III Ka 774/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2025-01-27
Sygn. akt III Ka 774/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 stycznia 2025 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie III Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: sędzia Grażyna Artymiak
Protokolant: protokolant sądowy Angelika Więcek
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla m. R. D. ds. Wojskowych – P. W. oraz oskarżyciela posiłkowego M. Z.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 stycznia 2025 r.
sprawy P. R. oskarżonego o czyn z art. 298 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego
od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie
z dnia 7 sierpnia 2024 r., sygnatura akt X K 1182/21
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,
II. kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża w częściach równych oskarżyciela posiłkowego M. Z. i Skarb Państwa.
SSO Grażyna Artymiak
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
III Ka 774/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 7 sierpnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt X K 1182/21 przeciwko P. R. oskarżonemu o czyn z art. 298 § 1 kk |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☒ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
P. R. |
Uprzednia niekaralność |
Informacja z K. |
k. 602 |
||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
Dotychczasowa niekaralność oskarżonego |
Informacja z K. |
Dowód w postaci informacji z K. w odniesieniu do oskarżonego P. R. nie budzi wątpliwości, ani w zakresie formy, ani treści. Została ona sporządzona przez uprawniony do tego podmiot w formie przewidzianej dla tej czynności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej autentyczności i rzetelności. |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||
Lp. |
Zarzut oskarżyciela publicznego |
||
1) Ad 1) 2a) Ad 2a) 2b) Ad 2b) |
błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść w zakresie przypisania winy za zarzucane oskarżonemu przestępstwo, a polegający na dowolnym uznaniu, że P. R. nie spowodował zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania w postaci kolizji drogowej z samochodem marki B. kierowanym przez M. Z. podczas, gdy z opinii biegłego mgr. inż. Z. R. wynika, iż w przypadku kontynuowania przez P. R. jazdy z prędkością samochodu z chwili powstania stanu zagrożenia bezpieczeństwa ruchu, tj. wjazdu pojazdem marki B. prawym kołem na prawy pas ruchu, po którym poruszał się pojazd marki A., nie doszłoby do kolizji, a co za tym idzie zwiększając prędkość pojazdu spowodował zdarzenie drogowe. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
Sąd odwoławczy nie podzielił postawionego przez Skarżącego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych podniesionego w apelacji oskarżyciela publicznego. Na wstępie zauważyć należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. W ocenie Skarżącego błąd w ustaleniach faktycznych Sądu Rejonowego polegał na dowolnym uznaniu, że P. R. nie spowodował zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania w postaci kolizji drogowej z samochodem marki B. kierowanym przez M. Z. podczas, gdy z opinii biegłego Z. R. wynika, iż w przypadku kontynuowania przez P. R. jazdy z prędkością samochodu z chwili powstania stanu zagrożenia bezpieczeństwa ruchu, tj. wjazdu pojazdem marki B. prawym kołem na prawy pas ruchu, po którym poruszał się pojazd marki A., nie doszłoby do kolizji, a co za tym idzie zwiększając prędkość pojazdu spowodował zdarzenie drogowe (podobnie wnioski z opinii biegłego P. K.). Tymczasem ten sam biegły Z. R. w opinii, na którą powołuje się Skarżący wskazał jednak, że przyczyną kolizji drogowej było nieprawidłowe, sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa ruchu drogowego zachowanie się kierującego samochodem B.. Biegły dostrzega przyczynienie do kolizji drogowej kierowcy A. (oskarżony), tyle że jego zachowanie ujmuje jako reakcję na powstały stan zagrożenia bezpieczeństwa na drodze. Zatem zachowanie kierującego B. było zachowaniem pierwotnym, bo sprowadzającym zagrożenie bezpieczeństwa, a zachowanie oskarżonego było zachowaniem wtórnym – nieprawidłowym zachowaniem wobec powstałego zagrożenia bezpieczeństwa poprzez niepodjęcie manewru obronnego hamowania, lecz zwiększenia prędkości jazdy. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu meriti wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz musi zmierzać do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd orzekający w ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego nie na innych dowodach od tych, na których oparł się Sąd pierwszej instancji, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez Sąd Rejonowy błędu w ustaleniach faktycznych. Aby środek odwoławczy nie miał wyłącznie polemicznego charakteru, nie może ograniczać się jedynie do negacji stanowiska sądu, zwłaszcza w zakresie oceny materiału dowodowego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w zakresie zasad wiedzy, logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy. Za oczywiście niewystarczające należy uznać samo przeciwstawienie dowodom, na których oparł się sąd orzekający, występujących w sprawie dowodów przeciwnych, jeśli przy tym nie zostanie wykazane, że to właśnie te dowody przeciwne, ocenione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, winny uzyskać walor wiarygodności, zaś dowody stanowiące podstawę ustaleń sądu, w świetle tych samych zasad, są tego waloru pozbawione. Zasadnie o błędzie w ustaleniach faktycznych można mówić tylko wówczas, gdy ustalenia te w ogóle podstawy tej są pozbawione lub też zostały poczynione w oparciu o wadliwie, tj. sprzecznie z zasadą wyrażoną w dyspozycji art. 7 kpk, oceniony materiał dowodowy (wyrok SA w Warszawie z dnia 1 lipca 2014 r., II AKa 10/14). Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na forsowaniu własnego poglądu strony na kwestię przedmiotu procesu. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów Sąd pierwszej instancji. W realiach niniejszej sprawy wszystkie podnoszone przez Skarżącego okoliczności były przedmiotem rozważań Sądu I instancji, czego wyrazem jest treść pisemnego uzasadnienia wyroku. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odniósł się do zapatrywań prokuratora, wyrażonych w akcie oskarżenia i opierających się na wnioskach opinii biegłego P. K., ustaleniach oskarżyciela. Sąd orzekał opierając się na szerszej bazie dowodów, które przeprowadził w postępowaniu sądowym. Sąd wskazał, że całokształt zgromadzonego w toku postępowania sądowego materiału dowodowego we wzajemnym ich powiązaniu nie pozwala na przyjęcie wniosków odnośnie do tezy aktu oskarżenia. Sąd Rejonowy w sposób przekonujący argumentuje stanowisko, zgodnie z którym przyczyną kolizji drogowej było nieprawidłowe, sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa ruchu drogowego zachowanie się kierującego B.. Jak wskazuje Sąd Rejonowy, odwołując się do przywoływanej w zarzucie apelacji opinii biegłego Z. R., M. Z. kierując pojazdem marki B. naruszył obowiązek ustąpienia pierwszeństwa podczas zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu, na który wjechał, w sytuacji gdy w bezpośredniej odległości po tym pasie ruchu jechał pojazd A. kierowany przez oskarżonego P. R.. Jednocześnie manewr zmiany pasa ruchu wykonał z naruszeniem obowiązującej go zasady szczególnej ostrożności. Sąd odwoławczy podziela dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę dowodów, uprawnione jest zatem zaniechanie szczegółowego odnoszenia się do zarzutów podniesionych przez Skarżącego w tej mierze, gdyż byłoby to zbędnym powtarzaniem argumentacji tego Sądu. W związku z zarzutem aktu oskarżenia zakreślającym ramy przedmiotu procesu, podkreślić, jednak należy, że zachowanie oskarżonego P. R. nie było przyczyną kolizji drogowej. Zgodzić należy się z Sądem Rejonowym, który wskazuje, że przyśpieszenie jazdy A. (zamiast hamowania w reakcji na wywołany stan zagrożenia bezpieczeństwa nieprawidłowym zachowaniem kierującego B.) kierowanego przez oskarżonego jest okolicznością irrelewantną z punktu widzenia kwestii odpowiedzialności karnej za czyn z art. 298 § 1 kk. Słusznie Sąd Rejonowy wskazuje, że strona przedmiotowa czynu stypizowanego jako przestępstwo z art. 298 § 1 kk polega bowiem na takim zachowaniu sprawcy, w wyniku którego dochodzi do zdarzenia będącego podstawą wypłaty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia. W okolicznościach przedmiotowej sprawy natomiast brak jest podstaw do stwierdzenia, iż to oskarżony swoim zachowaniem (w celu uzyskania odszkodowania) „spowodował” kolizję drogową z pojazdem B.. Wręcz przeciwnie. Słusznie też Sąd Rejonowy odwołuje się w tej mierze do faktu, iż interweniujący funkcjonariusze nałożyli mandat karny na M. Z., który go przyjął i opłacił. Dodatkowo wzmacnia tą argumentację fakt, iż to właśnie oskarżony P. R. inicjowała interwencję funkcjonariuszy Policji telefonicznie wzywając ich na miejsce zdarzenia, podczas gdy oskarżyciel posiłkowy M. Z. proponował poprzestanie na oświadczeniu dla potrzeb „skorzystania z ubezpieczenia”, które gotowy był złożyć. Podnosząc zarzut błędu w ustaleniach faktycznych Skarżący zdaje się zapominać, że sformułowana w art. 2 § 2 kpk zasada prawdy materialnej wprowadza wymóg opierania wszelkich rozstrzygnięć na zgodnych z prawdą ustaleniach faktycznych, rozumianych jako ustalenia udowodnione, co należy rozumieć jako sytuacje, gdy w świetle przeprowadzonych dowodów fakt przeciwny dowodzonemu jest niemożliwy lub wysoce nieprawdopodobny (wyrok SN z dnia 28 marca 2008 r., III KK 484/07). Tak rozumiany obowiązek udowodnienia odnosić należy do ustaleń niekorzystnych dla oskarżonego, który korzysta z domniemania niewinności (art. 5 § 1 kpk). Zatem słusznie Sąd Rejonowy wydał wyrok uniewinniający wskazując, że zgromadzone w sprawie dowody nie obaliły domniemania niewinności przysługującego oskarżonemu na podstawie art. 5 § 1 kpk, a wymagającego udowodnienia jego winy w sposób nie budzący wątpliwości. Związana bowiem ściśle z domniemaniem niewinności zasada in dubio pro reo (art. 5 § 2 kpk) oznacza, że udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne i wolne od wątpliwości (wyrok SN z 24 lutego 1999 r., V KKN 362/97), a nie odwrotnie. Trafnie zatem Sąd Rejonowy uznał, że w toku procesu nie zdołano udowodnić oskarżonemu sprawstwa zarzucanego mu czynu. Wniesiona przez oskarżyciela publicznego apelacja nie podważyła trafności zaskarżonego rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Wszak obowiązujące w procesie karnym domniemanie niewinności ma obalić oskarżyciel udowadniając winę oskarżonego (wyrok SA w Katowicach z dnia 8 marca 2007 r., II AKa 33/07). Wprawdzie wyrażona w art. 5 § 2 kpk reguła in dubio pro reo nie nakłada na Sąd obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla oskarżonego, jednak formułuje zakaz czynienia niekorzystnych ustaleń w oparciu o niekorzystnie domniemania, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów (postanowienie SN z dnia 19 października 2006 r., II KK 80/06). Tymczasem Skarżący z faktu wystąpienia przez P. R. o odszkodowanie z tytułu umowy ubezpieczenia pojazdu marki B. (...) z wykorzystaniem wystawionego przez interweniujących funkcjonariuszy Policji mandatu M. Z., wywodzi że celem spowodowania zdarzenia drogowego w postaci kolizji z pojazdem marki B. było właśnie uzyskanie nienależnego odszkodowania. Tymczasem jak trafnie dowodzi Sąd Rejonowy na podstawie całokształtu zebranych dowodów, oskarżony P. R. nie spowodował zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania w postaci kolizji drogowej z samochodem marki B. kierowanym przez M. Z.. Sąd słusznie przyjmuje, że z opinii biegłego Z. R. wynika, iż przyczyną kolizji było zachowanie kierującego B., zaś upatrywana przez Skarżącego jako podstawa błędnych ustaleń kontynuacja przez P. R. jazdy z prędkością samochodu z chwili powstania stanu zagrożenia bezpieczeństwa ruchu, tj. wjazdu pojazdem marki B. prawym kołem na prawy pas ruchu, po którym poruszał się pojazd marki A., pozwoliłaby na uniknięcie kolizji, a jak twierdzi skarżący zwiększając prędkość pojazdu A. oskarżony spowodował zdarzenie drogowe. Z opinii biegłego tak jednoznacznych wniosków wyciągnąć nie można. Słusznie Sąd Rejonowy przyjmuje, iż przyczyną kolizji drogowej było nieprawidłowe, sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa ruchu drogowego, zachowanie się kierującego pojazdem marki B. M. Z. (pkt 4.2), zaś zachowanie się oskarżonego P. R. zostało podjęte wobec powstałego stanu zagrożenia bezpieczeństwa (nieprawidłowe, bo nie podjął manewru obronnego hamowania, lecz zwiększył prędkość jazdy naruszając obowiązek unikania działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa oraz naruszył obowiązek zachowania zasady ograniczonego zaufania (pkt 4.2 in fine). Ta, obiektywnie przez biegłego wytknięta nieprawidłowość i naruszenie obowiązków przez oskarżonego, nie zmienia faktu, iż przyczyną kolizji drogowej było uprzednie nieprawidłowe zachowanie się kierującego samochodem B., zaś następcze nawet ocenione jako nieprawidłowe zachowanie się oskarżonego – kierującego A. było reakcją wobec powstałego zagrożenia bezpieczeństwa. Jednak aby przypisać odpowiedzialność za przestępstwo określone w art. 298 kk należy wykazać, że sprawca działał z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, a zatem obejmował swoją świadomością i wolą, tak działanie w celu uzyskania odszkodowania, jak i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty. Słusznie Sąd Rejonowy zwraca uwagę, iż osoba nawet powodująca zdarzenie drogowe, będące podstawą do wypłaty odszkodowania, poprzez swoją lekkomyślność bądź nieostrożność, nie podlega karze, z uwagi na dekompletację znamion strony podmiotowej. Tym bardziej takiej odpowiedzialności przypisać nie można osobie, która w stanie zagrożenia bezpieczeństwa wytworzonego przez innego uczestnika ruchu drogowego, podjęła nieprawidłowy manewr obronny. Podniesiony zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie był zasadny. |
|||
Wniosek |
|||
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
Wobec niezasadności podniesionego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku nie mógł zostać uwzględniony. Ponieważ zaskarżony wyrok opierał się na całokształcie poprawnie przeprowadzonych dowodów, poddanych właściwej i mieszczącej się w granicach swobodnej oceny dowodów analizie i wartościowaniu oraz na podstawie kompletnego stanu materiału dowodowego poddanego weryfikacji i analizie, odrębnie każdego z dowodów i w ich wzajemnym powiązaniu, z uwzględnieniem wartościowania sprzeczności i niespójności, Sąd Rejonowy poczynił, wbrew zarzutom skarżącego, prawidłowe ustalenia faktyczne, brak jest jakichkolwiek względów, które miałyby przemawiać za wnioskiem o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania, o co, w tych okolicznościach niezasadnie postulował Skarżący. |
|||
Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego |
|||
Rażącej obrazy przepisów prawa karnego procesowego a to: art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji:
|
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
Nie znajdują potwierdzenia zarzuty odnośnie do naruszenia przez Sąd Rejonowy poszczególnych przepisów postępowania. Zarzut obrazy art. 4 kpk, art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, podniesiony w apelacji Skarżącego, może być skuteczny tylko wtedy, gdy Skarżący wykaże, że Sąd orzekający – oceniając dowody – naruszył zasady logicznego rozumowania, nie uwzględnił przy ich ocenie wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Przede wszystkim jednak dla skuteczności tak podniesionego zarzutu obrazy przepisów prawa karnego procesowego, wobec treści art. 438 pkt 2 kpk, niezbędne jest także wykazanie wpływu podnoszonych uchybień na treść zaskarżonego wyroku. Tymczasem na takie powiązanie Skarżący nie wskazuje. Ocena dowodów dokonana z zachowaniem wymienionych kryteriów pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, gdy nadto sąd nie orzekł z obrazą art. 410 kpk i art. 424 kpk oraz nie uchybił dyrektywnie art. 5 § 2 kpk. Tego rodzaju uchybień tak w procesie dokonywania ustaleń faktycznych, jak też w odniesieniu do uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, Sąd odwoławczy nie stwierdził a ich istnienia w żadnym stopniu nie uwiarygodnił Skarżący. Odrzucenie przez Sąd jednych dowodów, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych dowodów jest prerogatywą sądu dokonującego ustaleń faktycznych z uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów i nie może być uznawane za przejaw złamania zasady obiektywizmu (art. 4 kpk). Również odmówienie wiary zeznaniom określonych świadków nie może być utożsamiane z pominięciem okoliczności, których te dowody dotyczą i nie może być odbierane jako oparcie orzeczenia tylko na podstawie niektórych dowodów z pominięciem innych (art. 410 kpk). Skoro występuje chociażby jeden dowód pozwalający na dokonanie stanowczych ustaleń faktycznych, to Sąd meriti ma obowiązek dokonać oceny tego dowodu stosując zasadę zawartą w art. 7 kpk, wskazując wynik tej oceny czy dowód ten jest wiarygodny czy też nie. W realiach niniejszej sprawy Sąd dysponował wieloma dowodami i dokumentami, opiniami biegłych i wypowiedziami osobowych źródeł dowodowych (wyjaśnienia oskarżonego i zeznania świadków), zatem miał obowiązek dokonania oceny poszczególnych dowodów odrębnie z punktu widzenia waloru ich wiarygodności oraz we wzajemnym ich powiązaniu, następnie zaś przyjąć, która z wersji jest wiarygodna, a która na taki walor nie zasługuje i uzasadnić swoje stanowisko w tym zakresie. Zauważyć także należy, że zarzut obrazy art. 7 kpk nie może ograniczać się jedynie do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych. Powinien wskazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. Bez wykazania, że ocena dowodów wyrażona przez Sąd orzekający jest sprzeczna z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, żadna ze stron nie może podważyć w tej mierze stanowiska Sądu (wyrok SN z 29 lipca 2007 r., IV KK 157/07). Skarżący nie przedstawił natomiast ani okoliczności, ani argumentacji o takim znaczeniu bądź zawartości treściowej, by mogły one podważyć trafność ocen i ustaleń Sądu I instancji. Skarżący kwestionuje dokonaną przez Sąd ocenę dowodów, tymczasem Sąd Rejonowy nie tylko przedstawił w pisemnym uzasadnieniu stan faktyczny i wskazał podstawy dowodowe ich uczynienia, ale także dokonał analizy wyjaśnień oskarżonego wskazując, w jakiej części uznaje je za wiarygodne i z jakich powodów. Podobnie odnosząc się do pozostałego materiału dowodowego dokonał oceny zeznań świadków, w tym M. Z.. Z tą samą dokładnością i uwagą podszedł do opinii biegłych. Przyczyny dokonanych ocen przedstawił w uzasadnieniu w sposób logiczny, spójny i przekonujący. Równość wobec prawa, stanowiąca podstawę wszelkiej sprawiedliwości, wymaga, aby zasady postępowania dowodowego były stosowane bez względu na to, kto in concreto na tym korzysta a kto traci (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2012 r. II AKa 357/12). Nie jest ani wystarczające, ani skuteczne jedynie teoretyczne i gołosłowne wysłowienie pewnej hipotetycznej możliwości i na tej tylko podstawie formułowanie zarzutu błędności dokonanej oceny materiału dowodowego i z tego powodu twierdzenie, że poczynione ustalenia sądu są błędne, bowiem pewnej ewentualności nie uwzględniają lub też nie stanowią jej bezwzględnego zaprzeczenia. Każde dowodowe twierdzenie wymaga uwiarygodnienia, poprzez wskazanie na fakty realnie istniejące i poddające się obiektywnemu poznaniu procesowemu. Bez takiego zaś wymogu zakwestionowane mogłyby zostać wszelkie dowody i ustalenia sądu, a sąd byłby uwikłany w niekończące się i w wielu wypadkach całkowicie nierealne procedury badania tych hipotez i ich dowodowego weryfikowania. Skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie poprawności gromadzenia i oceny dowodów nie może ograniczyć się do prostego jej zanegowania i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone jedynie dowody potwierdzające lansowaną przez M. Z. wersję zdarzenia. Ta metoda kwestionowania analizy trafności zaskarżonego orzeczenia nie może być uznana za skuteczną. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie jakich konkretnych uchybień dopuścił się Sąd meriti w kontekście zasad wiedzy, w szczególności logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego przy ocenie materiału dowodowego. Za oczywiście niewystarczające należy tu także uznać samo przeciwstawienie dowodom, na których oparł się Sąd orzekający występujących w sprawie dowodów przeciwnych, jeśli przy tym nie zostanie wykazane, że to właśnie te dowody przeciwne, ocenione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego winny uzyskać walor wiarygodności, zaś dowody stanowiące podstawę ustaleń Sądu, w świetle tych samych zasad, są tego waloru pozbawione. Tego rodzaju uchybień tak w procesie dokonywania ustaleń faktycznych, jak też w odniesieniu do uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, sąd odwoławczy nie stwierdził i ich istnienia w żadnym stopniu nie uwiarygodnił Skarżący, który kwestionując ocenę dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy zarzuca błędność oceny osobowych źródeł dowodowych, w tym wyjaśnień oskarżonego. Z kolei naruszenie art. 410 kpk może polegać na oparciu wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, albo pominięciu przy wyrokowaniu okoliczności wynikających z całokształtu przeprowadzonych dowodów (postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2006 r., III KK 372/06). Na żadną z takich sytuacji Skarżący nie wskazuje, chociaż zarzuca naruszenie tego przepisu. W realiach niniejszej sprawy Sąd I instancji dokonując ustaleń faktycznych miał w polu widzenia wszystkie przeprowadzone i ujawnione na rozprawie dowody, a w pisemnym uzasadnieniu wskazał, które z dowodów i z jakich przyczyn, pomija i nie bierze ich pod uwagę przy ustalaniu faktycznego przebiegu zdarzenia, kierując się zasadą opierania na dowodach, które obdarzył wiarą. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 2 pkt 1 kpk). Z obowiązku tego Sąd Rejonowy wywiązał się należycie. Prerogatywą Sądu jest dokonanie oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Sąd Rejonowy analizując wszystkie zgromadzone dowody nie naruszył zasady swobodnej oceny dowodów. Przekonanie o wiarygodności jednych dowodów a niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, ponieważ poprzedził je ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk), w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk), stanowiło ono wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk), było logicznie i wyczerpująco z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, zgodnie z art. 424 § 1 kpk uargumentowane w uzasadnieniu wyroku. W konsekwencji nie sposób uznać, by apelujący wskazał w sposób przekonujący na jakiekolwiek mankamenty w rozumowaniu Sądu Rejonowego, poprzestał bowiem jedynie na zaprezentowaniu własnej oceny dowodów. To, że były one niekorzystne dla lansowanej wersji oskarżyciela posiłkowego nie oznacza jednak, że Sąd I instancji uchybił regułom wyrażonym w art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk, jak zarzuca Skarżący. Dowody przeprowadzone przez Sąd I instancji zostały ocenione w sposób nieuchybiający zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, podniesiony zatem zarzut dowolności takiej oceny nie był zasadny. |
|||
Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego |
|||
błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego wyroku, poprzez błędne ustalenie przez Sąd I instancji, że P. R. nie spowodował zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) w postaci kolizji drogowej, podczas gdy Sąd I instancji ustalił jednocześnie, iż kierowany przez oskarżonego samochód znajdował się kilka metrów za pojazdem prowadzonym przez M. Z., który to odpowiednio wcześniej zasygnalizował kierunkowskazem zmianę pasa ruchu, w związku z czym oskarżony miał w zasięgu widoczności samochód marki B.. Ponadto zgodnie z opinią biegłego dr inż. P. K. oskarżony bez uzasadnionej przyczyny zwiększył prędkość prowadzonego przez siebie pojazdu skutkiem czego doszło do przecięcia torów ruchu uczestników zdarzenia. Dodatkowo Sąd I instancji błędnie ustalił, iż w wyniku zdarzenia nie doszłoby do uzyskania przez oskarżonego żądanej korzyści, bowiem uszkodzenia pojazdu należącego do oskarżonego zostałyby pokryte odszkodowaniem, a zatem P. R. wystąpił jedynie o naprawienie szkody, którą rzeczywiście poniósł podczas gdy oskarżony zgłosił także, iż w wyniku w/w zdarzenia drogowego doszło do uszkodzenia jego telefonu marki A.. W odniesieniu do opisanej wyżej szkody, nie ustalono jednak związku przyczynowo skutkowego z przedmiotową kolizją drogową. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz musi zmierzać do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd I instancji w ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego nie na innych dowodach od tych, na których oparł się Sąd pierwszej instancji nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez Sąd orzekający błędu w ustaleniach faktycznych (wyrok SA w Katowicach z dnia 5 kwietnia 2007 r., II AKa 30/07). Skarżący swój zarzut opiera wyłącznie na wnioskach wysnutych z opinii biegłego P. K.. Pomija całkowicie opinię biegłego Z. R.. Sąd Rejonowy natomiast odniósł się do opinii obu biegłych, wskazał zakres i przyczyny przyjęcia ich wniosków. Uargumentował także odrzucenie wniosków, na których skarżący buduje zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może bowiem opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego i na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię. Zarzut apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego odnoszący się do błędu w ustaleniach faktycznych, nie znajduje uzasadnienia z przyczyn wskazanych szczegółowo w pkt 1) w uwagach do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych podniesionego przez oskarżyciela publicznego. Te uwagi zachowują swoją aktualność. Sąd I instancji dokonał bowiem prawidłowych ustaleń faktycznych. Należy także podnieść, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych ma charakter wtórny w stosunku do naruszenia art. 7 kpk, stąd podniesienie w pkt 1 apelacji zarzutu obrazy art. 7 kpk czyni zarzut błędu w ustaleniach faktycznych bezprzedmiotowym. |
|||
Wniosek |
|||
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji o zasądzenie na podstawie art. 626 kpk w związku z art. 634 kpk kosztów procesu odwoławczego od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
Niezasadność podniesionych zarzutów odwoławczych nie pozwala na ingerencję w treść zaskarżonego orzeczenia. Konsekwencją nieuwzględnienia apelacji Skarżącego jest brak podstaw do zasądzenia postulowanych we wniosku kosztów procesu od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Stoi temu na przeszkodzie brzmienie art. 636 § 2 kpk i art. 632 pkt 2 kpk. Przekonanie sądu o winie oskarżonego winno zostać ukształtowane w oparciu o wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. Oznacza to, że przy wyrokowaniu sąd nie powinien tracić z pola widzenia żadnego dowodu, który dotyczy istotnych w sprawie okoliczności. Zasada ta ma jednak podwójne działanie i winna być także uwzględniana w przypadku wnoszącego środek odwoławczy pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Nie może bowiem być skuteczną taka apelacja, która usiłuje obalić zaskarżone orzeczenie opierając się na fragmentarycznie i wybiórczo dokonanej analizie dowodów, nie tylko przy braku wykluczenia prawdziwości, ale i z pominięciem, okoliczności wskazywanych w wyjaśnieniach oskarżonego, znajdujących potwierdzenie w opinii innego biegłego, niż preferowany przez Skarżącego oraz innych dowodach zgromadzonych w sprawie, szczegółowo omówionych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Skarżący zdaje się zapominać, że ułomności dowodów obciążających nie można stawiać na równi z ułomnościami dowodów odciążających. Ze względu na to, że warunkiem sine qua non skazania oskarżonego, czego oczekuje, jest udowodnienie popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu ( argumentum ex art. 5 kpk). Jednak sprzeczności w sferze dowodów odciążających nigdy nie są „równoważne” ze sprzecznościami w zakresie dowodów obciążających. Jeżeli te ostatnie są "wewnętrznie sprzeczne" to zasadnicze i samoistne znaczenie ma to, czy in concreto zakres i charakter tych sprzeczności nie wyłącza w ogóle możliwości uznania tych dowodów za podstawę skazania (wyrok SN z dnia 28 września 1995 r., III KRN 88/95). Według zasad obowiązującej procedury karnej to nie oskarżony musi udowodnić swoją niewinność, lecz oskarżyciel winien udowodnić winę oskarżonego (winę w znaczeniu procesowym rozumianą jako wykazanie sprawstwa zarzucanego czynu, jego bezprawności, karygodności i zawinienia oskarżonego). Przy czym udowodnić, to znaczy wykazać w sposób nie budzący wątpliwości wiarygodnymi dowodami. Zagwarantowane konstytucyjnie (art. 42 ust. 3 Konstytucji RP), przysługujące oskarżonemu domniemanie niewinności, nie wymaga dowodzenia; obalenie zaś tego domniemania wymaga dowodów. Domniemanie niewinności oskarżonego, uwzględniając dyspozycje art. 5 kpk, znajduje przełożenie na rozdział procesowych obowiązków dowodzenia i działanie zasad rozkładu ciężaru dowodu w procesie karnym (wyrok SA w Krakowie z dnia 29 grudnia 2006 r., II AKa 234/06). To powoduje, że nie można traktować na równi niedostatków dowodu obciążającego oskarżonego z niedostatkami jego wyjaśnień zwłaszcza, gdy oskarżony nie przyznaje się do winy. Dlatego też, dopóki dowody obciążające nie będą pozwalały na pewne ustalenie winy oskarżonego, eliminując wszelkie wątpliwości w tym zakresie, dopóty nawet najmniej przekonujące jego wyjaśnienia muszą być uznane za wiarygodne, gdyż to obowiązkiem oskarżyciela jest dowiedzenie winy, a oskarżony nie musi dowodzić swojej niewinności (wyrok SA w Warszawie z dnia 1 kwietnia 2015 r., II AKa 57/15). Dla wydania wyroku skazującego, wbrew oczekiwaniom Skarżącego, nie wystarczy „uzasadnione podejrzenie” popełnienia przestępstwa zarzucanego oskarżonemu aktem oskarżenia, ale całkowita pewność, przy braku jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie (wyrok SA w Katowicach z dnia 9 października 2014 r., II AKa 309/14). Warunkiem odpowiedzialności karnej jest bowiem przełamanie domniemania niewinności, a więc taki stan rzeczy, gdy z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu, wyczerpującego znamiona konkretnego przestępstwa. W przeciwnym wypadku sądy zobowiązane są do respektowania zasady domniemania niewinności, a co więcej do rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego (postanowienie SN z dnia 24 września 2014 r., IV KK 232/14). Obowiązek dowodzenia nigdy nie spoczywa na oskarżonym. W procesie karnym, w którym obowiązuje domniemanie niewinności oskarżonego, to na oskarżycielu spoczywa formalny ciężar dowodu (obowiązek dowodzenia podnoszonych twierdzeń dowodowych). Ponosi on także konsekwencje niewykazania trafności tez oskarżenia (ciężar dowodu w znaczeniu materialnym). Podobnie rozłożony jest ciężar wykazania trafności zarzutów apelacji. Dla wzruszenia poprawności ocen i wniosków zawartych w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego nie jest wystarczające przedstawienie własnej oceny materiału dowodowego i wskazanie na możliwość wyciągnięcia z niej odmiennych wniosków, argumentowanych w apelacji. Kontrola instancyjna oceny dowodów nie obejmuje bowiem sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania osobowych źródeł dowodowych, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy. Twierdzenia Skarżącego, kwestionującego prawidłowość dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych na podstawie poddanych ocenie dowodów, nie są wystarczająco przekonujące, by podważyć wyciągnięte przez Sąd Rejonowy wnioski. Wskazywane w apelacji fakty dowodowe nie są dostateczne dla ustalenia faktu głównego (sprawstwa zarzucanego oskarżonemu czynu), nie wyłączają bowiem wszelkich rozsądnych wątpliwości, które dostrzegł Sąd I instancji uwzględniając przy ocenie całokształtu materiału dowodowego okoliczności przywoływane przez oskarżonego. Jego wyjaśnienia uprawdopodabniały bowiem możliwą, chociaż inną od zarzucanej oskarżonemu, wersję wydarzeń, dającą się wyprowadzić z przeprowadzonych w postępowaniu sądowym dowodów w ich wzajemnym powiązaniu. Skarżący nie zaakceptował stanowiska Sądu Rejonowego, a w podniesionej w uzasadnieniu apelacji motywacji nie uwzględnia działania zasad rozkładu ciężaru dowodu w procesie karnym, zgodnie z którymi wydanie wyroku uniewinniającego jest konieczne nie tylko wówczas, gdy wykazano niewinność oskarżonego, lecz również wtedy, gdy nie udowodniono, że jest winny popełnienia zarzuconego mu czynu z art. 298 § 1 kk. W tym ostatnim przypadku wystarczy bowiem, że twierdzenia oskarżonego, negującego tezy aktu oskarżenia, zostaną uprawdopodobnione. Co więcej, wyrok uniewinniający musi zapaść również i w takiej sytuacji, gdy wskazywana przez oskarżonego teza wprawdzie nie jest dostatecznie uprawdopodobniona, ale też nie zdołano udowodnić sprawstwa zrzucanego czynu oskarżonemu (postanowienie SN z dnia 18 grudnia 2008 r., V KK 267/08). Sąd przystępując do rozpoznania sprawy ma bowiem zakładać, że oskarżony winien zostać uniewinniony, jeżeli przedstawione w przewodzie sądowym dowody nie pozwolą powziąć przekonania, że wina została udowodniona w sposób wyłączający wszelkie wątpliwości (wyrok SA w Katowicach z dnia 28 grudnia 2011 r., II AKa 382/11). Wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku nie był zasadny. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Sąd Okręgowy utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego z dnia 7 sierpnia 2024 r. (sygn. akt X K 1182/21), którym Sąd ten uniewinnił P. R. od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 298 § 1 kk mającego polegać według zarzutu aktu oskarżenia, na tym, że oskarżony w dniu 2 listopada 2020 r. w R., kierując pojazdem marki A. (...) o nr rej. (...), działając w celu uzyskania nienależnego odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...), spowodował zdarzenie drogowe w postaci kolizji drogowej na R. im. R. (...) U. na szkodę firmy ubezpieczeniowej, tj. (...) S.A. z/s w W. oraz kierującego pojazdem marki B. M. Z. (pkt I zaskarżonego wyroku). Jednocześnie Sąd Odwoławczy zaaprobował orzeczenia wydane na podstawie art. 230 § 2 kpk o zwrocie dowodów rzeczowych (pkt II zaskarżonego wyroku) oraz na podstawie art. 632 pkt 2 kpk o obciążeniu Skarbu Państwa kosztami procesu (pkt III zaskarżonego wyroku). |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Poprawność dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych, słuszność wyciągniętych wniosków o braku podstaw do przypisania oskarżonemu P. R. realizacji znamion zarzucanego mu czynu z art. 298 § 1 kk, przy jednoczesnym nieuwzględnieniu zarzutów apelacji oskarżycieli publicznego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego uznanych z przyczyn wskazanych powyżej za niezasadne, przy bezpodstawności wniosków apelacyjnych, Sąd odwoławczy utrzymał zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w mocy. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że nie było żadnych merytorycznych czy formalnych racji, które przemawiałyby za koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez Skarżących. Sąd Rejonowy wykorzystał w toku rozprawy istniejące możliwości weryfikacji tez aktu oskarżenia i twierdzeń obrony, w granicach niezbędnych dla ustalenia faktów istotnych dla wydanego rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy oparł orzeczenie na prawidłowo zgromadzonym materiale dowodowym w toku poprawnie przeprowadzonego postępowania sądowego. W tym zakresie podniesione zarzuty naruszenia przepisów postępowania i błędów w ustaleniach faktycznych nie były zasadne . Podkreślić też należy znaczenie, jakie miała bezpośredniość postępowania dowodowego na rozprawie. To właśnie Sąd I instancji miał z tymi dowodami bezpośredni kontakt w toku realizacji czynności dowodowych, oceniał złożone zeznania poszczególnych świadków, kierując się zarówno ich treścią, jak też własnymi spostrzeżeniami i wrażeniami wynikającymi z zachowania się osób przesłuchiwanych, ich reakcji mentalnych na zadawane pytania, postawy w toku realizowanej czynności przesłuchania i stosunku do tej czynności. Sąd Rejonowy w sposób przekonujący przedstawił powody, dla których dał wiarę oskarżonemu. Istotne dla rozstrzygnięcia w kwestii odpowiedzialności za zarzucany oskarżonemu czyn okoliczności ujawnione w toku postępowania przed Sądem Rejonowym zostały omówione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy podziela zajęte w tej mierze stanowisko. W wyczerpującym uzasadnieniu, Sąd meriti poddał wszechstronnej i logicznej analizie zebrane dowody, w sposób w pełni przekonujący oraz zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, przedstawił, na jakich przesłankach faktycznych i prawnych oparł swoje przekonanie odnośnie wiarygodności tych dowodów, które włączył do podstawy wyroku. Kontrola instancyjna nie potwierdziła zasadności podniesionych w środkach odwoławczych uchybień. Sąd I instancji dokonał ustaleń faktycznych opierając się na całokształcie materiału dowodowego, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, z których wyciągnął słuszne wnioski co do braku podstaw do przypisania oskarżonemu P. R. zarzucanego aktem oskarżenia czynu z art. 298 § 1 kk. Przy braku podstaw do uwzględnienia zarzutów apelacji, przy kompletności zgromadzonego materiału dowodowego, prawidłowo ocenionego, brak jest merytorycznych podstaw do uwzględnienia wniosków skarżących o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Oparcie zaś orzeczenia na kompletnym materiale dowodowym, przy braku wystąpienia przyczyn z art. 439 kpk i art. 440 kpk sprawia, że nie ma innych niż naprowadzane przez Skarżących podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku. Sąd Odwoławczy mając na względzie powyższe okoliczności, na podstawie art. 437 kpk, art. 449 kpk i art. 456 kpk, utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie Sądu Rejonowego. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II |
Koszty procesu obejmują koszty sądowe i uzasadnione wydatki poniesione w toku postępowania odwoławczego przez oskarżonego, wobec faktu, iż Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy wyrok uniewinniający, zatem koszty procesu co do zasady obciążają zgodnie z dyspozycją art. 632 pkt 2 kpk Skarb Państwa. Jednak w myśl art. 634 kpk przepisy mają zastosowanie w kwestiach nieuregulowanych odmiennie. Zgodnie natomiast z art. 636 § 2 kpk koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają Skarżących w przypadku nieuwzględnienia wniesionych przez nich apelacji. Koszty nieuwzględnionej apelacji oskarżyciela publicznego ponosi Skarb Państwa (art. 636 § 1 kpk). Ponieważ apelacje miały ten sam zakres (od winy) i składane wnioski (o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji), wobec ich nieuwzględnienia, zgodnie z dyspozycją art. 633 kpk w zw. z art. 636 § 2 kpk, koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają w częściach równych Skarb Państwa (oskarżyciel publiczny) i oskarżyciela posiłkowego M. Z.. Zgodnie z art. 13 ust 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych , wobec faktu iż oskarżyciel posiłkowy nie był jedynym apelującym, opłaty się nie nalicza w przypadku nieuwzględnienia jego apelacji, która była wniesiona obok apelacji oskarżyciela publicznego. |
7. PODPIS |
SSO Grażyna Artymiak |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżyciel publiczny |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 7 sierpnia 2024 r. (sygn. akt X K 1182/21) przeciwko P. R. |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 7 sierpnia 2024 r. (sygn. akt X K 1182/21) przeciwko P. R. |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Grażyna Artymiak
Data wytworzenia informacji: