Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

III Ka 404/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 4 lutego 2025 r. w sprawie o sygn. akt II K 225/24 przeciwko P. R. oskarżonemu o czyn z art. 233 § 1 kk

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

P. R.

Uprzednia karalność oskarżonego

Informacja z K.

k.437-439

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dotychczasowa karalność oskarżonego

Informacja z K.

Dowód w postaci informacji z K. w odniesieniu do oskarżonego P. R. nie budzi wątpliwości, ani w zakresie formy, ani treści. Została ona sporządzona przez uprawniony do tego podmiot w formie przewidzianej dla tej czynności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej autentyczności i rzetelności.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1)

Ad 1)

2)

Ad 2)

Obraza przepisów postępowania mającego wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz ukształtowanie przekonania co do rozstrzygnięcia sprawy na podstawie przeprowadzonych dowodów ocenionych dowolnie, bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz bez wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego a w konsekwencji odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, podczas gdy wyjaśnienia te były logiczne wewnętrznie, spójne i pokrywały się z okolicznościami ustalonymi na podstawie innych źródeł dowodowych, a w szczególności poprzez bezzasadne przyjęcie, że:

oskarżony podczas przesłuchania zeznał nieprawdę, w sytuacji gdy zeznanie jego wynikało z późniejszego skojarzenia osoby S. R. i z braku pamięci w momencie składania zeznań, a jednocześnie wbrew twierdzeniu Sądu I instancji nie potwierdzają tego zeznania świadka funkcjonariusza M. Z., który jak zeznał na rozprawie nie pamiętał przesłuchania oskarżonego w ZK w. Z.

zeznania świadka funkcjonariusza Policji M. Z. są „obiektywne, spójne i kategoryczne w sytuacji gdy okoliczności przesłuchania nie pamiętał

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wprawdzie Skarżący przywołuje obrazę art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk, co nie jest prawidłowe, ponieważ o niedających się usunąć wątpliwościach można mówić dopiero po przeprowadzeniu prawidłowej i wszechstronnej oceny dowodów. Przywołane przepisy mają charakter rozłączny. W konsekwencji podniesienie zarzutu obrazy art. 7 kpk wyklucza możliwość skutecznego wysunięcia obrazy art. 5 § 2 kpk. Podniesiony jednak zarzut obrazy przepisów postępowania w jego wysłowieniu został ograniczony do kwestionowania dokonanej przez Sąd oceny zgromadzonych dowodów. Kwestionując dokonaną przez sąd ocenę dowodów Skarżący wskazuje głównie na wyjaśnienia oskarżonego, które według niego zostały ocenione dowolnie i opisuje trafnie, w czym ta dowolność się przejawiała. Oskarżony był wielokrotnie karany w latach 2013, 2014 przez Sądy w Wielkiej Brytanii. Po 2021 r. zapadły wobec niego wyroki także w Polsce, w tym został skazany:

- wyrokiem z dnia 4 lipca 2022 r. (sygn. akt III K 497/22 SR Warszawa Wola) za przestępstwa z art. 280 § 1 kk, z art. 286 §1 kk (dwukrotnie) i z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oskarżony został skazany na kary 2 lat pozbawienia wolności i 2- krotnie;

- wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2022 r. (sygn. akt II K 289/21 – SR w Piasecznie) za przestępstwa z art. 222 § 1 kk, z art. 226 § 1 kk i z art. 288 § 1 kk,

- wyrokiem z dnia 7 grudnia 2022 r. (sygn. akt II K 943/21 SR w Piasecznie) za przestępstwo z art. 207 § 1 kk,

- wyrokiem z dnia 30 marca 2023 r. (sygn. akt II K 1199/21 - SR w Piasecznie) za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

- wyrokiem z dnia 23 lutego 2024 r. (sygn. akt II K 89/24 - SR w Piasecznie) za przestępstwo art. 244 k.

Każdorazowo orzekano wobec niego kary pozbawienia wolności, a niektóre z tych kar zostały objęte wyrokiem łącznym z dnia 16 stycznia 2024 r. (sygn. akt II K 602/23 - SR w Piasecznie), którym wymierzona została oskarżonemu P. R. kara łączna 6 lat pozbawienia wolności – z zaliczeniem okresów od 10 maja -11 maja 2021 r.; od 25.lutego do 6 czerwca 2022 r. oraz od 11 czerwca 2022 r. do 4 lipca 2022 r. następnie jest odbywana od 10 maja 2023 r. Podawane przez niego w wyjaśnieniach okoliczności związane z tym, że nie pamiętał numerów telefonu, czy korzystał z aplikacji, nie znał osoby o podanych mu danych (nazwisko i imię), jak potem wskazał w wyjaśnieniach przestraszył się, dopiero potem już po przesłuchaniu jak wrócił do Zakładu karnego do celi przypominał sobie np. to że znał S. R., że mógł się z nim kontaktować, znajdują odzwierciedlenie w zgromadzonej dokumentacji, czy to medycznej, czy też związanej z karalnością, czy pobytami w jednostkach penitencjarnych. Zauważyć należy, że oskarżony z S. R. jako osoby już karane, odbywające kary pozbawienia wolności, nie zawsze we wzajemnych kontaktach posługują się swoimi imionami i nazwiskami, często są to pseudonimy, stąd niewykluczone jest w pierwszej reakcji na zadane pytanie zaprzeczenie znajomości. Z racji pobytów w jednostkach penitencjarnych spotykał oskarżony wiele osób, z którymi później w pewnych „tematach” mógł się kontaktować. Właśnie tak wypowiadał się P. R. w czasie przesłuchania w charakterze świadka (nie kojarzę, nie rozpoznaję, nie znam, nigdy nie byłem w Kolumbii, nie miałem interesów, nie przypominam sobie), by w wyjaśnieniach przyznać: „nakłamałem”, co nie należało odczytywać tego zwrotu „złożyłem fałszywe zeznania”, bo w treści wyjaśnień oskarżony mówi o przestraszeniu się, o problemach związanych z narkotykami, ale i w sposób kategoryczny – podobnie jak w zeznaniach – zaprzecza, by brał udział w handlu ludźmi. W uwzględnieniu tych kwestii uznać należy zarzut za słuszny i dokonanie przez Sąd Rejonowy dowolnej oceny wyjaśnień oskarżonego, którym nie zaprzeczał w złożonych zeznaniach świadek, który odbierał od niego zeznania objęte zarzutem aktu oskarżenia.

Zarzut

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść polegający na dowolnym ustaleniu, że:

oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym zeznania nieprawdy, podczas gdy na moment składania zeznań nie pamiętał okoliczności, o które był pytany dlatego im zaprzeczał;

dowody ujawnione na rozprawie i ustalone na ich podstawie okoliczności są wystarczające do uznania za udowodniony fakt popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu z art. 233 § 1 kk jakkolwiek dowody te i okoliczności ujawnione we wzajemnym powiązaniu prowadzą nieodparcie do przeciwnego wniosku.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wyjaśnienia oskarżonego tej treści nie mogą stanowić podstawy do prowadzonego następnie wnioskowania odnośnie do nastawienia psychicznego oskarżonego w czasie, gdy był przesłuchiwany w charakterze świadka. Niewątpliwie jednak przestępstwo stypizowane w art. 233 § 1 kk należy do umyślnych popełnianych z zamiarem – a więc jak wskazuje w uzasadnieniu apelacji skarżący świadomej woli realizowania znamion czynu zabronionego. Tego zaś w toku postępowania nie wykazano, jak i z treści wypowiedzi oskarżonego nie można wnioskować, gdyż podnoszone przez niego okoliczności zawierają tłumaczenia, że był w szoku, bez okularów, zdezorientowany, miał zły okres w życiu, po długotrwałym zażywaniu narkotyków, dochodził do siebie. Skarżący trafnie wskazał w końcowej części uzasadnienia apelacji, że na podstawie zgromadzonego materiału w sprawie ujawnionego w toku postępowania przygotowawczego i sądowego, nie jest uzasadnione przekonanie, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu.

Wniosek

O uniewinnienie oskarżonego od zarzutu aktu oskarżenia.

Zwolnienie oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z postępowanie apelacyjnym.

Zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przy czym jednocześnie obrońca oświadczył, że koszty te nie zostały pokryte w całości, ani w części.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadny wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 233 § 1 kk, gdyż zasadne zarzuty.

W wyraźnej sprzeczności z wnioskiem o uniewinnienie pozostaje postulat zwolnienia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z postępowanie apelacyjnym, skoro stosownie do art. 632 pkt 2 kpk w przypadku wydania wyroku uniewinniającego koszty procesu ponosi Skarb Państwa. Z tego też względu wniosek ten nie mógł zostać uwzględniony.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa. Koszty zastępstwa procesowego ponoszone przez Skarb Państwa nie są zależne od rezultatu postępowania, w którym adwokat występuje, a wynika z faktu jego udziału w postępowaniu. Stąd wniosek zasadny (pkt 6 uzasadnienia).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

2.

3.

Ad 1.

Ad 2.

Ad 3.

Uzupełniające zarzuty do apelacji obrońcy.

Wniosek o badanie wariografem

Wykazanie znamion czynu zabronionego z art. 233 § 1 kk

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

W piśmie z dni 20 maja 2025 r. (wpływ 28 maja 2025 do SR i przekazany do SO przy piśmie z 29 maja 2025 r. (wpływ 30 maja 2025 r.) wnioskował o poddanie testowi prawdomówności przy użyciu wariografu celem wyeliminowania kwestii – nigdy nie był w Kolumbii. Wskazywał również na okoliczności w jego ocenie stanowiące nieprawidłowości w prowadzonych czynnościach postępowania przygotowawczego, jednocześnie ujmując te zachowania jako przejaw tendencyjnego dążenia do oskarżenia go za przestępstwo niepopełnione, bo nie składał fałszywych zeznań. Należy podkreślić, że w terminie zakreślonym do wniesienia środka zaskarżenia ze strony oskarżonego skutecznie nie zostały one skierowane do Sądu Rejonowego. Zabiegiem niedopuszczalnym jest „uzupełniające” rozpoznanie środka odwoławczego, tj. potraktowanie pisma oskarżonego jako uzupełnienie, wniesionej w terminie, apelacji jego obrońcy. Nie jest bowiem dopuszczalne podnoszenie nowych zarzutów już po upływie terminu do złożenia środka odwoławczego i to niezależnie od tego, czy środek taki został złożony na korzyść oskarżonego. Stąd też podnoszone w piśmie okoliczności muszą zostać poza zakresem rozważań.

