Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Protokolant: Barbara Ćwiok

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2018 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. z/s w R.

przeciwko: W. P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. z/s w R. na rzecz pozwanego W. P. kwotę 5.417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt VI GC 298/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r.

Powód Miejskie Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. w R. domagał się zasądzenia od pozwanego W. P. kwoty 96.772,20 zł, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 94. 972,20 zł. od dna 24.03.2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 1.800 zł od dnia 7.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazał na zawarty z Kancelarią Radców Prawnych S. i (...) sp. p. w R. szereg umów zlecenia, począwszy od 1999 do 2006 roku , do których zawierane były aneksy. Przedmiotem umów było zastępstwo w sprawach sądowych
w sprawach przeciwko osobom fizycznych korzystającym z usług (...) bez uiszczenia opłaty za przejazd. Co było istotne, wynagrodzenie miało być wypłacane po wyegzekwowaniu zasądzonych należności głównych i kosztów, koszty klauzuli i egzekucyjne także miały być wypłacane po ich wyegzekwowaniu. Odrębną umowę w dacie 2002 r. zawarto na obsługę prawną z odrębnym ryczałtowym wynagrodzeniem. Uprzednio W. S. (1) od 1978 r. zatrudniony był w oparciu o umowę pracę. Współpraca ta była dla zleceniobiorcy opłacalna. W lipcu 2011 r. powód wypowiedział mowę o obsługę prawną ze skutkiem na koniec roku,
a Kancelaria domagała się zapłaty wynagrodzenia za sprawy zakończone.

Kancelaria powołała się przy tym na aneks z daty 18.07.2008 r. , którego MPK nie miało w swojej dokumentacji, a którym zmieniono zasady wynagradzania Kancelarii, przewidując
w razie rozwiązania umowy zlecenia przez którąkolwiek ze stron wypłatę wynagrodzenia zasądzonego w tytułach egzekucyjnych, nawet niewyegzekwowanego. Zmiany weszły w życie z dniem zawarcia aneksu i miały mieć zastosowanie do spraw prowadzonych i nierozliczonych w dacie jego zawarcia.

Powód odmawiał zapłaty z uwagi na brak tego aneksu w swoim wykazie oraz niewyegzekwowanie żądanych kwot od dłużników.

Kancelaria wszczęła przeciwko powodowi szereg postępowań sądowych o zapłatę. Niniejsza sprawa dotyczy sprawy o zapłatę 56. 653,80 zł wraz z odsetkami od dnia 12.01.2013 r. , w której zasądzono nadto koszty procesu 6.450 zł za I instancję, 1800 zł za drugą instancję oraz postępowanie kasacyjne. W sumie dało to kwotę 96.772,20 zł.

Dalej powód wskazał, że pozwany pełnił funkcję dyrektora MPK od 2004 r. do 2007 r., członka zarządu od dnia 1.01.2008 r. do 6.10.2008 r. prezesa MPK sp. o.o. w R.. Pozwany jako prezes zawarł lipcu 2008 r. aneks zmieniający zasady wynagradzania.

Powód wskazał jako podstawę roszczenia art. 293 k.s.h., a to w związku z podpisaniem w/w aneksu, czym pozwany – zdaniem powoda - doprowadził do powstania po stronie powodowej spółki, w sposób bezprawny i zawiniony, szkody w rozumieniu 361 § 2 k.c. pozostającej w związku przyczynowym z podpisaniem aneksu.

Powód wskazał na skutki zapisu aneksu, do którego daty strony mogły rozwiązać umowę bez finansowych konsekwencji, po jego dacie w razie rozwiązania umowy powstawała wierzytelność o zapłatę wstecz wynagrodzenia za niewyegzekwowane należności. Zleceniobiorca mógł wypowiedzieć umowę w celu uzyskania wynagrodzenia za kilka lat nieskutecznych usług, gdzie skuteczność windykacji wynosiła 10%. Powód wskazał, że ryzyko bezskutecznej egzekucji które ponosił zleceniobiorca, było dotychczas rekompensowane wynagrodzeniem za obsługę prawną. Aneks zachwiał równowagę, przenosząc ryzyko na zleceniodawcę.

Powód wskazał, że przeciwko zawarciu takiej umowy przemawiał interes gospodarczy spółki, jego zawarcie było nakierowane wyrządzeniem spółce szkody, która powstała na skutek zawarcia aneksu w dacie uprawomocnienia się wyroku wydanego przeciwko niej.

Dalej powód - powołując się na przepisy art. 293 k.s.h. i art. 201 §1 k.s.h. i 3 k.s.h.
- wskazał, że o bezprawności świadczy naruszenie prawa powszechnie obowiązującego lub postanowień umowy spółki. Do zadań członka zarządu należy prowadzenie spraw spółki, zarządzanie jej majątkiem i sprawami finansowymi, celem spółki jest osiąganie zysku, od czego nie jest wyłączona spółka powoda będąc spółką miejską. Działanie pozwanego, który nie dochował należytej staranności wynikającej z zawodowego charakteru naruszało ekonomiczny interes spółki. Wskazał, że zawinione działania dokonane z przekroczeniem granic ryzyka gospodarczego są sprzeczne z interesem spółki i jako naruszające ogólny zakaz określony z art. 201 k.s.h. uzasadniają odpowiedzialność członka zarządu na podstawie art. 293 § 1 k.s.h. Zachowanie pozwanego naruszyło także obowiązki wynikające z prawa pracy, tj. wykonywania obowiązków starannie, sumiennie i dbale o dobro zakładu pracy i ochronę jego mienia. Powód wskazał też, iż z powołanego art. 293 k.s.h. wynika domniemanie winy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania. Pozwany przyznał fakt zatrudnienia w MPK i podpisana spornego aneksu z dnia 18.07.2008 r.

Zaprzeczył jednak, aby jego podpisanie wpłynęło negatywnie na sytuację finansową spółki. Zdaniem pozwanego, podpisanie aneksu podyktowane było uzasadnionymi względami. W. S. (1), najpierw jako pracownik, następnie w ramach spółki cywilnej, później
w ramach spółki handlowej prowadził poza postępowaniami mandatowymi pełną obsługę prawną powoda, który nie miał zaplecza do sporządzania tysięcy pozwów o zapłatę mandatów. Radca prawny domagał się doprecyzowania zapisów dotyczących wynagrodzenia w przypadku rozwiązania umowy o obsługę prawną. Pozwany uwzględnił słuszne argumenty Kancelarii, mając na uwadze skalę, tj. kilka tysięcy pozwów rocznie i związane z tym koszty jakie ponosiła Kancelaria, która zatrudniała dodatkowo 3 osoby. W 2007 r. spółka ograniczyła postępowania windykacyjne, nie wypłacając zaliczek na koszty komornicze, pomimo tego Kancelaria nadal przygotowywała pozwy. Zatem z przyczyn leżących po stronie powodowej spółki egzekucje nie były skutecznie prowadzone, a wynagrodzenie w oparciu o dotychczasowe postanowienia umowy zależne od skutecznej egzekucji nie należało się. Radca prawny w tej sytuacji, gdy wysokość wynagrodzenia - pomimo utrzymywania poziomu obsługi - znacznie spadła, zagroził nawet wypowiedzeniem umowy.

Pozwany wskazał, iż 2009 r. gdy powodowa spółka zaczęła wpłacać zaliczki, wynagrodzenie Kancelarii wzrosło, wystawiła ona fakturę na łączną kwotę 223.540,60 zł brutto, przy czym należało mieć na uwadze koszty jakie poniosła, tj. 106. 660,21 zł. , w latach od 1997 do 2008 r koszty te wyniosły od 45.000 zł do 120.000 zł rocznie, przy sporządzaniu około 10 000 pozwów rocznie. Wynagrodzenie za obsługę prawną, które zdaniem powoda miało rekompensować koszty związane postępowaniami mandatowymi wynosiło w latach 2002 - 2008 r. od 2.470 zł poprzez 4.790 zł, do 6150 zł brutto miesięcznie w 2008 r.

Pozwany zaprzeczył, aby aneks działał wstecz, jako że sprawy nadal były aktualnie prowadzone, Kancelaria prowadziła czynności mające na celu przeciwdziałaniu przedawnieniu się roszczeń także w sprawach egzekucyjnych umarzanych, wynagrodzenie stawało się zaś wymagalne w dacie egzekucji lub rozwiązania umowy. Dalej pozwany podniósł, że to powód wypowiedział umowę o współpracę stawiając wynagrodzenie w stan wymagalności.

Już po wypowiedzeniu umowy część wynagrodzenia stała się wymagalna, w związku
z zapłatą mandatów przez część dłużników.

Pozwany podniósł, iż zwarcie aneksu leżało w interesie spółki, jako że bez niego nie byłoby możliwym dalsze dochodzenie należności, żadna inna kancelaria nie podjęłaby się tego na dotychczasowych warunkach. Po podpisaniu aneksu Kancelaria prowadziła obsługę przez następne 3 lata, i gdyby to zależało pod pozwanego, z uwagi na rzetelności i przystępną cenę robiłaby to nadal. Pozwany zaprzeczył insynuacjom odnośnie niezarejestrowania aneksu, potwierdzając jego podpisanie w dacie 18.07.2008 r.

Ponadto zaprzeczył powstaniu szkody po stronie spółki, jako że na kwotę 56. 653,80 składają się w istocie zasądzone od poszczególnych dłużników na rzecz powoda w nakazach zapłaty koszty zastępstwa procesowego, które powód może wyegzekwować lub już wyegzekwował od dłużników. Powód winien w miejsce roszczenia przeciwko pozwanemu skupić się na ich egzekucji. Po hipotetycznym wygraniu niniejszego procesu, powód w razie wyegzekwowania tych kosztów stałby się bezpodstawnie wzbogacony. Pozwany podniósł, iż prawdopodobnie powód sprzedał te wierzytelności firmie windykacyjnej.

Dalej pozwany - odnośnie braku szkody - argumentował, że skoro poprzednio powództwa powoda o ustalenie nieważności spornego aneksu były oddalane, to powód nie powinien angażować się w kolejne procesy , w tym ten leżący u podstawy spornego w sprawie roszczenia i generować dodatkowych kosztów, wiedząc w dacie wyroku w sprawie
o sygnaturze VI GC 249/14 o bezzasadności podnoszonych zarzutów w innych sprawach. Koszty procesu nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z podpisaniem spornego aneksu.

Pozwany zaprzeczył zawinieniu i bezprawności swojego działania. Postępowania przygotowawcze w stosunku do niego były umarzane, bezprawności nie stwierdzono także
w kolejnych sprawach cywilnych.

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia, powołując się na art. 297 k.s.h. i trzyletni termin. Argumentował, że powód dowiedział się o wierzytelności Kancelarii w dacie otrzymania wykazów nr 3 i 5, najpóźniej zaś w dacie rozwiązania umowy zlecenia dotyczącej spraw mandatowych w dniu 14.02.2012r. W oparciu o wykazy Kancelaria wystawiła fakturę doręczoną w dniu 17.11.2011 r. , zaś wykazy nr 3 i 5 zostały sprawozdane i potwierdzane. Przedawnienie nastąpiło więc w dacie 14.02.2015 r.

W odpowiedzi na powyższe zarzuty /k. 351/ powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, wdając się w polemikę z argumentacją pozwanego. Zakwestionował konieczność utrzymywania umowy z dotychczasową Kancelarią, odnośnie kosztów procesowych podniósł częściową wygraną po stronie powoda w prowadzonych procesach sądowych, uzasadniającą celowość ponoszonych kosztów, bezprzedmiotowość argumentów co do kosztów Kancelarii, jako rozważań nie leżących w gestii członka zarządu dbającego
o interes spółki, nadto kwestionując ich ponoszenie tylko w związku z obsługą powoda.

Powód nadal kwestionował konieczność zawarcia spornego aneksu i wskazał, że wypowiedział umowę nie wiedząc o jego treści. Zdaniem powoda, dla kwestii podpisania aneksu nie ma znaczenia wyegzekwowanie jakiejś części należności. Zaprzeczył, aby aneks
w jakikolwiek sposób zabezpieczał interesy powodowej spółki.

Zaprzeczył sprzedaży wierzytelności firmie windykacyjnej, a także to, aby wcześniejsze wyroki przesądzały wszystkie kwestie i niezasadnym było zaangażowanie w kolejne procesy.

Wskazał, iż o braku bezprawności nie świadczy brak przestępstwa.

Zakwestionował zarzut przedawnienia, z uwagi na zawezwanie do próby ugodowej.

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany W. P. pełnił w okresie od 1.01.2008 r. do 25.10.2008 r. funkcję członka zarządu powoda Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) sp. o.o. z R.. Uprzednio w okresie od 2000 był zatrudniony przez powoda na stanowisku dyrektora ds. technicznych, następnie od 2004 r. jako członek zarządu.

dowody: KRS powoda k. 12-15, umowa o pracę 7.12.2000 r. k. 164, umowa o pracę k. 165, umowa o pracę k. 166, umowa o pracę z dnia 1.01.2008 r. k. 167, wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 610.2008 r. k. 168, wypowiedzenie umowy o pracę k. 169, świadectwo pacy k. 170, świadectwo pracy k. 171-172, załącznik k. 173, świadectwo pracy k. 174, zeznania pozwanego W. P. k. 404-405.

Obsługę prawną powodowej spółki oraz tzw. postępowania mandatowe prowadził W. S. (1) począwszy od roku 1978 do 2002 r., zatrudniony jako pracownik.

Następnie powód zawarł szereg umów :

- w dniu 1 grudnia 1999r. z Kancelarią (...) w R. (reprezentowaną przez W. S. (1)) której przedmiotem było zastępstwo procesowe w postępowaniach sądowych w sprawach przeciwko osobom fizycznym korzystającym z usług powoda bez uiszczenia wymaganej opłaty za przejazd – tzw. postępowanie mandatowe. Wg § 2 zleceniodawca udzielił zleceniobiorcy pełnomocnictwa procesowego, skutkującego również na postępowanie egzekucyjne. Wynagrodzenie i koszty klauzulowe i postępowania egzekucyjnego miały być wypłacone po wyegzekwowaniu zasądzonych należności na podstawie faktury VAT. Zleceniodawca zobowiązał się uiszczać opłaty sądowe oraz zaliczki na koszty egzekucyjne, żądane przez komornika. W przypadku wycofania sprawy z sądu lub umorzenia zasądzonych należności lub niekorzystnych dla zleceniodawcy rozstrzygnięć sądowych zleceniobiorcy przysługiwało wynagrodzenie odpowiadające faktycznie poniesionym przez niego kosztom.

Umowa została zarejestrowana w Generalnym Rejestrze Umów prowadzonym przez powoda w dacie 15.12.1999 r.

- umowa o identycznej treści została zawarta także bez daty, a zarejestrowana
w Generalnym Rejestrze Umów prowadzonym przez powoda w dniu 2 listopada 2000 r.

- umowy o analogicznej treści zostały podpisane z Kancelarią (...) Radców Prawnych (...) sp. p. w R. w dniu 8 czerwca 2001r. /z późniejszym aneksem/ - na umowie brak prezentaty dotyczącej zarejestrowania umowy w Generalnym Rejestrze umów powoda /k. 21/.

- oraz 1 marca 2006r. – umowa została zarejestrowana w Generalnym Rejestrze Umów prowadzonym przez powoda w dacie 24.03.2006 r.

dowody: umowa zlecenia z 22.04.1998 k. 18, z dnia 1.12.1999 r. k. 19z dnia 2.11.2000 r. k. 20, z dnia 8.06.2001 k. 21, z dnia 1.03.2006 r. k. 22-23, umowa o pracę z 1978 r. k. 29, świadectwo pracy k 30,

zeznania świadka G. K. k. 374-376, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403,

Powód zawarł też z Kancelarią Radców Prawnych „S. i (...) sp. p.
w R. umowę z dnia 1 października 2002 r. o szerszym zakresie niż w/w, a której przedmiotem była pełna obsługa prawna strony pozwanej, w tym windykacja należności oraz zastępowanie zleceniodawcy przed organami wymiaru zawarta na czas nieokreślony od dnia
1 października 2002 r. Umowę tę mogła rozwiązać każda ze stron z terminem wypowiedzenia wynoszącym 6 miesięcy. W § 4 ust. 1 wskazano, że wynagrodzenie zleceniobiorcy stanowiło ryczałt płatny miesięcznie po przedstawieniu faktury VAT. Wedle § 4 ust. 2 umowy w razie prowadzenia spraw sądowych, egzekucyjnych powodowi przysługiwało 100 % zasądzonych
i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego, klauzulowego i egzekucyjnego plus VAT, a w przypadku wygaśnięcia umowy ww. koszty, które wpłynęły na rachunek zleceniodawcy w wyniku działań powoda.

Umowa z dnia 1.10.2002 r. była następnie zmieniana kolejnymi aneksami, zmieniającymi wysokość wynagrodzenia , a to z dnia 1.12.2003 r. /bez numeru/, kolejnym wchodzącym w życie w dniu 1.01.2007 r. /bez numeru/, aneksem nr (...) z daty 30.06.2008 r. podwyższającym wynagrodzenie do 5.000 zł netto, aneksem nr (...) z dnia 21.08.2009 r. zmniejszającym wynagrodzenie ryczałtowe do 4.000 zł netto.

Umowa ta została zarejestrowana w Generalnym Rejestrze Umów w dacie 11.10.2002r.

Na w/w aneksach do tej umowy /k.25-28/ brak analogicznych adnotacji o zarejestrowaniu ich w Generalnym Rejestrze Umów prowadzonym u powoda.

Aneks nr (...) znajdował się w dokumentacji spółki, jako że zapoznał się z nim S. K. , prezes zarządu spółki w latach 2009 -2013 r.

dowody: umowa z dnia o obsługę prawną 1.10.2002 r. k. 24, aneks z 1.12.2003 r. k. 25, aneks k. 26, aneks nr (...) z 30.06.2008 r. k. 27, aneks nr (...) z 21.08.2008 r. k. 28,

zeznania świadka G. K. k. 374-376, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403.

Kancelaria prowadząc obsługę prawną i postępowań mandatowych powoda zatrudniała, z uwagi na ilość spraw mandatowych, dodatkowe osoby na umowę zlecenie i o pracę. Korzystała też z zasobów powoda. Kancelaria sporządzała rocznie około 10 000 pozwów
w sprawach mandatowych.

Skuteczność prowadzonych egzekucji była niska z uwagi na nieściągalność długu, osiągała w różnych przedziałach czasu od 10 do 30 %. Kancelaria podejmowała na bieżąco czynności mające na celu zapobiegnięcie przedawnianiu się spraw mandatowych, ponawiając wnioski o egzekucję. Jeszcze w 2013 r. już po zakończeniu współpracy z Kancelarią, część egzekucji zakończono skutecznie, w tym co do należności nawet z 1998 r.

dowody: umowy zlecenia i rachunki k. 200-204, pismo z dnia 14.02.2013 r. z wykazem k. 230-251, pismo z dnia 17.05.2013 r. z wykazem k. 252-253, pismo z dnia 11.07.2013 r.
k. 254-256, z dnia 19.08.2013 r. k. 257-260, pismo z dnia 14.10.2013 r. k. 261-264, pismo
z pismo z dnia 19.11.2013 r. k. 265-268,

częściowo zeznania świadka G. K. k. 374-376, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403.

Począwszy od roku 2008 powód z przyczyn finansowych odmawiał przekazywania zaliczek na koszty postępowania egzekucyjnego, żądanych przez komorników prowadzących te postępowania.

W 2008 r. sytuacja finansowa powodowej spółki była trudna, prowadziła też spór
z pracownikami domagającymi się podwyżek, które zostały zagwarantowane na spotkaniu z Prezydentem miasta w czerwcu 2008 r., a na co nie było środków.

W 2008 r. W. S. (1) zwrócił się nadto w czerwcu 2008 r. do pozwanego
o podwyższenie kwoty ryczałtu. Informował, że rozważa zerwanie umowy z powodem powołując się na nieopłacalność współpracy. Powoływał się na zadłużanie się celem pokrycia kosztów obsługi postępowań mandatowych.

dowody: częściowo zeznania świadka G. K. k. 374-376, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403, zeznania pozwanego W. P. k. 404-405.

W efekcie powyższego pozwany pełniąc funkcję członka zarządu powodowej spółki, dążąc do zapewnienia jej płynnego funkcjonowania, po uprzednich negocjacjach przeprowadzonych z W. S. (1), najpierw zgodził się na podwyższenie wynagrodzenia ryczałtowego za obsługę prawną do kwoty 5.000 zł netto, czego efektem był w/w aneks nr (...) z 30.06.2008 r.

Po zebraniu informacji na rynku prawniczym odnośnie warunków obsługi postępowań mandatowych, pozwany zdecydował zgodzić się także na zmianę warunków wynagradzania dotychczasowej Kancelarii za postępowania mandatowe.

W dacie 17.07.2008 r., tj. pomiędzy zawarciem aneksu nr (...) z dnia 30.06.2008 r.
i kolejnego nr (...) z dnia 21.08.2009 r., które regulowały kwestię wysokości ryczałtowego wynagrodzenia za obsługę prawną, pozwany będąc prezesem zarządu powodowej spółki podpisał z W. S. (1) kolejny aneks do umów zlecenia z dnia 1.10.2002 r., z dnia 1.12.1999 r., z dnia 8.06.2001 r. oraz 1.03.2006 r.

Strony tym aneksem zmieniły w § jego 2 treść § 4 ust 2. zd. 2 umowy z dnia 1.10.2002 r. przyjmując, iż w wypadku rozwiązania umowy przez którąkolwiek ze stron, zleceniodawca zobowiązuje się do zapłaty na rzecz zleceniobiorcy zasądzonych w orzeczeniach (nakazach zapłaty i wyrokach – zaopatrzonych w klauzule wykonalności) na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego zleceniobiorcy, które nie zostały przez zleceniodawcę zapłacone i które nie zostały wyegzekwowane od dłużników.

W § 3 ust. 1 aneksu wskazano, że w umowie z dnia 1 grudnia 1999 r. z późniejszymi zmianami zmienia się dotychczasową treść § 3 ust. 2 i 3. Powyższa zmiana miała tożsamą treść ze zmianą § 4 ust 2. zd. 2 umowy z dnia 1 października 2002 r.

Strony ponadto ustaliły w § 5 aneksu, że wchodzi on w życie od dnia jego podpisania
i ma zastosowanie również do wszystkich prowadzonych przez zleceniobiorcę spraw nierozliczonych na dzień jego zawarcia.

Aneksem tym strony nie uregulowały kwestii objętych aneksem nr (...) z 30.06.2008 r.,
a to wysokości wynagrodzenia ryczałtowego za obsługę prawną.

Na aneksie podpisał się zgodnie z zasadami reprezentacji pozwany, będąc wówczas prezesem zarządu powodowej spółki, nanosząc przy tym własnoręcznie datę 18.07.2008 r. Aneks zaopatrzony też został w pieczęć powodowej spółki.

W dacie podpisania aneksu z 18.07.20108 r. sprawy mandatowe z daty poprzedzającej aneks, do których także odnosiła się treść w/w zmiany, nadal były „czynne”, tj. nieprzedawnione, zatem formalnie istniała możliwość ich egzekucji, a Kancelaria nadal prowadziła ich bieżącą obsługę. Strony zapewniły się nawzajem o zamiarze kontynuacji współpracy.

Aneks został podpisany w gabinecie pozwanego, następnie przekazany do sekretariatu celem jego opieczętowania.

dowody: aneks nr (...) z 30.06.2008 r. k. 27, aneks nr (...) z 21.08.2008 r. k. 28, aneks z daty 18.07.2008 r. k. 59, wezwanie z daty 8.02.2012 r. k. 57, FV VAT nr (...) k. 58, pismo z dnia 10.02.2012 r. k.60,

częściowo zeznania świadka G. K. k. 374-376, M. M. k. 376-377, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403,

zeznania pozwanego W. P. k. 404-405,

Powód ustanowił procedurę rejestracji zawieranych umów. Po podpisaniu umowy jej oryginał trafiał do kierownika Działu Kadr celem jego zarejestrowania w prowadzonym przez powoda rejestrze umów, kserokopia zaś do kierownika działu którego dotyczyła.

Wbrew obowiązującej u powoda procedurze towarzyszącej ich zawieraniu sporny aneks nie został zarejestrowany w rejestrze umów, a kopia nie trafiła do kierownika Wydziału Kontroli i Windykacji. Powód nie dysponował jego oryginałem, którego nie było w jego dokumentacji.

O treści spornego aneksu ówczesny prezes zarządu powodowej spółki (...) dowiedział się wraz z pismem Kancelarii z lutego 2012 r. wzywającym do zapłaty niewyegzekwowanych należności, do którego był załącznikiem.

W związku z powyższym odbyło się spotkanie z udziałem W. P. na którym ten potwierdził podpisanie tego aneksu.

dowody: aneks nr (...) z 30.06.2008 r. k. 27, aneks nr (...) z 21.08.2008 r. k. 28, aneks z daty 18.07.2008 r. k. 59, wezwanie z daty 8.02.2012 r. k. 57, FV VAT nr (...) k. 58, pismo z dnia 10.02.2012 r. k.60,

częściowo zeznania świadka G. K. k. 374-376, M. M. k. 376-377, zeznania świadka S. K. k. 377-378,

zeznania słuchanego w charakterze strony powodowej jako reprezentanta spółki (...) k. 403-404.

W 2009 r. Kancelaria wystawiła powodowi faktury na kwotę 241.591,13 zł.

dowody: zestawienie i faktury wstawione przez kancelarię za 2009 r. k. 31-55.

Pismem z dnia 28 lipca 2011 r. powód wypowiedział umowę z dnia 1 października 2002 r. z zachowaniem 6-miesięcznego okresu wypowiedzenia, tj. ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2012 r.

Pismem z dnia 14 lutego 2012 r., wobec odmowy zapłaty należności których domagała się pismem z daty 8.02.2012 r. w oparciu o aneks z daty 18.07.2008 r. Kancelaria wypowiedziała umowę z dnia 1 grudnia 1999r., z dnia 8 czerwca 2001 r. i 1 marca 2006 r., wzywając powoda do zapłaty wynagrodzenia. Powód odmawiał zapłaty kwestionując zawarcie aneksu z daty 18.07.2008 r., wobec jego braku w dokumentacji powodowej spółki i podnosząc niespełnienie warunków zapłaty wynagrodzenia, a to niewyegzekwowanie należności.

dowody: wypowiedzenie umowy z 28.07.2011 r. k. 56, wezwanie z daty 8.02.2012 r.
k. 57, FV VAT nr (...) k. 58, pismo z dnia 10.02.2012 r. k.60, wypowiedzenie
z dnia 14.02.2012 r. k. 61, 229, wezwanie do zapłaty z dnia 2.03.2012 r. k. 62, FV nr (...) k. 63, pismo z dnia 6.03.2012 r. k. 64, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403.

Powód nie sprzedał wierzytelności zasądzonych z tytułu mandatów.

Po wypowiedzeniu umowy wraz z kolejnymi pismami w 2013 r. MPK sp. o.o wysyłała Kancelarii wykazy spraw sądowych zakończonych ostatecznie, gdzie zostały zasądzone koszt zastępstwa procesowego, wnosząc o wystawianie faktury VAT. Niektóre sprawy dotyczyły jeszcze roku 1998 r.

W okresie od 2013 r. w oparciu o tytuły uzyskane przez Kancelarię powód z tytułu skutecznych, prowadzonych już przez siebie egzekucji wyegzekwował kwotę ponad 100.000 zł.

dowody: pismo z dnia 14.02.2013 r. z wykazem k. 230-251, pismo z dnia 17.05.2013 r. z wykazem k. 252-253, pismo z dnia 11.07.2013 r. k. 254-256, z dnia 19.08.2013 r. k. 257-260, pismo z dnia 14.10.2013 r. k. 261-264, pismo z pismo z dnia 19.11.2013 r. k. 265-268,

zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403, zeznania słuchanego w charakterze strony powodowej jako reprezentanta spółki (...) k. 403-404,

zeznania pozwanego W. P. k. 404-405.

Kancelaria wykonywała obsługę prawną powoda, m.in. w zakresie spraw wskazanych w wykazie nr 3 i 5 obejmujących sprawy za lata 2006-2008, które nie zostały wyegzekwowane dobrowolnie lub przymusowo na dzień rozwiązania umów.

dowody: pozew z dnia 5.12.2013 r. k. 103-105, nakaz zapłaty sygn.. akt V GNc 5630/10 k.106, sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 19.02.2014 r. k.107-116, uzasadnienie wyroku SR
V GC 249/14 z k.117-123 , apelacja k. 124-131, wyrok SO VI Ga 28/15 k. 132-141.

Pomiędzy Kancelarią a powodem toczyły się począwszy od 2012 r. kolejne postępowania sądowe z powództwa Kancelarii o zapłatę należności objętych postępowaniami mandatowymi. W postępowaniach tych sądy ustalały ważność i skuteczność zapisu § 2 i 3 aneksu nie przyjmując nieważności „warunku” zapłaty oraz sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. W części spraw MPK p. o.o. częściowo wygrywała procesy doprowadzając niekiedy do obniżenia zasądzanych kwot. Kancelaria wzywała powoda jeszcze w styczniu 2014r. do próby ugodowej odnośnie kolejnych roszczeń.

Powód wytoczył też powództwo przeciwko Kancelarii o ustalenie nieważności zapisów § 2 i 3 aneksu, co do którego prawomocne oddalono powództwo, która to sprawa miała charakter sprawy prejudycjalnej co do ważności zakwestionowanych zapisów spornego
w niniejszej sprawie aneksu.

dowody: nakazy zapłaty i wyroków i pozwów k. 65-102, k. 205-228, k. 269-272, k. 756, zawezwanie do próby ugodowej k. 20.01.2014 r. k. 357 -358, zeznania świadka W. S. (1) k. 400-403.

Kancelaria Radców Prawnych S. i (...) sp. p. wniosła, m.in. pozwem z dnia 5.12.2013 r. o zapłatę 56.653,80 zł tytułem wynagrodzenia za sprawy objęte w/w wykazem nr 3 i 5, zaakceptowanym przez MPK sp. o.o. jako zgodnych ze stanem, faktycznym. Wyrokiem z dnia 5.11.2014 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie uwzględnił żądanie pozwu zasądzając kwotę 56.653,80 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia 12.01.2013 r. i kosztami postępowania w kwocie 6.450 zł. Apelacja M. sp. o.o. od powyższego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 17.03.2015 r. w sprawie VI Ga 28/15, zasądzającym na rzecz Kancelarii koszty postępowania za II instancję w wysokości 1.800 zł.

Kancelaria fakturę nr (...) z tytułu wynagrodzenia za postępowania w wykazach nr 3 i 5 wystawiła w dacie 4.01.2013 r.

dowody: pozew z dnia 5.12.2013 r. k. 103-105, nakaz zapłaty sygn.. akt V GNc 5630/10 k.106, sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 19.02.2014 r. k.107-116, uzasadnienie wyroku SR V GC 249/14 z k.117-123 , apelacja k. 124-131, wyrok SO VI Ga 28/15 k. 132-141, k. 315-324, skarga kasacyjna z dnia 9.06.2015 r. k. 142-157 , postanowienie SN z dnia 13.11.2015 r. k.158, zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego k.154, przelew z 24.03.2015 r.160 , przelew z dnia 7.01.2016 r. k.161, faktury VAT dot. wynagrodzenia adwokackiego k. 162-163, k. 325-331, FV nr(...)k. 332.

W dniu 15.12.2014 r. powód wniósł o zawezwanie do próby ugodowej pozwanego m.in. w zakresie wykazu nr 3 i 5.

dowody: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dowodem nadania k. 359-363, zawiadomienie o posiedzeniu w sprawie GCo 727/14 k. 364, zeznania pozwanego W. P. k. 404-405.

Postępowanie przygotowawcze wszczęte na skutek zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez pozwanego w postaci doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez M. sp. o.o. poprzez zawarcie aneksu z dnia 18.07.2008 r. wobec braku znamion czynu zabronionego zostało ostatecznie umorzone.

dowody: zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa k. 273-276, postanowienie z dnia 28.06.2012 r. k. 277-279, zażalenie k. 280-281, postanowienie z dnia 16.04.2013 r. 6Ds 264/13 k. 282-287, zażalenie k. 288-291, postanowienie z dnia 12.06.2013 r. k. 292-294, postanowienie z dnia 7.11.2013 r. k. 295-298, subsydiarny akt oskarżenia
k. 298-304, postanowienie z dnia 5.09.2013 r. k. 305-308, zażalenie k. 309-311, postanowienie z dnia 7.11.2013 r. k. 312-314, zeznania świadka S. K. k. 377-378.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dowody z powołanych dokumentów, których treści i autentyczności, poza spornym w sprawie aneksem strony nie kwestionowały
i nie budziły też takich wątpliwości Sądu.

Odnośnie spornego aneksu z daty 18.07.2008 r. Sąd dał mu wiarę na okoliczność treści oraz jego zawarcia w dacie w nim wskazanej. Sąd miał na uwadze, iż dokument ten nie został zarejestrowany i nie zalegał w dokumentacji powodowej spółki. Jednak data i okoliczności jego zawarcia wynikają nie tylko z jego treści, ale także z pozostałego materiału dowodowego, w szczególności zgodnych zeznań osób uczestniczących w jego zawarciu, a to świadka W. S. (1) i pozwanego W. P.. Zauważyć też należy, że na dokumencie tym znajduje się pieczęć powoda, do której pozwany z racji tego, iż od października 2008 r. nie pracuje już w powodowej spółce, nie miałby dostępu. Brak zaś podstaw co do tego, aby stwierdzić, iż dostęp do pieczęci firmy miała druga strona podpisana na umowie. O zawarciu aneksu w innej dacie nie świadczy także pominięcie chronologicznej numeracji, zważywszy, iż już wcześniejsze aneksy nie wszystkie zawierały numery, jak też na fakt, iż aneksy z czerwca 2008 r. i sierpnia 2009 r. noszące numer 3 i 4 pozostawały ze sobą ścisłym związku, jako oba dotyczące kwestii wynagrodzenia ryczałtowego. Wskazać też należy, iż aneks nr (...) z 2009 r. zawarty już został przez następcę pozwanego S. K., który zdecydował o weryfikacji wynagrodzenia. Nadanie kolejnego chronologicznie numeru 4 aneksowi z sierpnia 2009 r. wynikało z braku spornego aneksu z lipca 2008 r. w dokumentacji spółki, co potwierdza materiał dowodowy w postaci zgodnych zeznań świadków i pisma z daty 10.02.2012 r. /k. 60/ i braku wiedzy o nim z tego względu ówczesnego prezesa zarządu. Sam brak aneksu w dokumentacji spółki, nie przesądza jednak , iż aneks z lipca 2008 r. zawarty został rzeczywiście w innej dacie niż w nim wskazana. Zwłaszcza, iż okoliczności i datę jego zawarcia potwierdzają zgodnie osoby uczestniczące w tej czynności. Sąd nie dał w tym zakresie natomiast wiary zeznaniom świadka G. K., pracownika powodowej spółki, który sugerował, jakoby aneks miałby zostać zawarty w innej dacie, jako że zeznania nie stanowiły w tym zakresie relacji co do faktów, ale stanowiły o jego subiektywne przypuszczenia i opinię i nie wytrzymały porównania z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego W. P., w tym co do okoliczności zawarcia spornego aneksu jako konsekwentnym, logicznym i potwierdzającym się
i uzupełniającym zeznaniami świadka W. S. (1). Fakt , iż W. S. (1) nosił się z zamiarem zerwania umowy z uwagi na jej nieopłacalność potwierdził także świadek G. K.. Sąd dał także wiarę w zakresie, w jakim pozwany nie widział zagrożenia w aneksie, zważywszy na to, iż sprawy za okres go poprzedzający nadal nie były zakończone, potencjalnie możliwym była ich egzekucja w związku z czym kancelarii nadal należałoby się zań wynagrodzenie. Okoliczność tę potwierdzają nie tylko zeznania W. S. (1), ale także dowody z dokumentów i zeznań aktualnego prezesa powodowej spółki, z których wynika, iż postępowania egzekucyjne nawet co do spraw także z 1998 r. nadal się toczą i częściowo są skuteczne.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka W. S. (2), jako potwierdzającym się z pozostałym materiałem dowodowemu, a to co do przebiegu współpracy, treści umów oraz co istne , okoliczności towarzyszącym zawarciu aneksu z 18.07.2008 r. Osoba ta jako uczestnik spornej umowy posiadała bezpośrednie informacje dotyczące aneksu, jego zeznania zaś są spójne i pokrywają się w tym zakresie z zeznaniami pozwanego. W szczególności świadek ten potwierdził zeznania pozwanego co do tego, iż aneks po podpisaniu został przekazany do jego rejestracji.

Sąd dał także wiarę dowodowi z zeznań świadka S. K., byłego członka zarządu , który w sposób konsekwentny zdał relację z sekwencji zdarzeń mających miejsce po ustąpieniu z funkcji pozwanego i objęciu stanowiska prezesa zarządu przez tego świadka - począwszy od 2009 r.

Sąd dał wiarę dowodowi z zeznań słuchanego w charakterze strony powodowej M. F., który pełni funkcję prezesa zarządu od 2013 r., wcześniej był zatrudniony w powodowej spółce na innych stanowiskach. Nie posiadał on bezpośrednich informacji dotyczących okoliczności i przyczyn zawarcia i spornego aneksu, jako że w tej dacie nie pełnił żadnej funkcji w ramach której miałby kontakt z obsługą prawną w spornym okresie czasu. Potwierdził fakt niezarejestrowania aneksu oraz przyznał wyegzekwowanie w oparciu o tytuły wykonawcze uzyskane jeszcze przez Kancelarię (...), już po zakończeniu współpracy, od kwietnia 2013 r. kwoty powyżej 100.000 zł zaś, iż w dokumentach spółki sporny aneks nie zalegał.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. M., pracownika powoda jako konsekwentnych , spójnych i zgodnych z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zarzutem najdalej idącym, podniesionym przez pozwanego w odpowiedzi na pozew był zarzut przedawnienia roszczenia, który w ocenie Sądu nie jest zasadny. Przypomnieć należy, że zgodnie z art. 297 k.s.h. roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem 3 lat od dnia w którym spółka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Skoro zdarzeniem wyrządzającym szkodę było podpisanie aneksu z dnia 18.07.2008 r., to roszczenie powoda uległoby przedawnieniu 19.07.2018 r. Odnośnie terminu 3 – letniego, to zauważyć należy, że spółka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia w dniu otrzymania pisma z kopią aneksu, a więc w dniu 08.02.2012 r.
(na tą okoliczność brak przeciwdowodu). Jak było podnoszone w trakcie sporu, powód złożył w 2014 r. zawezwanie do próby ugodowej i w związku z tym wnioskiem posiedzenie sądu odbyło się w dniu 05.03.2015 r. Oznacza to, że gdyby powód nie wystąpił z niniejszym pozwem, to jego roszczenia przedawniłyby się 06.03.2018 r. Tym samym Sąd podzielił pogląd dotyczący tej kwestii wyrażony przez powoda w jego piśmie procesowym z dnia 05.12.2017 r.

Powód domaga się zapłaty wywodząc roszczenie z przepisu art. 293 § 1 ksh zgodnie z którym członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy.

§ 2. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.

Na wstępie należy wskazać, iż w niniejszej sprawie w żaden sposób nie jest wiążące stanowisko Sądu I instancji wyrażone w uzasadnieniu wyroku w sprawie V GC 249/14, co do ewentualnej odpowiedzialności pozwanego w oparciu o powołany przepis art. 293 k.s.h.

Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej członka zarządu spółki są: niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków, szkoda, związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków a szkodą oraz zawinienie niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków. Spółka powinna udowodnić szkodę i niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków, a na członku zarządu spoczywa ciężar dowodu braku winy, czyli dołożenia należytej staranności przy wykonywaniu swych obowiązków (tak również SN w wyroku z dnia 24 czerwca 2015 r., II CSK 554/14, LEX nr 1767100 oraz SA w Szczecinie w wyroku z dnia 30 marca 2015 r., I ACa 825/14, LEX nr 1782072).

Niewykonanie lub nienależyte wykonanie musi się łączyć, z naruszeniem przepisów obowiązującego prawa lub postanowień umowy spółki. Członek zarządu jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej spółce wskutek naruszenia przepisów prawa lub postanowień umowy spółki, do których przestrzegania jest on obowiązany w ramach łączącego go ze spółką stosunku organizacyjnego /Wyrok SN z dnia 24 września 2008 r., II CSK 118/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 131/.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko, że ustalenie bezprawności w rozumieniu art. 293 k.s.h. nie może ograniczać się jedynie do ogólnikowego stwierdzenia, że działanie lub zaniechanie było sprzeczne z prawem lub umową spółki, lecz powinno wskazywać
- z przytoczeniem konkretnych przepisów prawa - na czym polegała sprzeczność zachowania członka organu spółki z oznaczonym przepisem prawa, bezwzględnie obowiązującym, konkretyzującym określony nakaz lub zakaz. Obowiązujący członka zarządu wymóg podwyższonej staranności (art. 293 § 2 k.s.h.) ma znaczenie dla oceny zawinienia w kontekście normy art. 293 § 1 k.s.h., natomiast nie jest on tożsamy z nakazem, którego niedopełnienie stanowi o bezprawności działania. Nie można podzielić stanowiska, że "działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki" jest już samo uchybienie art. 293 § 2 k.s.h., a więc obowiązkowi staranności wynikającej z zawodowego charakteru działalności członka oznaczonych organów lub likwidatora spółki. Miernik staranności wskazany w tym przepisie stanowi bowiem kryterium winy i jego spełnienie nie zwalnia od obowiązku ustalenia bezprawności /wyrok SN z dnia 9 lutego 2006 r., V CSK 128/05, M. Praw. 2006, nr 5, s. 226, wyrok SA we Wrocławiu z dnia 24 listopada 2016 r.,I ACa 1303/16, LEX nr 2391916/.

Powód podnosząc naruszenie przepisu wskazał na na obowiązki członka zarządu wynikające z art. 201 §1 k.s.h. w tym ustawowy obowiązek działania wyłącznie z jej interesem.

W ocenie Sądu, w sprawie brak jednak podstaw do przyjęcia, aby pozwany działał wbrew interesowi spółki. Powód nie uniósł ciężaru dowodu /art. 6 kc/ w tym zakresie,
w konsekwencji niewykazane przesłanki bezprawności obciąża powoda.

Odnośnie motywacji towarzyszącej spornemu aneksowi, to strony w dacie jego zawarcia potwierdzały gotowość kontynuacji współpracy, w takim zaś przypadku wynagrodzenie nadal należało się dopiero po skutecznej egzekucji, umowę zaś wypowiedziała nie Kancelaria, ale powód reprezentowany przez kolejnego prezesa.

Okoliczność wstrzymywania się przez powoda z wykładaniem środków na zaliczki
w postępowaniach egzekucyjnych potwierdził świadek W. S. (1) oraz pozwany. Zważywszy, iż wynagrodzenie Kancelarii zależało od skutecznej egzekucji , która była wstrzymywana z przyczyn leżących po stronie zleceniodawcy, nie dziwi iż zleceniobiorca chcąc zabezpieczyć swój interes dążył do zapewnienia sobie zmiany w zasadach wynagradzania, uniezależniając je od skuteczności egzekucji. Przy czym aneks ten nie przewidywał natychmiastowej wymagalności roszczenia o zapłatę wynagrodzenia zasądzonego nawet niewyegzekwowanego, ale dopiero na wypadek zakończenia współpracy. Sąd wziął także pod uwagę, iż W. S. (1) obsługiwał postępowania mandatowe od szeregu lat, znając tym samym specyfikę tych spraw i mając zorganizowane ku temu zaplecze, a co było niezbędne zważywszy na ilość obsługiwanych spraw liczonych w tysiącach rocznie. Nie daje zatem podstaw do kategorycznego stwierdzenia , iż zachowanie pozwanego , który uwzględnił żądania W. S. (1), domagającego się zmian zasad współpracy, nosiło cechy działania przeciwko interesowi spółki. W okolicznościach towarzyszących zwarciu aneksu, jedynie w razie zakończenia współpracy zmianie ulegały zasady wypłaty wynagradzania, w dacie podpisania aneksu , zwłaszcza wobec deklaracji kontynuacji współpracy, bieżąca współpraca nie ulegała zmianie. Pozwany tym bardziej mógł polegać na zapewnieniach kontynuacji współpracy, iż W. S. (1) obsługiwał podmiot od kilkunastu lat, a po otrzymaniu spełnienia swoich postulatów, nie miał dalszych powodów do zaprzestania współpracy. Zresztą jak wykazał to bieg zdarzeń, rzeczywiście to nie kancelaria wypowiedziała umowę, ale powodowa spółka , po zmianie prezesa zarządu. Podpisanie aneksu zażegnało obawę dalszych turbulencji w funkcjonowaniu spółki, a to dodatkowo obok istniejących już problemów finansowych i sporu z pracownikami, także w zakresie braku doświadczonej w sprawach o określonej specyfice obsługi prawnej.

Jak to ustalono w postępowaniu dowodowym, pomimo niedotrzymania wewnętrznej procedury rejestracji aneksu brak było podstaw do ustalenia, iż aneks został zawarty w innej dacie niż w nim wskazano i w innych okolicznościach niż podniesione powyżej. Podpisanie zatem aneksu o takiej, a nie innej treści nie stanowiło naruszenia obowiązku działania
w interesie podmiotu, który był reprezentowany przez pozwanego. Brak zatem spełnienia się podstawowej przesłanki odpowiedzialności z art. 293 k.s.h. na którą powołuje się powód, a to sprzeczności z prawem.

Odrębną od przesłanki sprzeczności z prawem jest kwestia nie dochowania, co należy podkreślić - wewnętrznej procedury obowiązującej u powoda, a to niezarejestrowania spornego aneksu w wewnętrznym rejestrze umów.

Po pierwsze nie wykazano, ani nie podniesiono , aby procedura rejestracji miała wynikać z umowy spółki, która to przesłanka też jest uwzględniona w art. 293 k.s.h. Zatem już z tego względu nie jest to okoliczność mogąca stanowić przesłankę odpowiedzialności z art. 293 §1 k.s.h.

Powyższe można by ewentualnie rozważać w kategoriach niedochowania należytej staranności przy ewentualnej rejestracji aneksu zgodnie z wewnętrznymi procedurami.
Po drugie pozwany wykazał brak zawinienia w niezarejestrowaniu aneksu. Jak już jednak wskazano uprzednio samo niedochowanie należytej staranności nie jest działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki. Miernik staranności wskazany w tym przepisie stanowi bowiem kryterium winy i jego spełnienie nie zwalnia od obowiązku ustalenia bezprawności.

Ponadto powód wywodzi odpowiedzialność pozwanego nie z faktu niezarejestrowania, ale z faktu podpisana w imieniu powodowej spółki aneksu o określonej treści, niezgodnej zdaniem powoda z interesem ekonomicznym spółki.

Dalszą zatem już kwestią jest, iż pozwany wykazał brak swojego zawinienia w zakresie procedury rejestracji. Ze zgodnych zeznań osób uczestniczących w zawieraniu umowy, a to W. S. (1) i pozwanego wynikało, iż aneks po jego podpisaniu w gabinecie pozwanego, został przekazany wraz z dziennikiem podawczym do sekretariatu do zarejestrowania. Brak jest materiału dowodowego, który świadczyłby o odmiennym przebiegu zdarzeń. Nie przesądza ze strony pozwanego o niedochowaniu należytej staranności czy zaniechaniu czynności mających na celu rejestrację, sam fakt braku takiej umowy w rejestrze czy dokumentacji spółki. Pozwany zeznał, iż dowiedział się o braku rejestracji dopiero w 2012 r. podczas spotkania z aktualnymi wtedy reprezentantami spółki, wobec których potwierdził podpisanie aneksu. Jak to wynika z materiału dowodowego na niezarejestrowanie aneksu mogły mieć zaś potencjalnie wpływ inne okoliczności już po jego przekazaniu przez pozwanego do rejestracji. Z dat rejestracji pozostałych umów wynikających z prezentat widniejących na tych dokumentach wynika, iż rejestracja odbywała się zwykle jakiś czas po podpisaniu umowy. Nie na wszystkich umowach taka prezentata w ogóle widnieje. Nie ma jej też na żadnym z przedłożonych w sprawie aneksów do umowy o obsługę prawną, pomimo że te jak to wynikało z zeznań świadków, znajdowały się w rejestrze. Niejednolita praktyka co do rejestracji umów u powoda, udział w procedurze rejestracji innych osób niż pozwany, brak materiału dowodowego na okoliczność, iż pozwany nie przekazał umowy do rejestracji oraz zeznania świadka i pozwanego, iż takie przekazanie miało miejsce, nie pozwala na postawienie pozwanemu zarzutu niedochowania należytej staranności w zakresie braku aneksu w dokumentacji spółki.

Mając na uwadze wynik postępowania dowodowego należało przyjąć, iż pozwany wykazał brak winy w zakresie rejestracji aneksu.

Powód nie wykazał natomiast kolejnej przesłanki odpowiedzialności z art. 293 k.s.h.,
a to poniesienia szkody.

Odpowiedzialność z art. 293 k.s.h. ma charakter odszkodowawczej odpowiedzialności ex contractu. Osoby dotknięte sankcją odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 293 k.s.h. mają obowiązek kompletnego wyrównania uszczerbku, który zaistniał w sferze interesów majątkowych spółki (A. Szajkowski, M. Tarska (w:) Kodeks, 2005, t. II, s. 947). Konieczne więc będzie naprawienie szkody realnie wyrządzonej ( damnum emergens), jak i wyrównanie utraconych korzyści, jakich spółka nie odniosła z powodu zawinionego działania osoby odpowiedzialnej ( lucrum cessans).

Nie jest w zakresie wykazania szkody dostatecznym wskazanie na kwoty zasądzone wydanym przeciwko powodowej spółce wyrokiem, uwzględniającym roszczenie Kancelarii
o wynagrodzenie za postępowania mandatowe, uprzednio zasądzone na jej rzecz tytułami egzekucyjnymi od „dłużników mandatowych”.

Powodowa spółka prowadziła w oparciu o tytuły wykonawcze uzyskane jeszcze przez Kancelarię, już zakończeniu współpracy częściowo skuteczne postępowania egzekucyjne, niektóre dotyczące nawet 1998 r. Powód nie wykazał, aby możliwość egzekucji należności objętych wykazem nr 3 i 5, w tym w zakresie zasądzonych kosztów procesu, które zostały prawomocnie zakończone przed datą podpisania aneksu, a których dotyczył wyrok w sprawie V GC 249/14 , po pierwsze nie zostały w jakiekolwiek części wyegzekwowanie już po dacie wypowiedzenia umowy. Po drugie, że ich egzekucja, a tym samym odzyskanie równowartości wypłaconego Kancelarii wynagrodzenia definitywnie nie jest już możliwe, a tym samym w majątku powoda powstał ostatecznie uszczerbek majątkowy stanowiący równowartość nieodzyskanego od dłużników mandatowych, a wypłaconego Kancelarii wynagrodzenia za zastępstwo procesowe.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo w całości na podstawie art. 293 k.s.h. orzekając jak w pkt I wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. jak w pkt II wyroku mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.