejmował jedynie czynności mechaniczne, bez możliwości podejrzenia falowników oraz zweryfikowania ich pracy.

Za wykonaną umowę powód w dniu 16 grudnia 2015 r. wystawił pozwanemu fakturę VAT (...) na kwotę 51 610,80 zł brutto, której termin płatności upływał w dniu 30 grudnia 2015 r. Faktura VAT została przesłana do pozwanego w dniu 17 grudnia 2015 r. pocztą.

W dniu 19 grudnia 2015 r. sporządzono protokół nr 1 odbioru zestawu E. 2800. W skład komisji odbiorowej wchodzili wyłącznie pracownicy powoda: K. C. oraz W. S.. W protokole wskazano, iż na obiekcie – budynek Hotelu (...) zamontowano: turbinę wiatrową o pionowej osi mocy 2800W, przemiennikowy zespół generatorowy (...)3.6K-2G-W, prostownik napięcia (...) -5K, moduł monitoring do (...)3,6K-2G-W W. S., łącznik redukcyjny 2K.. Podano, iż turbiny wiatrowe (...) 2800 w dniu 19 grudnia 2015 r. o godz. 10:00 przy prędkości wahającej się ok 2,5 m/s generowały na wyjściu z układu prostującego napięcie 72-74V w zależności od siły wiatru, takie samo napięcie miał wykazywać inwerter (...)3.6K-2G-W na wejściu od strony prostownika (...)-5K. Napięcie zostało zmierzone multimetrem S. (...). Inwertery miały pracować poprawnie, co sygnalizowała zielona dioda na pulpicie inwertera. Stwierdzono także, że montaż przeprowadzono prawidłowo. Uwag nie odnotowano. Protokół został podpisany przez K. C. występującego jako kierownik projektów oraz przez W. S..

W odbiorze robót nie brał udziału żaden z przedstawicieli pozwanego. Powód nie poinformował pozwanego o planowanym terminie odbioru zestawu E. 2800. Nikt z pracowników pozwanego nie podpisał sporządzonego jednostronnie przez powoda protokołu odbioru. Został on doręczony pozwanemu pocztą tradycyjną, bez oświadczenia gwarancyjnego. Po otrzymaniu protokołu, pozwany zlecił pracownikowi K. Ł. ustalenie czy turbiny wiatrowe działają prawidłowo. Na początku stycznia 2016 r. wartości wyświetlane na wyświetlaczu falownika wskazywały na brak uzysków energii. K. Ł. pozostając z powodem w kontakcie telefonicznym, poinformował go o braku całościowego podłączenia zestawu z uwagi na brak konfiguracji pracy falownika z turbiną.

Pozwany drogą elektroniczną w dniu 8 stycznia 2016 r. zwrócił się do powoda z wezwaniem w przedmiocie uruchomienia i rozruchu technicznego turbin. Wskazał, iż niniejsze czynności zostaną potwierdzone odpowiednim protokołem, podniósł, że do tej pory wykonano jedynie montaż mechaniczny oraz elektryczny. Nie doszło natomiast do rozruchu instalacji. Pozwany podał, iż według uzyskanych informacji od pracownika nie wykonano rejestracji falowników. Zaznaczył także, że na dzień sporządzenia pisma urządzenia nie pracują.

W dniu 14 stycznia 2016 r. powód drogą elektroniczną poinformował pozwanego, iż w dniu 22 stycznia 2016 r. stawi się pracownik powoda w celu usunięcia usterki. Na początku lutego 2016 r. na miejsce zamontowanych turbin miał stawić się K. C. i wykonać montaż modułów komunikacyjnych W.. Z wizyty pracownika powoda nie sporządzono protokołu.

Pismem z dnia 17 lutego 2016 r. powód za pomocą operatora pocztowego zwrócił się do pozwanego z wezwaniem do zapłaty kwoty 51 610,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem nieuregulowanej faktury VAT (...).

Kolejno powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w dniu 31 marca 2016 r. zwrócił się ponownie o zapłatę kwoty 51 610,80 zł tytułem nieuregulowanej dotąd faktury VAT, w terminie 5 dni od daty otrzymania wezwania. Pismo zostało odebrane przez pracownika pozwanego w dniu 4 kwietnia 2016 r.

W dniu 16 września 2016 r. T. K. (...) spółki jawnej HOTEL (...) w B. wystawił dla firmy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. referencje, rekomendując, że firma (...) sp. z o.o. jest m.in. solidna, wiarygodna oraz posiadająca wieloletnie doświadczenie.

Z kolei w piśmie z dnia 23 maja 2017 r. (...) spółki jawnej HOTEL (...) w B. oświadczyli, że usługi wykonane przez (...) sp. z o.o. nie zostały wykonane w sposób prawidłowy, instalacja nie działa i nie produkuje prądu. Wspólnicy podali, iż wystawiając referencje powodowi w dniu 16 września 2016 r. nie byli świadomi, że zainstalowane turbiny nie produkują energii. Jednocześnie oświadczyli, iż na rzecz pozwanego nie zostało wypłacone wynagrodzenie za zamontowane turbiny, ponieważ zostały one wymienione przez pozwanego w ramach obowiązującej gwarancji.

Zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową turbin wiatrowych (...) 2800, praca turbin jest niezależna od kierunku wiatru i niewymagająca mechanizmu „ustawiania na wiatr”. Instalacja turbiny powinna odbywać się przy braku lub niewielkim wietrze.

Powód udzielił pozwanemu gwarancji poprzez złożenie oświadczenia gwarancyjnego. Gwarancja obejmowała okres 60 miesięcy, licząc od daty podpisania bezusterkowego protokołu odbioru. Obejmowała całe urządzenie z wyłączeniem inwertera. W ramach udzielonej gwarancji producent zapewnił serwis techniczny i nie mógł odmówić wymiany niesprawnej części na nową. Warunkiem rozpatrzenia gwarancji było zgłoszenie wady niezwłocznie po jej wykryciu, jednak nie później niż w terminie 14 dni od daty jej wykrycia. Dokument gwarancyjny został podpisany przez K. C. występującego, jako kierownik projektów.

Z materiału dowodowego w szczególności z zeznań świadków (K. Ł.) wynika, iż powód nie skonfigurował parametrów falowników do pracy z tą konkretną turbiną, a zielona dioda na pulpicie nie sygnalizuje produkcji prądu.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 7 czerwca 2017 r. oddalił powództwo ( pkt I) i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7 217,00 zł tytułem kosztów postępowania (pkt II).

Uzasadniając wyrok Sąd stwierdził, że zasadniczą kwestią postępowania było ustalenie źródła zobowiązania, treści stosunku prawnego łączącego strony, albowiem powód wywodził swoje roszczenie z umowy sprzedaży. W ocenie Sądu, zakres obowiązków powoda wynikający z zawartej pomiędzy stronami umowy wykraczał zdecydowanie poza obowiązki ciążące na sprzedawcy. Sąd posiłkując się poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r. sygn. akt I CSK 703/09 przypomniał, że ocena charakteru umowy zależy nie od jej nazwy, ale od rzeczywistej treści oraz celu i zgodnego zamiaru stron (art. 65 § 2 kc).

Sąd Rejonowy uznał – mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy - że strony zawarły umowę o dzieło. Z dowodów zgromadzonych w sprawie, przede wszystkim z zeznań świadków – wynikało - że przedmiotem umowy było dostarczenie, montaż , uruchomienie w tym konieczna konfiguracja zestawów turbin. Poza przeniesieniem własności i wydaniem samego zestawu turbin, który w zasadniczej części był produkowany przez powoda, jego obowiązki polegające na montażu i uruchomieniu zestawów miały charakter zasadniczy, a ich wykonanie przez pracowników powoda z uwzględnieniem warunków na miejscu montażu i stanu sprzętu przekazanego przez niego gwarantowało prawidłowe wykonanie zamówienia. Zasadnicze i dodatkowe elementy umowy oznaczają, iż stosunek prawny łączący strony nie może być zakwalifikowany wyłącznie jako umowa sprzedaży. Sąd wywiódł, że sprzedawca nie zobowiązuje się do osiągnięcia zamierzonego przez kupującego rezultatu, a jedynie obowiązany jest przenieść na kupującego własność rzeczy i ją wydać. W niniejszym stanie faktycznym nie budzi natomiast wątpliwości, iż zobowiązanie powoda nie ograniczyło się jedynie do samego przeniesienia własności zestawów turbin i ich wydania pozwanemu. Prawidłowo wykonane zamówienie miało bowiem osiągnąć z góry zamierzony rezultat przez pozwanego , a znany powodowi, tj. odbiór przez pozwanego zestawów turbinowych w stanie gotowym, zdatnym do produkcji prądu, gdyż taki był cel i sens zobowiązania, które przyjął na siebie powód. Do osiągnięcia tego rezultatu konieczne było zaś zbycie elementów wchodzących w skład zestawów turbinowych, dostarczenie ich na miejsce przeznaczenia, kolejno ich montaż oraz uruchomienie zestawów turbinowych, w tym wykonanie odpowiedniej konfiguracji pozwalającej na produkcję prądu. Zdaniem Sądu, oczywistym jest, że powód nie złożył pozwanemu zapewnienia, że turbiny będą w lokalizacji wskazanej przez pozwanego rzeczywiście produkować prąd, nie mniej jednak zobowiązał się do osiągnięcia końcowego rezultatu w postaci uruchomienia i ich prawidłowej konfiguracji. Zatem przyjęte przez powoda obowiązki w sposób zdecydowane wykraczają poza obowiązki sprzedawcy.

Za uznaniem zamiaru stron zawarcia umowy o dzieło przemawia też literalna treść oświadczenia (którego powód nie kwestionował) z dnia 26 października 2015 r., w którym zobowiązał się on do podłączenia i uruchomienia 2 turbin wiatrowych. Pozwany zamawiając wykonanie 2 turbin wiatrowych na budynku Hotelu (...) miał na celu zapewnienie możliwości uzyskiwania energii elektrycznej z tzw. odnawialnych źródeł energii, w związku z zobowiązaniem wynikającym ze stosunku gwarancji jaki łączył go z inwestorem ( właścicielem Hotelu) . Powód miał wykonać dla pozwanego turbiny wiatrowe zdatne do produkcji energii elektrycznej, tj. wykonać określone dzieło wobec tego, iż turbiny zamontowane tam przez poprzedniego wykonawcę uległy uszkodzeniu, a pozwanego łączył stosunek gwarancji z właścicielem Hotelu. Cel zawarcia między stronami był powodowi znany, gdyż wcześniej w tym przedmiocie trwały negocjacje na co wskazują zeznania pozwanego.

W przedmiotowej sprawie sporną kwestię stanowiły okoliczności dotyczące wykonania przez powoda kompletnego przedmiotu umowy. Na powodzie zgodnie z regułą wynikającą z art. 6 kc ciążył obowiązek wykazania faktu zawarcia umowy jak i jej wykonania. Przyjmuje się, że (o ile ustawa nie stanowi inaczej) rzeczą powoda jest wykazanie faktów, z których wywodzi prawo, a rzeczą pozwanego - faktów niweczących to prawo. Zarzuty pozwanego koncentrowały się głównie na nie wykonywaniu przez powoda zamówionego dzieła.

Ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie obciąża tę stronę, która wywodzi z nich określone skutki prawne (art. 6 k.c.). Strona, która nie przedstawi dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Zdaniem Sądu, nieuzasadnione byłoby przerzucanie ciężaru dowodu w tym zakresie na pozwanego, bowiem jak wynika z materiału dowodowego powód nie zaoferował pozwanemu oddania dzieła w sposób umożliwiający zbadanie czy zostało ono wykonane zgodnie z zobowiązaniem. Pozwany nie został w ogóle zawiadomiony o terminie oddania dzieła, nie podpisał protokołu jego odbioru. Dopiero podpisanie bezusterkowego protokołu odbioru przez przedstawiciela pozwanego po umożliwieniu mu uczestniczenia we wszystkich czynnościach poprzedzających odbiór zestawów ( testach, pomiarach itd.) mogłoby skutkować przyjęciem, iż dzieło zostało odebrane bez zastrzeżeń i to pozwany chcąc skorzystać z uprawnień wynikających z rękojmi ( czy to do obniżenia wynagrodzenia czy ostatecznie odstąpienia od umowy) musiałby wykazać, iż dzieło istotnie posiada wady o określonym charakterze oraz że zgłosił ich istnienie powodowi w wymaganym przez prawo terminie.

Ustalony w sprawie stan faktyczny wskazuje – zdaniem Sądu – na to iż powód dochodzi roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za dzieło, powołując się w istocie na fakt jego wykonania, co było okolicznością sporną. Z niniejszego skutku wywodzi więc dla siebie korzystne skutki prawne, a zatem ciężar dowodu wykonania dzieła spoczywa na powodzie.

Zgromadzone dowody nie uprawniają jednak przyjęcia, że doszło do wykonania dzieła w sposób umożliwiający korzystanie z niego.

Sąd przypomniał dalej, że należność przyjmującego zamówienie powstaje najwcześniej z chwilą odebrania dzieła lub powstania zwłoki w odbiorze spowodowanej zachowaniem się zamawiającego.

Obowiązek odbioru odnosi się do dzieła wykonanego przez przyjmującego zamówienie zgodnie z swoim zobowiązaniem i zaofiarowanego zamawiającemu. Zgodność tę należy oceniać, biorąc po uwagę treść zawartej przez strony umowy, elementy dopełniające stosunek prawny z mocy ustawy (art. 56), a także ogólne kryteria prawidłowego wykonania zobowiązania (art. 354 § 1 kc). Oddawane dzieło powinno być zgodne z treścią stosunku obligacyjnego pod względem ilościowym i jakościowym, posiadać cechy i właściwości funkcjonalne uzgodnione przez strony, a także zostać zaofiarowane we właściwym miejscu i czasie. Odbiór powinien nastąpić niezwłocznie po oddaniu (zaofiarowaniu) dzieła przez przyjmującego zamówienie, chyba, że dłuższy termin wynika z umowy lub jest uzasadniony charakterem podlegającego odbiorowi dzieła.

Postępowanie dowodowe nie pozwoliło stwierdzić, że powód oddał kompletne dzieło. Zeznania świadków w tym zakresie są sprzeczne, zaś okoliczność czy powód wykonał wszystkie czynności składające się na uruchomienie turbin ( ich konfigurację) wymaga wiadomości specjalnych poprzedzonych oględzinami przedmiotu sporu przez biegłego sądowego. Nie budzi zaś wątpliwości, iż w świetle oświadczenia osoby trzeciej ( właściciela obiektu) turbiny nie działają i nie produkują prądu. Dzieło nie osiąga zatem zamierzonego rezultatu ( nie działa) . Z treści dokumentacji techniczno- ruchowej turbiny wynika zaś, że teren, na którym instaluje się turbiny nie ma większego znaczenia. Tym samym sporna między stronami okoliczność czy brak działania zestawów i produkcji prądu wynika z niedokończonej konfiguracji przedmiotowych urządzeń przez powoda, czy też z uwagi na niewłaściwą lokalizację samych turbin ( brak odpowiednich warunków atmosferycznych) wymaga wiadomości specjalnych i nie może być zastąpiona samymi zeznaniami świadków, choć już z dokumentacji techniczno- ruchowej przyjąć można że teren na którym instaluje się turbiny nie ma większego znaczenia.

Zdaniem Sądu, powód, jako że wywodził dla siebie z tytułu wykonania dzieła korzystne skutki prawne winien zgłosić wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego, czego nie uczynił. Dowód ten, jako sporządzony przez wykwalifikowaną, niezależną osobę z odpowiednim przygotowaniem technicznym stanowiłby niewątpliwie miarodajny i adekwatny dowód w sprawie.

Tymczasem posiłkując się przedłożonymi przez powoda dowodami, w tym dowodami z dokumentów nie można stwierdzić, że przedmiotowa umowa była rzeczywiście wykonana w całości, zgodnie z zamówieniem.

Dowody zaoferowane przez powoda w świetle materiału dowodowego i oświadczeń zawartych w pismach procesowych stron nie dowodzą okoliczności, iż powód wykonał na rzecz pozwanego umowę zgodnie z jej treścią, a ponadto, że przysługuje mu z tego tytułu odpowiednie wynagrodzenie.

Pozwany wykazał natomiast, że nie odebrał dzieła. Z wiadomości e-mail wynika, że wzywał powoda od uruchomienia i rozruchu turbin wiatrowych, zaś powód nie udowodnił, że taki rozruch faktycznie nastąpił. Co więcej, pozwany zaprzeczył, aby odebrał dzieło. Zatem, nie można wysnuć wniosku, że dzieło zostało wykonane i odebrane. Sąd zaznaczył, że pozwany niezwłocznie po odebraniu protokołu odbioru, podjął czynności mające na celu zweryfikowanie prawidłowości wykonania dzieła, które to czynności, do których wykonania został upoważniony K. Ł. ujawniły niewykonanie zamówienia w całości.

Powód nie miał, więc prawa żądać od pozwanego zapłaty za dzieło, które nie zostało oddane w całości i odebrane.

W myśl zaś art. 642 § 1 k.c. przyjmujący zamówienie ( powód) nabyłby roszczenie o wynagrodzenie w chwili oddania dzieła kompletnego.

Tym samym w obecnym stanie rzeczy jego roszczenie o zapłatę wynagrodzenia nie jest wymagalne i jako przedwczesne podlega w całości oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniósł powód zarzucając Sądowi Rejonowemu sprzeczność istotnych ustaleń Sądu co do stanu faktycznego z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, polegająca na uznaniu, że strony łączyła umowa o dzieło, oraz że powód w procesie żądał zapłaty za dzieło, podczas gdy powód zawarł z pozwanym umowę sprzedaży, a powód w tym procesie nie dochodził zapłaty wynagrodzenia za dzieło, lecz ceny za sprzedane (i wydane) pozwanemu dwa zestawy turbin wiatrowych.

I.  naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy:

1.  art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że strony zawarły umowę o dzieło, zamiast prawidłowo, że w tym procesie powód dochodził zapłaty ceny za sprzedane pozwanemu towary handlowe tj. dwa zestawy turbin wiatrowych. Pomiędzy stornami nie było sporna okoliczność czy ewentualny brak działania zestawów i produkcji prądu wynika z niedokończonej konfiguracji urządzeń przez powoda czy też z uwagi na niewłaściwą lokalizację turbin czy też z innych przyczyn. Proces dotyczy braku zapłaty przez pozwanego ceny za sprzedane mu dwa zestawy turbin wiatrowych,

2.  art. 328 § 2 k.p.c., 232 k.p.c. oraz 233 k.p.c. poprzez nieustalenie pełnego stanu faktycznego sprawy, brak odniesienia do wszystkich twierdzeń przedstawionych przez powoda w toku postępowania, przeprowadzenie oceny dowodów w sposób wybiórczy, niewyjaśnienie jakiego rodzaju rzekome wady występują w turbinach sprzedanych pozwanemu przez powoda, na czym Sąd I instancji oprał przekonanie, że towar ma wady oraz z czego wywiódł, że pozwanemu przysługują roszczenia (jakiekolwiek) z tytułu rękojmi za wady,

3.  art. 316 § 1 k.p.c. w wyniku czego, Sąd I instancji nie rozpoznał sprawy co do istoty,

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

1.  art. 627 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że strony zawarły umowę o dzieło, w sytuacji, gdy ustalony stan faktyczny i prawny na to nie pozwala. Strony zawarły umowę sprzedaży dwóch zestawów turbin wiatrowych, a odmienna ocena charakteru tej umowy przez Sąd jest błędna,

2.  art. 642 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skutkujące nieprawidłowym ustaleniem, że powód w tym procesie dochodził zapłaty wynagrodzenia za dzieło, podczas gdy powód w tym procesie dochodził zapłaty ceny za sprzedane pozwanemu towary handlowe tj. dwa zestawy turbin wiatrowych,

3.  art. 643 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skutkujące ustaleniem, że powód nie wydał pozwanemu kompletnego dzieła, podczas gdy powód nie kwestionował montażu i podłączenia turbin na obiekcie inwestora. Niezależnie od tego powód zarzuca, że nigdy nie zobowiązał się względem pozwanego do wykonania na jego rzecz dzieła,

4.  art. 638 k.c. w zw. z art. 563 k.c. poprzez jego niezastosowanie, skutkujące nieuzasadnionym ustaleniem, że pozwanemu przysługują wobec powoda jakiekolwiek roszczenia z tytułu rękojmi za wady towaru. Jest faktem, że pozwany kupione od powoda turbiny sprzedał osobie trzeciej i uzyskał za nie całą cenę. Trzeba też wskazać, że pozwany (Jak i obecny właściciel turbin) nigdy nie zawiadomił powoda o wadach kupionych turbin, w tym w postaci braku generowania przez turbiny energii elektrycznej,

5.  art. 535 k.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy stan faktyczny sprawy jednoznacznie wskazuje, że strony zawarły umowę sprzedaży dwóch zestawów turbin wiatrowych, co pozwany wprost przyznał na rozprawie w dniu 25 maja 2017r., a w dalszej kolejności, że powód wykonał zobowiązanie tj. wydał i przeniósł na pozwanego prawo własności dwóch zestawów turbin wiatrowych, a w tym procesie dochodził zapłaty ceny za dwa zestawy turbin wiatrowych, co zostało udowodnione,

6.  art. 353 §1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że powód spełnił świadczenie w sposób odpowiadający ustalonej treści stosunku prawnego - tj. wydanie i przeniesienie na pozwanego prawa własności dwóch zestawów turbin wiatrowych w wyniku czego nabył roszczenie o spełnienie świadczenia wzajemnego tj. o zapłatę ceny za towar,

7.  art. 6 k.c. poprzez przerzucenie obowiązku dowodzenia z pozwanego na powoda. Sąd I instancji nie dostrzegł, że to pozwany z zarzutu, że turbiny wiatrowe wadliwie działają wywodził korzystne dla siebie skutki prawne. Pozwany w sprzeciwie do nakazu zapłaty twierdził, że turbiny nie generują energii do sieci elektrycznej, co w jego ocenia miało oznaczać, że nie spełniają swojej funkcji i są obciążone istotną wadą. Do wykazania istnienia zarzucanych wad turbin zobowiązany był pozwany, a nie powód. Pozwany temu obowiązkowi nie sprostał. Na powodzie nie spoczywał obowiązek wykazania, że turbiny są bez wad, szczególnie w sytuacji gdy przed procesem tych pozwany żadnych wad nie zgłosił.

W oparciu o powyższe zarzuty powód wniósł o zmianę wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 51 610,80 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za czas opóźnienia w zapłacie liczonymi od dnia 31 grudnia 2015 r do dnia zapłaty. Nadto domagał się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów sądowych w tym kosztów zastępstwa procesowego II instancji według norm przepisanych. Pozwany stał na stanowisku, że Sąd I instancji prawidłowo ocenił charakter łączącego strony stosunku prawnego uznając, że strony łączyła umowa o dzieło, a nie umowa sprzedaży. Podtrzymywał, iż dzieło oddane przez powoda okazało się niekompletne i nie było zdatne do gospodarczego użytku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja podlega oddaleniu. Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe, znajdują potwierdzenie w przeprowadzonych dowodach, ocenionych bez naruszania zasad swobody sędziowskiej, wobec czego Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne i czyni podstawą niniejszego orzeczenia. Zastrzeżeń nie budzi też prawidłowość subsumpcji dokonanej przez Sąd I instancji i trafność zastosowania przepisów prawa materialnego.

Zarzuty apelującego skupiały się wokół błędnych - jego zdaniem - ustaleń faktycznych, a w konsekwencji błędnym uznaniem przez Sąd, że strony łączyła umowa o dzieło, podczas gdy w ocenie apelującego zawarł on z pozwanym umowę sprzedaży i dochodził w procesie zapłaty ceny za sprzedane ( i wydane) pozwanemu 2 zestawy turbin wiatrowych.

Jak wskazano już powyżej ustalenia Sądu I instancji są jednak prawidłowe. Trudności przy przyjęciu powyższego mogły wynikać z faktu, że strony nie zawarły umowy na piśmie, która zakreślałaby ich prawa i obowiązki. Jednakże na podstawie dowodów zgromadzonych w sprawie w tym w szczególności: oświadczenia powoda z dnia 26 października 2015 r., wiadomości e-mail pozwanego z dnia 8 stycznia 2016 r., zeznań świadków K. Ł., K. C., Sąd I instancji prawidłowo przyjął, iż strony łączyła umowa o dzieło, której powód nie wykonał w sposób prawidłowy, tj. taki jak umówiły się strony.

Na takie wnioski już w pierwszej kolejności naprowadza uzasadnienie pozwu, w którym pełnomocnik powód wskazał, iż „ za wykonanie usługi powód obciążył pozwanego należnością w kwocie łącznej 51 610 zł 80 gr, co zostało stwierdzone fakturą VAT nr (...) z 16.12.2015 r.”.

Pomijając jednak powyższe to w ocenie Sądu o charakterze i rodzaju umowy świadczy przede wszystkim pisemne oświadczenie powoda z dnia 26 października 2015 r. (k.31), w którym zobowiązał się on do podłączenia i uruchomienia 2 Turbin (...) dla firmy (...) w B., co oznacza, że powód nie ograniczył się wyłącznie do obowiązków wynikających z umowy sprzedaży (przeniesienia własności rzeczy na rzecz kupującego i wydania rzeczy – art. 535 k.c.). Jak słusznie akcentował Sąd I instancji, umowa o dzieło (art. 627 k.c.) należy do umów rezultatu, a więc jej przedmiotem jest indywidualnie oznaczony wytwór (rezultat). Jeśli zatem zawarta umowa dotyczy osiągnięcia „rezultatu usługi” - co było cechą charakterystyczną umowy łączącej strony niniejszego postępowania - to konieczne jest, aby działania przyjmującego zamówienie, a więc powoda doprowadziły do konkretnego, oznaczonego rezultatu.

W niniejszej sprawie rezultatem o jaki umówiły się strony było funkcjonowanie ( w sensie fizycznym) zamontowanych przez powoda turbin wiatrowych na budynku Hotelu (...) w B. i produkowanie przez nie energii elektrycznej. Rezultat ten był kluczową przyczyną, dla której pozwany w ogóle zlecił wykonanie powyższego powodowi, albowiem uprzednio wykonane turbiny wiatrowe nie działały na skutek uszkodzenia falowników. Powód miał wykonać dla pozwanego turbiny wiatrowe zdatne do produkcji energii elektrycznej, a więc wykonać określone dzieło. Cel zawarcia między stronami był powodowi znany, gdyż wcześniej na ten temat trwały negocjacje na co wskazują zeznania pozwanego. Pozwanemu, niezależnie od kupna nowych urządzeń ( bo do tego był zobowiązany z gwarancji jakiej udzielił), zależało w zasadniczej mierze na doprowadzeniu do zamierzonego celu, jakim było ich działanie i produkowanie energii elektrycznej. Powyższe przesądziło o zakwalifikowaniu ustaleń stron, jako umowy o dzieło.

Bez znaczenia są przy tym zarzuty pozwanego, że urządzenie produkowało zbyt małą ilość energii, bo nie wykazał on by strony umawiały się, że będzie ono osiągało określoną moc lub wydajność.

Prawidłowe są natomiast kolejne ustalenia Sądu Rejonowego dotyczące wykonania dzieła przez powoda. W aktach sprawy zalega jednostronny protokół odbioru z dnia 19 grudnia 2015 r. (k.32) podpisany przez pracowników powoda, z którego wynika, iż na obiekcie Hotel (...) zamontowano turbinę wiatrową o wyszczególnionych tam parametrach. Z protokołu tego nie wynika jednak by powód dokonał konfiguracji urządzenia w celu jego prawidłowego działania.

Już chociażby z zeznań świadka K. C. pracownika powoda wynika, że przedmiotem umowy była produkcja turbin, ich dostawa na miejsce montażu, montaż oraz uruchomienie. Uruchomienie zaś oznaczało : podłączenie turbin do prostowników, falowników oraz podłączenie istniejącego już rezystora hamującego do falownika. Podłączenie turbiny do falownika obejmuje zaś także konfigurację, tj. odpowiednie spasowanie tych elementów i całości do sieci ( vide karta 116/II akt sprawy).

Co więcej, z wiadomości e-mail kierowanej do powoda przez pozwanego datowanej na 8 stycznia 2016 r. wynika, że nie doszło do rozruchu instalacji. Skutkowało to brakiem rejestracji falowników, a co za tym idzie brakiem podglądu produkcji oraz archiwizacji danych uzysków poboru energii. Jak się ostatecznie okazało brak tej konfiguracji doprowadził to tego, iż zamontowane turbiny nie działały. W tych okolicznościach trudno uznać by doszło do prawidłowego wykonania przez powoda umowy o dzieło, skoro wbrew zapewnieniom nie podłączył on i nie uruchomił turbin. Ostateczny rezultat objęty porozumieniem stron nie został osiągnięty. To z kolei skutkowało tym, że po stronie powoda nie powstało roszczenie o zapłatę dzieła, a to z którym wystąpił w niniejszej sprawie jest przedwczesne. W świetle powyższego bezprzedmiotowe były także zarzuty powoda dotyczące roszczeń pozwanego z tytułu rękojmi za wady towaru. Roszczenia te jeszcze nie zaktualizowały się, skoro nie doszło do prawidłowego wykonania dzieła objętego zamysłem stron.

Niesłusznie podnosił także apelujący, naruszenie przez Sąd I instancji art. 6 k.c. Istotnie bowiem to rzeczą powoda było wykazanie faktu zawarcia umowy z pozwanym i jej wykonania w sposób uzasadniający wystąpienie z roszczeniem o zapłatę za to wykonanie. W sprawie powód nie zaoferował Sądowi dowodów, z których bezsprzecznie wynikało by, że dzieło zostało wykonane, wydane, odebrane przez pozwanego i że jest zdatne do umówionego użytku. Te okoliczności nie mogą pozostawać w sferze domyśleń, a winny znaleźć odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Konkludując, w ocenie Sądu Okręgowego, zgodzić się należy także z poglądem Sądu I instancji co do tego, że o ile powód utrzymywał iż dzieło zostało ukończone i jest sprawne, to do wykazania powyższego konieczny był dowód z opinii biegłego właściwej specjalności, a o jego przeprowadzenie powód nie wnioskował.

Powyższe legło u podstaw oddalenia apelacji (pkt I wyroku). O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., stosownie do jego wyniku ( pkt II).