Zawarty we wskazanym na wstępie piśmie, wniosek o przeprowadzenie badań wariograficznych z udziałem oskarżonego, stanowiąc swoistą inicjatywę dowodową strony, nie może też spowodować oczekiwanych przez oskarżonego działań Sądu odwoławczego, z oczywiście innych przyczyn. Oskarżonemu zarzucono i przypisano czyn stypizowany w art. 233 § 1 kk będący przestępstwem indywidualnym, zaś celem badań poligraficznych, co wynika wprost z art. 192a § 1 i 2 kpk, jest ograniczenie kręgu osób podejrzanych lub ustalenie wartości dowodowej ujawnionych śladów. Stąd też dowód z wnioskowanego badania wariograficznego ma wartość poznawczą jedynie w początkowej fazie postępowania i traci ją wraz z upływem czasu oraz liczbą czynności przeprowadzanych z udziałem badanego (postanowienie SN z dnia 16 grudnia 2021 r., IV KK 555/21). Przydatność takiego dowodu o charakterze pośrednim, na późniejszym etapie postępowania jest z reguły istotnie ograniczona, nie może skutecznie służyć badaniu prawdomówności, a wynik badania nie może być wprost wykorzystany jako dowód winy lub niewinności badanej osoby. Badanie z użyciem wariografu nie jest formą przesłuchania, lecz dotyczy - skrótowo rzecz ujmując - sposobu przeprowadzania badania przez biegłego (art. 199a kpk) w ramach zleconej mu ekspertyzy (postanowienie SN z dnia 13 lutego 2020, V KK 621/19). Przede wszystkim jednak nie można go traktować jako podstawy oceny wiarygodności wypowiedzi procesowych, w realiach sprawy wyjaśnień oskarżonego (postanowienie SN z dnia 5 czerwca 2020, III KO 16/20). Badania wariograficzne mają charakter pomocniczy, pośredni i nie mogą zastępować samodzielnych dowodów. Tego rodzaju dowód nie tylko, że jest dowodem pomocniczym, a nigdy rozstrzygającym, to powinien być wykonany jak najszybciej, inaczej traci swój walor procesowy. Wraz z upływem czasu, a zwłaszcza z ilością czynności procesowych, w których bierze udział osoba badana, opinia z badania wariograficznego ulega znaczącej dewaluacji z punktu widzenia wartości dowodowej (postanowienie SN z dnia 13 lipca 2022 r. IV KK 238/22). Przydatność takiego dowodu o charakterze pośrednim na późniejszym etapie postępowania jest z reguły istotnie ograniczona, nie może on skutecznie służyć badaniu prawdomówności, a wynik badania nie może być wprost wykorzystany jako dowód winy lub niewinności badanej osoby (postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2023 r. II KO 66/22). Ocena wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, jak i zeznań świadków należy zawsze do Sądu i nie można jej zastąpić badaniem na wariografie. Z treści art. 192a § 2 kpk wynika jednoznacznie, że dopuszczalna jest wprawdzie możliwość powołania biegłego, który podczas badania zastosuje wobec określonej osoby wariograf (poligraf), jednakże badania te nie mogą być wykonywane ani w stosunku do oskarżonego, ani też w stosunku do świadków (art. 171 § 5 pkt 2 i § 7 kpk), a badanie wariografem nie zostało przewidziane dla weryfikacji wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, czy zeznań świadków. To zaś przyświeca oskarżonemu, który wnioskuje o przeprowadzenie takiego dowodu i to na etapie postępowania odwoławczego.

Oskarżonemu zarzucono w akcie oskarżenia, a następnie przypisano w zaskarżonym wyroku, że podczas przesłuchania przez funkcjonariusza Policji I w. R.zeznał nieprawdę co do tego, że nigdy nie był w K., że nie prowadził korespondencji z użytkownikiem F. M. (S. R.) na aplikacji T. i nie korzystał z aplikacji T. oraz że nie proponował pozyskania osób do uprawiania prostytucji, które to zeznania miały służyć za dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy to jest w postępowaniu przygotowawczym o sygn. 4246-1.Ds.80.2023 prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w. P., a nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w. S.

Kwestią bezsporną jest przesłuchanie P. R. w dniu 30 października 2023 r. w charakterze świadka. Wypełniony druk przesłuchania potwierdza, czas, miejsce i osoby uczestniczące w tej czynności. Podobnie jak złożone podpisy potwierdzają uprzedzenie P. R. o rygorze odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań (k. 216-217).

Warunkiem odpowiedzialności z art. 233 kk jest złożenie fałszywego zeznania, dla jego przypisania niezbędne jest wykazanie zaistnienia znamion strony podmiotowej – umyślności działania (zeznaje nieprawdę) lub zaniechania (zataja prawdę). Sprawca tego typu czynu musi mieć świadomość nieprawdziwości swoich wypowiedzi. Jednak treść złożonych przez P. R. zeznań nie wskazuje, by w sposób kategoryczny poddający się ocenie z punktu widzenia prawdy i fałszu, zeznał nieprawdę, gdy zapisano, że „nie pamiętam numeru telefonu, z którego korzystałem” „nie kojarzę abym korzystał z aplikacji T. (...)”, „nie kojarzę wskazanego użytkownika”, „nie kojarzę użytkownika F. M.”, „nie kojarzę danych osobowych S. R.” dalsze wypowiedzi po okazaniu tablic, że nie rozpoznaje, nie zna, w kontekście późniejszego stwierdzenia „nie proponowałem pozyskiwania osób do uprawiania prostytucji. Warunkiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 233 § 1 kk jest również, aby zeznanie miało służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym prowadzonym na podstawie ustawy. Bezsprzeczne jest prowadzenie postępowania przygotowawczego przez Komendę Wojewódzką Policji w. P., a nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w. S.. Jednakże lektura zarzutów stawianych w tym postępowaniu S. R. (k. 5-6, 10, 14-16) nie potwierdza, by którykolwiek z tych czynów miał być popełniony z udziałem oskarżonego P. R.. Również żaden z zarzutów nie odnosi się do zachowań, które miałoby wiązać się z pozyskiwaniem osób do uprawiania prostytucji.

Składanie fałszywych zeznań jest przestępstwem szczególnego rodzaju. Czyn z art. 233 § 1 kk stanowi przestępstwo umyślne popełnione. Szczególnym przedmiotem ochrony jest wymiar sprawiedliwości ucieleśniony przez zapewnienie wiarygodności ustaleń dokonywanych w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu przewidzianym w ustawie, a co za tym idzie – ochrona prawidłowości wydawanych orzeczeń. Dla odpowiedzialności z art. 233 § 1 kk bez znaczenia pozostaje to, czy fałszywe zeznania dotyczyły kwestii kluczowej czy też drugorzędnej dla rozstrzygnięcia o przedmiocie postępowania. Warunkiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 233 § 1 kk jest aby zeznanie miało służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy. W niniejszej sprawie oskarżyciel nie wykazał, aby w toczącym się postępowaniu, w którym przesłuchany został P. R. okoliczności, o które był pytany i o których się wypowiedział miały jakiekolwiek znaczenie dla postępowania przeciwko S. R.. Istotną okolicznością jest również, by zeznający miał świadomość podawania nieprawdy w czasie tej czynności procesowej. Jak wyjaśnił P. R., dopiero później już w celi w zakładzie karnym, na podstawie pytań które mu w dalszej części przesłuchania zadawano zaczął sobie pewne kwestie przypominać. Okolicznością obciążającą oskarżonego nie może być natomiast sposób wypowiadania się w czasie jego wyjaśnień, które zawierają stwierdzenie, że „podczas przesłuchania, które miało miejsce w październiku i trochę nakłamałem”, w dalszej części wyjaśnień wyraźnie informuje o przyczynach podania takich treści jak wpisane w protokole zeznań, jednak nie potwierdza, by miał świadomość podawania danych nieprawdziwych. W realiach sprawy brak jest podstaw do przypisania realizacji znamion typu czynu zabronionego, z jednej bowiem strony brak wykazania obiektywnej świadomości P. R., podawania nieprawdziwych informacji z zamiarem wprowadzenia organu procesowego w błąd, z drugiej zaś by jego zeznania miały być wykorzystane w prowadzonym postępowaniu przeciwko S. R.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sądu Rejonowego uniewinniając oskarżonego P. R. od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 233 § 1 kk.

Zwięźle o powodach zmiany

Aktem oskarżenia Prokurator zarzucił P. R. popełnienie czynu z art. 233 § 1 kk, który miał polegać na tym, że oskarżony w dniu 30 października 2023r. w Zakładzie Karnym w. R.na ul. (...) podczas przesłuchania przez funkcjonariusza Policji I w. R. zeznał nieprawdę co do tego, że nigdy nie był w Kolumbii, że nie prowadził korespondencji z użytkownikiem F. M. (S. R.) na aplikacji T. (...) i nie korzystał z aplikacji T. (...) oraz że nie proponował pozyskania osób do uprawiania prostytucji, które to zeznania miały służyć za dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy to jest w postępowaniu przygotowawczym o sygn. 4246-1.Ds.80.2023 prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w. (...), a nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w. S., mimo jego uprzedzenia o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Sąd Rejonowy zaskarżonym wyrokiem uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego czynu przy czym przyjął iż oskarżony zeznał nieprawdę podczas przesłuchania przez funkcjonariusza Komisariatu I Policji w. R..

