III Ka 394/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2024-07-30
Sygn. akt III Ka 394/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 lipca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie III Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: sędzia Dariusz Zrębiec
Protokolant: protokolant Marzena Leniart
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla m. R. D. ds. Wojskowych – E. W.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 lipca 2024 r.
sprawy D. P. oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie
z dnia 22 marca 2024 r., sygnatura akt II K 691/22
I.
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że podstawy prawne skazania, wymiaru kary oraz rozstrzygnięć zawartych w pkt. II i III wyroku uzupełnia
o art. 4 § 1 kk;
II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III.
zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. K. kwotę 1033,20 zł (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy) – tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu
w postępowaniu odwoławczym;
IV. zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i w tej części wydatkami obciąża Skarb Państwa.
SSO Dariusz Zrębiec
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
III Ka 394/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
|||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydział Karny z dnia 22 marca 2024 roku, |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1. |
D. P. |
Uprzednia karalność oskarżonego |
Karta karna |
k. 316-322 |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1. |
Karta karna |
Dokument urzędowy, którego wiarygodność nie budziła żadnych zastrzeżeń Sądu. |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Obrońca oskarżonego zarzucił wyrokowi: 1) rażącą niewspółmierność orzeczonej względem oskarżonego D. P. kary, a to z uwagi na fakt rażącej surowości orzeczonej kary w wymiarze 4 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności - w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przestępstwa, jakiego dokonał oskarżony oraz w relacji do celów, jakie kara ta powinna spełnić w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania przy jednoczesnym nieuwzględnieniu przez Sąd okoliczności łagodzących zachodzących w realiach niniejszej sprawy, a to: przyznania się do winy przez oskarżonego oraz wyrażenia skruchy za swoje postępowanie w toku postępowania oraz fakt występowania wobec oskarżonego art. 31 § 2 k.k., wobec tego, że w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznawania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była u oskarżonego w znacznym stopniu ograniczona, na co wprost wskazali biegli opiniujący w sprawie; 2) rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości oraz winy, wynikającą z orzeczenia zbyt surowej kary, co powoduje, że nie spełnia ona swej funkcji w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej oraz pozostaje niesprawiedliwa w szczególności zważywszy na stan zdrowia psychicznego oskarżonego i występowanie u niego poczytalności w znacznym stopniu ograniczonej; 3) naruszenie art. 53 § 1 i 2 k.k. - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż kara 4 miesięcy pozbawienia wolności pozostaje karą właściwą, wobec przestępstwa dokonanego przez oskarżonego w sytuacji, gdy orzeczona kara pozbawienia wolności, pozostaje nieadekwatna do celów kary i pozostałych dyspozycji wskazanych w art. 53 k.k. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Sąd uznał zarzuty obroncy za niezasadne. Rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzi jedynie wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można przyjąć, iż zachodzi wyraźna dysproporcja pomiędzy karą wymierzoną w zaskarżonym wyroku, a dolegliwością jaką należałoby oskarżonemu wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania sądowych reguł kształtowania kary. Zmiana wysokości orzeczonej kary może w postępowaniu odwoławczym nastąpić jedynie wówczas, gdy kara jawi się jako „rażąco niesprawiedliwa”. Owa niewspółmierność poprzedzona została w ustawie określeniem „rażąca”, co wyraźnie zaostrza kryterium zmiany wyroku w orzeczeniu reformatoryjnym z powodu czwartej względnej przyczyny odwoławczej. Określenie „rażąca” należy bowiem odczytywać dosłownie i jednoznacznie jako cechę kary, która istotnie bije w oczy, oślepia swą niesprawiedliwością. Podkreślić również należy, iż orzekanie o karze ma charakter indywidualny i jest procesem do pewnego stopnia subiektywnym, obejmującym dokonanie wyboru oraz zastosowanie odpowiedniej represji karnej właściwej dla konkretnej sytuacji i konkretnego sprawcy. Z tych powodów zasady i dyrektywy orzekania w przedmiocie kary zawarte w art. 53 k.k. pozostawiają organowi orzekającemu pewien zakres swobody w procesie jej wymierzania. Samo przeciwstawienie rozstrzygnięciu orzekającego Sądu dotyczącego kary wyłącznie odmiennej, opartej na subiektywnym przekonaniu nie czyni tego rodzaju zarzutu trafnym. Rodzaj i rozmiar środków represji karnej należy bowiem do sfery swobodnego uznania Sądu, będąc jego oczywistą prerogatywą. Sąd I instancji ma bowiem ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym w kształtowaniu wymiaru kary. Rolą Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. W niniejszej sprawie nie miało to miejsca. Wskazać należy, że z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, iż Sąd I instancji zastosował zasady wymiaru kary określone w art. 53 k.k. oraz wskazał, jakie okoliczności miał na uwadze wymierzając oskarżonemu karę. Sąd I instancji należycie uwzględnił stopień winy oskarżonego oraz fakt, iż działał on w warunkach ograniczających w stopniu znacznym zdolność do rozpoznania znaczenia czynu oraz pokierowania swoim działaniem. Ponadto wskazał okoliczności łagodzące, do których zaliczył: przyznanie się oskarżonego, wyrażenie skruchy i zadeklarowanie chęci naprawienia szkody; jak również okoliczności obciążające: wielokrotną uprzednią karalność oskarżonego, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Sąd I instancji słusznie zauważył, że orzeczone dotychczasowo wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności bądź też pozbawiania wolności z warunkowym jej zawieszeniem nie odniosły żadnego rezultatu. Orzeczone wobec niego kary wolnościowe nie były przez niego wykonywane, co skutkowało ich zamianą na kary pozbawienia wolności bądź umorzeniem. Należy podkreślić, że oskarżony dopuścił się czynu w warunkach art. 64 § 1 k.k. Również z uwagi na prewencję indywidualną, Sąd I instancji miał na uwadze, przy wymiarze kary, aby uświadomiła ona oskarżonemu naganność i bezprawność jego zachowania. Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty apelacji obrońcy, jak i argumentację w niej zawartą, nie okazały się one słuszne, gdyż orzeczona w zaskarżonym wyroku kara nie jest rażąco niewspółmierna i nie razi swą niesprawiedliwością. Kara 4 miesięcy pozbawienia wolności została orzeczona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia (od 3 miesięcy do 5 lat) a wynikająca z niej dolegliwość jawi się w ocenie Sądu Odwoławczego, jako adekwatna odpowiedź na popełnione przez oskarżonego przestępstwo. |
||
Wniosek |
||
Zmiana zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części, co do orzeczonej względem oskarżonego kary i wymierzenie mu za zarzucany czyn zabroniony kary ograniczenia wolności w wymiarze 4 miesięcy poprzez wykonywanie nieodpłatnej pracy społeczno - użytecznej w wymiarze 40 godzin miesięcznie, względnie wymierzenia wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności, według uznania Sądu i na zasadach określonych przez Sąd. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Stwierdzono niezasadność podniesionego zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Sąd z urzędu wziął pod uwagę treść art. 4 § 1 k.k. |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
W myśl art. 4 § 1 k.k., jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli ta jest względniejsza dla sprawcy. Wyrażoną w powyżej wskazanym przepisie ustawy normę w gruncie rzeczy można sprowadzić do następujących dyspozycji skierowanych do organów stosujących prawo: nie wolno do czynów zaistniałych przed wejściem w życie ustawy nowej stosować jej zapisów, jeżeli są one dla sprawcy surowsze od tych, które obowiązywały kiedykolwiek pomiędzy czasem zaistnienia czynu a czasem orzekania, a jednocześnie do oceny prawnej czynu zabronionego i jego konsekwencji karnoprawnych należy stosować tę ustawę, z której zastosowaniem wiążą się in concreto dla sprawcy najmniejsze dolegliwości. |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zmiana zaskarżonego wyroku w ten sposób, że podstawa prawna skazania, wymiaru kary oraz rozstrzygnięć zawartych w pkt. II i III wyroku uzupełnienia o art. 4 § 1 k.k. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy. |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Powody zmiany wyroku Sądu pierwszej instancji opisano powyżej. |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
III. IV. |
Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat D. K. kwotę 1033,20 zł (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy) - tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Sąd zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i tej części wydatkami obciąża Skarb Państwa. |
PODPIS |
Sędzia Dariusz Zrębiec |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 22 marca 2024 r., sygn. akt II K 691/22 |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Dariusz Zrębiec
Data wytworzenia informacji: