Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marta Zalewska

Protokolant: Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2018 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Przedsiębiorstwo Przewozowe (...) Spółka z o.o. w R.

przeciwko: W. D.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego W. D. na rzecz powoda Przedsiębiorstwo Przewozowe (...) Spółka z o.o. w R. kwotę 136.468,63zł (sto trzydzieści sześć tysięcy czterysta sześćdziesiąt osiem złotych, sześćdziesiąt trzy grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 grudnia 2017r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.241zł (dwanaście tysięcy dwieście czterdzieści jeden złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 62/18

Uzasadnienie wyroku z dnia 20.04.2018r.

Powód (...) sp. z o.o. w R. wniósł o zapłatę od pozwanego W. D. kwoty 136.468,63zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu na podstawie art. 299 ksh.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (k. 43- 46) pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Uzasadnił, iż warunkiem koniecznym odpowiedzialności członka zarządu jest bezskuteczność egzekucji, która musi zachodzić na dzień wyrokowania, a nie w okresie wcześniejszym, bowiem możliwa jest zmiana sytuacji finansowej spółki już po wydaniu przez komornika postanowienia o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności, w szczególności gdy podmiot wciąż prowadzi działalność gospodarczą. Związek przyczynowy miedzy szkodą wierzyciela a niezłożeniem przez członka zarządu wniosku o upadłość oraz zawinienie to wyłącznie domniemania prawne. Kondycja prowadzonego przez pozwanego przedsiębiorstwa nie wskazywała na konieczność przeprowadzenia postępowania upadłościowego: spółka wciąż działa i jest podmiotem transakcji handlowych. Zdaniem pozwanego powództwo jest przedwczesne, gdyż wezwanie do zapłaty zostało skierowane na adres, pod którym pozwany nie mieszka od 5 lat, o czym powód miał wiedzę. Zatem pozwany nie miał możliwości dokonać ewentualnej zapłaty w wyznaczonym przez powoda terminie.

W odpowiedzi (k. 58- 60) powód naprowadził, iż bezskuteczność egzekucji została potwierdzona postanowieniem komornika z dnia 9.11.2017r., a powód w ramach postępowania egzekucyjnego zlecił komornikowi poszukiwanie majątku na podstawie art. 797 ¹ kpc, które nie przyniosło rezultatów. Bezskuteczność trwa do dziś, a skoro pozwany do chwili obecnej pełni funkcję członka zarządu, to jeżeli twierdzi, że sytuacja majątkowo – finansowa spółki nie uzasadnia wniosku o upadłość, dlaczego spółka do chwili obecnie nie uregulowała przedmiotowego zobowiązania. Półroczne postepowanie egzekucyjne nie doprowadziło do ustalenia żadnego majątku, z którego egzekucja byłaby możliwa. Odnośnie wezwania do zapłaty powód naprowadził, iż zostało ono skierowane na adres pozwanego figurujący w aktach rejestrowych, co pozostaje w zgodzie z art. 167§3 ksh.

Sąd ustalił, co następuje:

Poza sporem było, iż powód uzyskał prawomocny tytuł egzekucyjny w postaci wyroku z dnia 29.04.2016r. o zapłatę kwoty 113.269,88zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6.11.2015r. do dnia zapłaty oraz z kosztami procesu na kwotę 9.281zł przeciwko spółce (...) sp. z o.o. w W.. Wyrok ten został zaopatrzony w klauzulę wykonalności z kosztami tej klauzuli na 126zł w dniu 13.06.2017r. Pozwany pełnił funkcje prezesa zarządu w okresie powstania wierzytelności do chwili obecnej. Poza sporem było, iż w wyniku egzekucji nie została wyegzekwowana należność z w/w tytułu wykonawczego. Poza sporem było, iż odsetki od tej należności zostały naliczone i skapitalizowane od dnia 6.11.2015r. do dnia 20.11.2017r. i stanowiły kwotę 12.320,04zł, której to kwoty powód dochodził obok w/w należności głównej niniejszym pozwem. Powód niniejszym pozwem dochodził również w/w kosztów procesu na kwotę 9281zł, kosztów nadania klauzuli na kwotę 126zł, kosztów egzekucyjnych: 121,71zł i kwoty 1350zł jako kosztów zastępstwa w postepowaniu egzekucyjnym. Pozwany w niniejszym procesie nie kwestionował wysokości powyższych należności. Poza sporem było, iż powód pismem z dnia 15.11.2017r. wezwał pozwanego na adres: ul. (...) w R. do zapłaty w/w należności w terminie 3 dni od otrzymania wezwania oraz do zapłaty dalszych ustawowych odsetek. W/w adres pozwanego został podany do akt rejestrowych i nie został zmieniony do chwili obecnej w tych aktach.

W/w okoliczności zostały uznane przez sąd za bezsporne w myśl art. 230 kpc, jako że strona pozwana nie zaprzeczyła powyższym twierdzeniom naprowadzonym w pozwie i w dalszym piśmie procesowym powoda. Wobec powyższego Sąd oddalił wszystkie wnioski dowodowe powoda zgłoszone na powyższe okoliczności.

Dnia 21.06.2017r. powód złożył do komornika sądowego przy SR w J. wniosek przeciwko spółce (...) sp. z o.o. w W. o wszczęcie egzekucji z wszelkich ruchomości, wierzytelności, rachunku bankowego, jak również o ustalenie stanu majątkowego dłużnika i ewentualnych jego dochodów. Wnioskiem tym objął należności wynikające z w/w tytułu wykonawczego. Komornik pismem z dnia 21.06.2017r. zawiadomił spółkę o wszczęciu egzekucji, obejmując tym zawiadomieniem skapitalizowane odsetki i dalsze odsetki, jak również koszty egzekucji i koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym. Pismem z tej samej daty wezwał pozwaną spółkę do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 760 i 761 kpc przez wskazanie wszelkiego mienia ruchomego i nieruchomego, wierzytelności, nr rachunków bankowych z pouczeniem, iż za nieuzasadnioną odmowe udzielenia wyjaśnień grozi grzywna. Wyznaczył termin do złożenia wyjaśnień 7 dni. Kolejnym pismem z tej samej daty wezwał dłużną spółkę do złożenia wykazu majątku na podstawie art. 801 kpc z pouczeniem o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. W/w pisma zostały skutecznie doręczone dłużnej spółce (dwukrotna awizacja), a spółka ta nie udzieliła wymaganych wyjaśnień ani nie złożyła wykazu majątku w wyznaczonym terminie. Pismem z dnia 22.06.2017r. komornik dokonał zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego dłużnej spółki w (...) Banku Spółdzielczym, a w odpowiedzi bank ten oświadczył, iż wierzytelność z zajętego rachunku bankowego jest zajęta przez wskazane kolejno tam podmioty ze wskazanymi tam kwotami, w tym na rzecz ZUS w R. i że środki będą przekazywane do Dyrektora ZUS. Pismem z dnia 6.07.2017r. komornik dokonał zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego dłużnej spółki (...). Komornik zwrócił się również do w/w banków o udzielenie informacji co do posiadanych rachunków dłużnika oraz wyciągu z rachunków, z których to wyciągów ( banki przedłożyły je ) wynikały stany końcowe salda: 0zł. Postanowieniem z dnia 9.11.2017r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 824 §1 pkt 3 kpc (bezskuteczność egzekucji), ustalił koszty postepowania egzekucyjnego w wysokości łącznie: 121,71zł. Postanowienie to uprawomocniło wobec upływy terminu do jego zaskarżenia po doręczeniu pełnomocnikowi wierzyciela oraz dłużnej spółce odpisu tego postanowienia (dowód: w/w dokumenty zalegające w aktach komorniczych KM 1051/17)

Sąd oddalił wniosek dowodowy pozwanego z zeznań pozwanego na okoliczność sytuacji majątkowej pozwanej spółki, tj. czy ma możliwość dokonania spłaty zobowiązania (teza sprecyzowana przez pełnomocnika pozwanego na rozprawie) jako dowód subsydiarny, a wiec prowadzony wyłącznie w sytuacji, gdy okoliczności spornych nie można było udowodnić za pomocą innych środków dowodowych. Dłużną spółką była spółka kapitałowa, zatem zobowiązana do prowadzenia dokumentacji księgowej i składania sprawozdań finansowych i to na podstawie tej dokumentacji pozwany winien dowodzić, czy pozwana spółka posiadała majątek, a zatem czy była podstawa do zgłoszenia wniosku o zgłoszenie upadłości. Takich dokumentów pozwany nie zawnioskował, nie twierdził też, że nie jest możliwe ich przedłożenie, nie wnosił tez o opinię biegłego sądowego, który zbadałby te dokumenty na miejscu w kontekście tezy pozwanego, iż sytuacja majątkowa spółki jest dobra, stąd też na podstawie art. 299 kpc sąd wniosek dowody z zeznań pozwanego oddalił. Sąd oddalił też wniosek dowodowy pozwanego z jego zeznań na okoliczność nieotrzymania przez niego przedsądowego wezwania do zapłaty na podstawie art. 227 kpc, co sąd uzasadni w ocenie prawnej wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powód wykazał w myśl art. 299 § 1 ksh okoliczności tam wskazane w postaci bezskuteczności egzekucji, zaś odpowiedzialność pozwanego jako członka zarządu pełniącego tę funkcję w okresie istnienia zobowiązania nie była sporna między stronami. O bezskuteczności świadczą czynności podejmowane przez wierzyciela w postaci objęcia wnioskiem egzekucyjnym całego majątku dłużnej spółki oraz zobowiązanie komornika do podjęcia czynności względem dłużnika co do ustalenia jego stanu majątkowego, które to czynności komornik względem dłużnika podjął, a ten nie uczynił zadość obowiązkowi wynikającemu z art. 801 kpc oraz art. 760 i 761 kpc. Dłużna spółka nie zaskarżyła również postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, umorzonego właśnie z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Również na etapie niniejszego procesu pozwana spółka nie obaliła dowodu z dokumentu urzędowego w postaci prawomocnego postanowienia komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, którym to postepowaniu komornik dokonał nieskutecznie zajęcia rachunków bankowych, zaś innego majątku którym dysponowałby dłużnik, nie ustalił. Sam fakt prowadzenia przez spółkę działalności gospodarczej nie świadczy, iż dysponuje ona majątkiem, by spłacić wymagalne zobowiązania, co forsował pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Stąd też bezskuteczność egzekucji powód w niniejszym procesie wykazał, a pozwany nie wykazał, iż sytuacja ta na chwilę wyrokowania uległa zmianie.

Pozwany nie wykazał żadnych okoliczności egzoneracyjnych, zwalniających go z odpowiedzialności w myśl art. 299 §2 ksh. Jedynym twierdzeniem pozwanego w niniejszym procesie było twierdzenie, iż nie było podstaw do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a jak to wyżej Sąd uzasadniał, oddalając jedyny wniosek dowodowy pozwanego na tę okoliczność, okoliczności tej pozwany nie wykazał wymaganymi w tym przedmiocie dokumentami finansowymi spółki.

Niespornym była wysokość szkody objęta żądaniem pozwu, na która to szkodę składają się odsetki za opóźnienie skapitalizowane i objęte wezwaniem do zapłaty naliczone od terminu następnego po terminie płatności należności głównej wobec spółki do dnia wezwania do zapłaty o nie członka zarządu ( tak też SN V CSK 579/15 ), jak również koszty procesu i egzekucyjne. Roszczenie odszkodowawcze z art. 299 ksh ma bowiem charakter świadczenia bezterminowego, zatem pozwany członek zarządu popada w opóźnienie w myśl art. 481 kc po wezwaniu go do zapłaty odszkodowania, na które to odszkodowanie składają się należności wynikające z tytułu egzekucyjnego, z tytułu wykonawczego, koszty postępowania egzekucyjnego, jak również skapitalizowane odsetki do dnia wezwania do zapłaty. Takich skapitalizowanych odsetek i kosztów procesu oraz egzekucji powód domagał się przedsądowo, wzywając pozwanego do zapłaty i wyznaczając mu termin płatności tych należności 3 dni w myśl art. 455 kc. Wezwanie to zostało uznane przez sąd za skutecznie doręczone zgodnie z art. 167 §3 ksh w brzmieniu obowiązującym na datę tego wezwania: 17.11.2017r. Zgodnie z powyższym przepisem adresy członków zarządu należy dołączyć do zgłoszenia spółki oraz zmian w składzie osobowym, a także w przypadku każdorazowej zmiany adresu. Do chwili zgłoszenia zamiany adresu, adres zgłoszony do rejestru jest adresem, na który dokonuje się doręczeń dla członka zarządu. Na taki też adres figurujący w rejestrze powód wysłał spółce wezwanie do zapłaty z dnia 15.11.2017r. listem poleconym w dacie 17.11.2017r. Mając na względzie, iż odsetek ustawowych powód dochodził od dnia wniesienia pozwu (data nadania w UP) oraz przyjmując skuteczność doręczenia wezwania do zapłaty skapitalizowanych odsetek wraz z pozostałymi należnościami odszkodowawczymi niewątpliwie w dacie wniesienia pozwu pozwany pozostawał w opóźnieniu w zapłacie tych należności, doliczając dodatkowy 3 dniowy termin na zapłatę wyznaczony przez wierzyciela i nawet przy uwzględnieniu dwukrotnej awizacji tego wezwania.

O kosztach procesu sąd orzekł na podst. art. 108 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc: opłata od pozwu i minimalne wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika procesowego wraz z opłatą kancelaryjną od pełnomocnictwa.