W polskim procesie karnym póki co obowiązuje art. 5 kpk, który reguluje dwie niezmiernie ważne i powiązane ze sobą zasady postępowania karnego - zasadę domniemania niewinności i zasadę in dubio pro reo. Meritum domniemania niewinności, jako jednego z elementów rzetelnego procesu karnego, sprowadza się zaś do tego, że oskarżony jest w procesie karnym niewinny, a wina musi mu być udowodniona. Z domniemaniem niewinności ściśle związana pozostaje zasada in dubio pro reo nakazująca rozstrzygać na korzyść oskarżonego niedające się usunąć wątpliwości. Oznacza to, ni mniej, ni więcej to, że udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne i wolne od wątpliwości (wyrok SA w Szczecinie z dnia 20 lutego 2017 r., II AKa 209/16). Oskarżony w procesie karnym nie ma obowiązku dowodzenia swojej niewinności (art. 74 § 1 kpk). W ramach przysługującego mu prawa do obrony może on również odmówić (bez podania powodów) odpowiedzi na poszczególne pytania oraz odmówić składania wyjaśnień (art. 175 § 1 kpk) i sam fakt skorzystania z tego uprawnienia nie może dla niego powodować żadnych negatywnych następstw. Jeżeli jednak na składanie wyjaśnień (co również jest jego prawem) oskarżony się zdecydował, to wyjaśnienia te podlegają takiej samej ocenie, jak każdy inny dowód. Uznanie ich niewiarygodności nie oznacza wcale, że na oskarżonego przerzucony został, z naruszeniem art. 74 § 1 kpk, ciężar dowodzenia jego niewinności. (postanowienie SN z dnia 4 lutego 2008, III KK 363/07). Wyrażona w art. 74 § 1 kpk reguła nemo se ipsum accusare tenetur, stanowiąca odzwierciedlenie zasady domniemania niewinności (art. 5 § 1 kpk), oznacza zarówno brak po stronie oskarżonego obowiązku dowodzenia swojej niewinności, jak i zakaz jego przymuszania do dostarczania dowodów przeciwko sobie. Konsekwencją tego rozwiązania jest m.in. prawo do odmowy złożenia wyjaśnień (art. 175 § 1 in fine kpk) oraz zakaz stosowania podczas przesłuchania środków kontrolujących nieświadome reakcje organizmu, przemocy lub groźby bezprawnej (art. 171 § 5 kpk). Regulacje powyższe, zawierające uprawnienia oskarżonego, adresowane są do organów procesowych i oznaczają zakaz wymuszania na nim aktywnych form dostarczania oskarżeniu dowodów (wyrok SN z dnia 15 października 2015 r., III KK 206/15). Wprawdzie obowiązek dowodzenia nie spoczywa nigdy na oskarżonym, lecz w jego interesie leży wykazywanie nietrafności tezy, że jest winny czynu zarzuconego mu przez oskarżyciela (ciężar dowodu w sensie prakseologicznym). Ponosi on zatem ciężar dowodu w znaczeniu materialnym, jeżeli wykazuje okoliczności, których zaistnienie zależy od wykazania trafności (udowodnienia albo uprawdopodobnienia) określonej tezy (wyrok SA w Szczecinie z dnia 15 stycznia 2015 r., II AKa 219/14). Rolą stron, a nie sądu jest inicjowanie postępowania dowodowego i dowodzenie faktów istotnych dla uzasadnienia ich racji procesowych. Pomimo, że ciężar dowodu i obowiązek dowodzenia obarcza oskarżyciela, który w realiach sprawy z obowiązku wykazania winy (w znaczeniu procesowym) oskarżonego P. R. w dostateczny sposób się nie wywiązał. Konsekwencją tego jest zmiana zaskarżonego wyroku.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

W toku postępowania odwoławczego oskarżony P. R. korzystał z pomocy prawnej udzielanej przez obrońcę ustanowionego z urzędu. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata ponosi Skarb Państwa. Dlatego też Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. L. kwotę 1.033,20 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Wysokość zasądzonej kwoty podyktowana jest § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2024 r. poz. 763 ze zm.) i obejmuje opłatę minimalną (840 zł) powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług.

Wobec uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu zgodnie z dyspozycją art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 634 kpk koszty procesu obciążają Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSO Grzegorz Maciejowski SSO Grażyna Artymiak SSO Waldemar Nycz

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońcy oskarżonego P. R.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 4 lutego 2025 r. (sygn. akt II K 225/24)

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana