Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III Ka 320/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2024-07-23

Sygn. akt III Ka 320/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie III Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Artymiak

Protokolant: protokolant sądowy Barbara Berkowicz-Wolska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla m. R. D. ds. Wojskowych – E. W.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lipca 2024 r.

sprawy M. R. oskarżonego o czyn z art. 177 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie

z dnia 26 marca 2024 r., sygnatura akt X K 1091/20

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od oskarżonego M. R. na rzecz oskarżycielki posiłkowej D. S. kwotę 840,00 zł (osiemset czterdzieści złotych) tytułem zwrotu poniesionych wydatków związanych z udziałem jej pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym,

III.  zasądza od oskarżonego M. R. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120,00 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

SSO Grażyna Artymiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

III Ka 320/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 26 marca 2024 r. w sprawie o sygn. akt X K 1091/20 przeciwko M. R. oskarżonemu o czyn z art. 177 § 1 kk

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

M. R.

Uprzednia niekaralność

Informacja z K.

k. 391

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dotychczasowa niekaralność oskarżonego

Informacja z K.

Dowód w postaci informacji z K. w odniesieniu do oskarżonego M. R. nie budzi wątpliwości, ani w zakresie formy, ani treści. Została ona sporządzona przez uprawniony do tego podmiot w formie przewidzianej dla tej czynności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej autentyczności i rzetelności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Ad 1.

2.

Ad 2.

obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyrok poprzez:

1)  naruszenie przepisów art. 170 § 1 pkt 5 w zw. z art. 201 kpk poprzez bezpodstawne oddalenie wniosków dowodowych o:

a)  przeprowadzenie wizji lokalnej na miejscu wypadku w celu ustalenia:

miejsca położenia świadka K. S. względem geometrii drogi i miejsca wypadku w momencie zaistniałego wypadku oraz ustalenia fizycznych możliwości obserwacji chodnika, drogi dla rowerów, torów ruchu rowerzystki i kierującego hulajnogą na odcinku przedwypadkowym i w momencie wypadku z uwzględnieniem obecności obiektów przydrożnych (konstrukcji ekranów dźwiękochłonnych),

warunków drogowych i oznakowania pionowego i poziomego drogi na odcinku przedwypadkowym dla kierunku ruchu rowerzystki D. S.,

zakresu i możliwości obserwacji drogi i miejsca wypadku przez rowerzystkę D. S. i kierującego hulajnogą M. R. z uwzględnieniem obecności ekranów dźwiękochłonnych oraz pory dnia, kąta padania promieni słonecznych i warunków meteorologicznych panujących w chwili wypadku,

ustalenia położenia powypadkowego roweru i hulajnogi oraz rowerzystki D. S. i kierującego hulajnogą M. R. względem geometrii drogi oraz przyjętego w trakcie oględzin (...),

ustalenia położenia słupa lampy oświetleniowej względem geometrii przebiegu chodnika i drogi dla rowerów, znajdującego się przed miejscem wypadku dla kierunku ruchu M. R.,

ustalenia położenia i przebiegu pasa ostrzegawczego na chodniku, wydzielonego na chodniku za pomocą kostki integracyjnej koloru żółtego,

b)  o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych na okoliczność stwierdzenia przebiegu i przyczyn wypadku z dnia 5 marca 2020 r. albowiem zarówno opinia główna jak i opinia uzupełniająca biegłego sądowego T. B. nie może stanowić podstawy ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku drogowego z uwagi na to, że wydana została z rażącym naruszeniem zasad i metod opiniowania w sprawie wypadków drogowych jak również przy błędnej interpretacji przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym, a wskazania opinii w sposób nieuprawniony przerzucają na oskarżonego odpowiedzialność za spowodowanie wypadku drogowego podając, że przed wypadkiem kierujący hulajnogą poruszał się drogą dla rowerów, pomimo, że nie wynika to z rzeczowego, ani nie może wynikać z prawidłowo ocenionego osobowego materiału dowodowego, jak też celem:

precyzyjnego określenia dowodów rzeczowych i osobowych na podstawie których biegły sformułuje ocenę kinematyczną zaistniałego wypadku, a następnie ocenę zachowania się poszczególnych uczestników przedmiotowego wypadku w kontekście ich związku przyczynowo – skutkowego z zaistniałym wypadkiem, z uwzględnieniem precyzyjnego i jednoznacznego wskazania poszczególnych parametrów ruchu rowerzystki i kierującego hulajnogą tj. precyzyjnego określenia toru ruchu względem ścieżki rowerowej, chodnika, liczbowych wartości prędkości ruchu, precyzyjnego ustalenia z podaniem wartości liczbowych miejsca wypadku względem punktu stałego oględzin i względem ścieżki rowerowej, chodnika, precyzyjnego ustalenia położenia względem siebie i geometrii drogi rowerzystki i kierującego hulajnogą w momencie zderzenia oraz merytorycznego i dowodowego wskazania dlaczego kierująca rowerem nie miała możliwości uniknięcia wypadku – z podaniem czasu i odległości od miejsca wypadku w momencie powstania zagrożenia bezpieczeństwa w zaistniałej sytuacji ruchowo - drogowej;

określenia czy kryminalistyczne cechy położenia, wielopłaszczyzno- wości i wielokierunkowości kierunkowości przebiegu, zmiany ciągłości, poślizgu, intensywności zabarwienia itd. śladu (udokumentowanego na fotogramie nr D. (...) z oględzin miejsca zdarzenia), oraz analiza kinematyki jego powstania i korelacja jego położenia z kierunkiem przebiegu chodnika i drogi dla rowerów dla kierunku ruchu obu uczestników wypadku (ślad ten powstał na przecięciu się torów ruchu rowerzystki i hulajnogi co widać na fotogramie nr D._ (...)) wskazują, że w/w ślad powstał od kół zderzających się pojazdów w chwili zaistniałego wypadku (zderzenia się pojazdów);

b)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku poprzez naruszenie przepisu art. 7, art. 410 i art. 424 § 1 pkt 1 kpk, poprzez nienależyte rozważenie treści zeznań świadka K. S. która zadeklarowała, że przedmiotowe zdarzenie obserwowała z czterech metrów, będąc przed schodami wejściowymi na przystanek z czego wynika, że z zadeklarowanej pozycji obserwacji miejsca zdarzenia oraz chodnika i drogi dla rowerów nie posiadała fizycznych możliwości zidentyfikowania toru ruchu hulajnogi względem geometrii chodnika i drogi dla rowerów. Położenie miejsca obserwacji świadka K. S., które znajdowało się około 1 - 1.5m poniżej płaszczyzny chodnika i drogi dla rowerów oraz obecność podmurówki ekranów dźwiękochłonnych praktycznie uniemożliwiała świadkowi K. S. na obserwację szerokości chodnika i drogi dla rowerów na odcinku przed wypadkowym dla kierunku ruchu hulajnogi;

c)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku poprzez naruszenie przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk:

poprzez zastosowanie przez Sąd I instancji nie swobodnej, a samowolnej oraz wybiórczej oceny dowodów wyrażającej się w przyjęciu, że wydana przez biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych mgr T. B. jest wystarczająca, podczas gdy opinia ta nie zawiera ustalenia parametrów ruchu rowerzystki i kierującego hulajnogą (prędkości i torów ruchu), jak też brak jest w jej treści precyzyjnego ustalenia miejsca wypadku oraz położenia pojazdów względem siebie i geometrii drogi w momencie zderzenia, brak przeprowadzenia analizy czasowo - ruchowej zaistniałego wypadku z uwzględnieniem widoczności i możliwości wzajemnego się zauważenia na odcinkach przed wypadkowych, co sprawia, że opinia nie spełnia obowiązujących standardów i metodologii badawczej rekonstrukcji wypadków drogowych i nie może być podstawą ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie;

poprzez obdarzenie walorem pełnej wiarygodności opinii wydanej przez biegłego sądowego mgr T. B. jak również opinii uzupełniającej tego samego biegłego, podczas gdy biegły w opinii uzupełniającej podtrzymał uprzednią opinię pisemną i w dalszym ciągu popełnił i powielił rażące błędy i braki w zakresie tego, że:

opinia jest oparta na błędnie ocenionym osobowym i błędnie zebranym i ocenionym rzeczowym materiale dowodowym,

brak ujawnienia i udokumentowania śladów na miejscu wypadku, na pojazdach uczestniczących w wypadku, brak ustalenia położenia powypadkowego roweru i hulajnogi, jak również kierujących w/w pojazdami względem geometrii drogi w trakcie powypadkowych oględzin miejsca zdarzenia oraz w trakcie prowadzonego postępowania przygotowawczego, co praktycznie nie pozwalało biegłemu mgr T. B. na wyznaczenie miejsca wypadku względem geometrii, położenia pojazdów względem siebie i geometrii drogi w momencie zderzenia, torów i prędkości ruchu roweru i hulajnogi względem geometrii drogi jak również na przeprowadzenie stosownej analizy czasowo - ruchowej,

brak wyznaczenia powyższych parametrów rekonstrukcji wypadku drogowego jak również brak przeprowadzenia stosownej i prawidłowej analizy czasowo - ruchowej narusza elementarne zasady kryminalistycznej rekonstrukcji wypadku drogowego, a tym samym nie pozwala biegłemu na przeprowadzenie jakiejkolwiek analizy zachowania się na drodze poszczególnych uczestników wypadku, w kontekście ich bezpośredniego związku przyczynowo – skutkowego z zaistniałym wypadkiem,

biegły w opracowanej opinii nie uwzględnił warunków drogowych w miejscu zaistniałego wypadku w kontekście fizycznych możliwości wzajemnego zauważenia się przez uczestników wypadku na odcinku przed wypadkowym i w momencie powstania zagrożenia bezpieczeństwa na drodze,

biegły w opracowanej opinii nie uwzględnił, że w zaistniałej sytuacji ruchowo - drogowej obecność nawet przeźroczystych ekranów dźwiękochłonnych nie pozwalała kierującemu hulajnogą M. R. na zauważenie nadjeżdżającej z przeciwka nieprawidłowo poruszającej się rowerzystki D. S., natomiast kierująca rowerem D. S. posiadała fizyczne możliwości zauważenia i zidentyfikowania przebiegu ruchu nadjeżdżającego hulajnogą M. R., biegły w opracowanej opinii nie uwzględnił występującego oznakowania poziomego na chodniku w miejscu wypadku, jak również obecności na chodniku przeszkody - słupa oświetlenia ulicznego, który jak wynika z pomiarów mapy G. E. i G. 2 znajduje się w odległości zaledwie ok. 10 m od wyznaczonego przez biegłego miejsca wypadku. Z protokołu oględzin jak również ze szkicu z oględzin miejsca zdarzenia wynika, że powyższe oznakowanie poziome oraz obecność przeszkody na chodniku, które miało bardzo istotne znaczenie dla przed wypadkowego toru ruchu hulajnogi, w ogóle nie zostało ujawnione i udokumentowane w rzeczowym materiale dowodowym,

brak ujawnienia i udokumentowania śladów na miejscu zaistniałego wypadku, brak ujawnienia i udokumentowania śladów na rowerze marki C. (...) i hulajnodze elektrycznej marki MI E. (...) jak również brak wykazania jakiejkolwiek korelacji obrażeń ciała uczestników wypadku, praktycznie uniemożliwiło biegłemu mgr T. B. na jakiekolwiek wskazanie miejsca wypadku względem geometrii drogi jak również ustalenia wzajemnego położenia pojazdów względem siebie i geometrii drogi w momencie wypadku,

pomimo występujących rażących braków w zgromadzonym rzeczowym materiale dowodowym, biegły mgr T. B. opracował opinie na podstawie subiektywnych zeznań rowerzystki D. S. i świadka wypadku K. S.. Przy uwzględnieniu prędkości ruchu hulajnogi w zakresie ok. 8-10 km/h i czasie przejazdu w/w odcinka długości ok. 2 m równym około At = 0.9 0.7 sek., w tak krótkim czasie świadek K. S. nie posiadała żadnych fizycznych możliwości na zidentyfikowania i określenie toru ruchu i prędkości kierującego hulajnogą oraz rowerzystki w sposób jednoczesny i precyzyjny jak określiła to w zeznaniach,

można wnioskować, że na wysokości geometrycznie krzyżujących się torów ruchu hulajnogi i roweru, na chodniku, w rejonie prawej krawędzi chodnika i drogi dla rowerów, dla kierunku ruchu kierującego hulajnoga M. R., widoczny jest ślad tarcia koloru czarnego. Charakterystyczny liniowy przebieg znaczonego śladu na płytkach chodnikowych, równoległy względem prawej krawędzi chodnika oraz skośny do prawej krawędzi chodnika przebieg śladu znaczonego na prawym krawężniku chodnika, z charakterystyczną ślizgową, postępową zmianą jego przebiegu w kierunku znaczonego liniowego śladu na płytkach chodnika, przemawia za bardzo mocną hipotezą, że położenie i charakterystyczny dwupłaszczyznowy przebieg tych śladów wskazuje w sposób bezpośredni miejsce zderzenia się roweru marki C. (...) z hulajnogą elektryczną marki MI E. (...) i nie jest to miejsce przyjęte przez biegłego, co zupełnie winno zmienić wnioski końcowe opinii,

z niewiadomych przyczyn ślad blokowania koła, chociaż jest widoczny i posiada bardzo istotne znaczenie dla przedmiotowej rekonstrukcji zaistniałego wypadku, nie został ujawniony i udokumentowany w protokole i na szkicu z oględzin miejsca zaistniałego wypadku, a obecność tego śladu w miejscu zaistniałego wypadku, który został udokumentowany na fotogramie z oględzin miejsca wypadku, który stanowi integralną część rzeczowego materiału dowodowego z oględzin miejsca wypadku, w ogóle nie został uwzględniony przez biegłego mgr T. B., w opracowanej opinii co istotnie wpłynęło na jej wnioski końcowe,

brak przeprowadzenia przez biegłego mgr T. B. stosownej analizy kinematyczno - dynamicznej powstania śladu blokowania koła, z uwzględnieniem kierunku ruchu rowerzystki D. S. i kierującego hulajnogą M. R. na odcinku przed wypadkowym, uniemożliwił biegłemu sądowemu na prawidłowe wskazanie miejsca zderzania się pojazdów względem geometrii drogi, rzeczywistego ustalenia położenia uczestników wypadku względem siebie i geometrii drogi w momencie zderzenia, a okoliczność ta, która posiada bardzo istotne znaczenia dla prawidłowej rekonstrukcji zaistniałego wypadku, a tym samym dla jednoznacznej i kategorycznej oceny zachowania się na drodze poszczególnych uczestników zaistniałego wypadku, także nie została uwzględniona w opracowanej opinii przez mgr T. B., co doprowadziło do dowolnego stwierdzenia, że wyłączną przyczyną wypadku było wyłącznie zachowanie się oskarżonego,

poprzez pominięcie treści zeznań świadka K. W., który wskazał, że „Rozbieżności w relacjach stron dotyczyły miejsca zdarzenia, o to tam cały czas chodziło. Pamiętam, że jedna ze stron mówiła, że poruszała się chodnikiem, druga że drogą dla rowerów, ale nie pamiętam kto i co mówił. Protokół oględzin miejsca zdarzenia jak i szkic zostały sporządzone później, ja ich nie odczytywałem, „Ustalenie miejsca zdarzenia na ścieżce rowerowej wynika relacji z relacji pokrzywdzonej. Rozbieżne byli relacje i sami tez nie mogliśmy określić miejsca zdarzenia. Jeden uczestnik mówił ze poruszał się chodnikiem drugi że ścieżką rowerową."; „Ślad który jest na zdjęciu k. 92 nie jesteśmy w stanie potwierdzić ani wykluczyć, że pochodzi z tego zdarzenia. Myślę, że ten ślad jest dosyć znaczny, najprawdopodobniej został przez nas zauważony, ale nie jestem w stanie odpowiedzieć, dlaczego został przez nas ominięty. Nie mogę wykluczyć, że pochodzi on od blokowania koła któregoś z pojazdów" ; „Jeżeli jest zaznaczony to jest bardzo prawdopodobne ze pochodzi z tego zdarzenia", a tym samym wskazał na rozbieżne relacje co do poruszania się uczestników zdarzenia po drodze dla rowerów i po chodniku jak i na brak ustalenia na miejscu zdarzenia, że to oskarżony miałby poruszać się po drodze dla rowerów, jak to zostało błędnie wpisane w treść protokołu oględzin z miejsca wypadku (w okresie późniejszym), a który to zapis z protokołu oględzin miejsca wypadku posłużył biegłemu sądowemu do błędnego przyjęcia jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego, że oskarżony poruszał się ścieżką dla rowerów i który to błąd powielany był w toku dalszego postępowania;

poprzez pominięcie treści zeznań świadka G. M., który wskazał, że „w protokole nie zostało określone czy do zdarzenia doszło na chodniku czy na drodze dla rowerów.", a tym samym wskazał na brak ustalenia na miejscu zdarzenia i tego, że to oskarżony miałby poruszać się po drodze dla rowerów, jak to zostało błędnie wpisane w treść protokołu oględzin z miejsca wypadku (w okresie późniejszym) - że wypadek zaistniał na drodze dla rowerów, a który to zapis z protokołu oględzin miejsca wypadku posłużył biegłemu sądowemu do błędnego przyjęcia, że oskarżony poruszał się ścieżką dla rowerów i który to błąd powielany był od samego początku postępowania;

d)  naruszenie przepisu art. 410 kpk przez nieuwzględnienie na etapie wyrokowania całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej;

e)  naruszenie art. 424 kpk poprzez wydanie uzasadnienia, które nie spełnia wymogów uregulowanych tym przepisem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie sposób uznać za zasadny zarzutu obrazy przepisów postępowania, która zdaniem skarżącego, miała wpływ na treść wyroku, art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 201 kpk, poprzez bezpodstawne oddalenie wniosków dowodowych o przeprowadzenie wizji lokalnej i z opinii innego biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych na okoliczność stwierdzenia przebiegu i przyczyn wypadku z dnia 5 marca 2020 r. Przez cały okres trwania postępowania była przez oskarżonego i jego obrońcę kwestionowana opinia biegłego T. B.. Już na etapie postępowania przygotowawczego uzupełniał on pierwotnie wydaną pisemną opinię. Również w postępowaniu sądowym została przez niego wydana uzupełniająca opinia ustna. Jeśli dowód z opinii biegłego jest przekonujący i zrozumiały dla sądu, który to stanowisko odpowiednio uzasadnił, to fakt, iż dowód ten nie jest taki dla strony, nie może stwarzać podstawy do ponownego powoływania biegłego lub zasięgania opinii innych biegłych. Przepisy prawa procesowego nie dają podstaw do mnożenia podejmowanych z urzędu lub na wniosek stron decyzji o dopuszczeniu kolejnych dowodów z opinii biegłych, jeżeli opinia biegłego jest przekonująca i zupełna. Fakt, że opinia nie jest przekonująca dla stron procesowych, nie jest przesłanką do jej podważania i następnie dopuszczenia kolejnej opinii. Warunkiem powołania nowego biegłego musi być przekonanie sądu, że dotychczasowa opinia zawiera błędy. W art. 201 kpk chodzi o wątpliwości sądu, a nie stron postępowania. Przepis ten przewiduje dwojaki sposób rozwiązania problemu opinii niejasnych, niepełnych, czy wewnętrznie sprzecznych. Zgodnie z nim to organ procesowy podejmuje decyzję, czy wezwać ponownie tego samego biegłego, czy też powołać innego. Sąd Rejonowy wzywając dotychczas opiniującego biegłego umożliwił stronom zadanie biegłemu dodatkowych pytań, by mogły rozwiać swoje wątpliwości. Nie może dojść do uchybienia normie zawartej w art. 170 kpk w sytuacji, gdy kwestionowana jest wydana w sprawie opinia z zarzutem jej niejasności i niepełności. Materię wydania opinii uzupełniającej lub też nowej reguluje bowiem kompleksowo art. 201 kpk. Strona żądająca powołania nowego biegłego musi wykazać zachodzenie przywoływanych w tym przepisie okoliczności. Samo ogólne stwierdzenie o konieczności powołania nowego biegłego bez wskazania na wady dotychczasowej opinii nie czyni złożonego w tym przedmiocie żądania zasadnym. Gdyby bowiem kierować się tylko tym kryterium, że dotychczasowa opinia nie spełnia oczekiwań strony, która za pośrednictwem nowej opinii chce wykazać stan przeciwny do wynikającego z opinii dotychczasowej, wówczas zazwyczaj nigdy nie udałoby się postępowania zakończyć w rozsądnym terminie. Ocena opinii biegłego analizowana i oceniana być może jedynie w zakresie jej logiczności i poprawności wnioskowania, zgodnego z zasadami rozumowania i wskazaniami wiedzy oraz oparcia się na zgromadzonym materiale dowodowym. Dowód z opinii biegłego powinien być przystępny i przekonujący dla sądu, który ostatecznie go weryfikuje przesądzając o jego wartości dowodowej. Jeżeli zatem sąd swoje stanowisko w tym przedmiocie szczegółowo umotywował to fakt, iż opinia taka nie jest przekonująca dla Skarżącego, nie była przesłanką dopuszczenia kolejnej opinii. Mając na względzie obowiązujący model postępowania rozpoznawczego w sprawach karnych, to właśnie treść art. 170 § 5 kpk, obrazę którego zarzuca skarżący, nie pozwala by Sąd raz za razem powoływał kolejnego biegłego celem wydania opinii, aż któraś z nich wykaże to, co dana strona zamierza udowodnić. Prawidłowo sporządzona opinia w sposób jednoznaczny określa rodzaj obowiązków każdego z uczestników ruchu, wskazuje kto i jakiego rodzaju reguły naruszył oraz określa związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem zasad ostrożności wynikających z przepisów o ruchu drogowym a zaistniałymi konsekwencjami będącymi przedmiotem danego postępowania. Takich odpowiedzi udziela w sposób jasny, logiczny i przekonujący opinia biegłego, którą Sąd Rejonowy uznał za dowód wiarygodny i obiektywny. Stanowisko w tym zakresie uzasadnił. Należy podkreślić, że opinia jest pełna, jasna, nie zawiera sprzeczności, została sporządzona w sposób fachowy z wykorzystaniem wiedzy specjalistycznej i doświadczenia zawodowego biegłego, który jednocześnie wskazał, że udzielenie odpowiedzi na sformułowane przez obrońcę oskarżonego pytania wymaga dokonania oceny osobowego materiału dowodowego, a do tego biegły nie jest uprawniony, tylko Sąd. Również oddalenie wniosku o przeprowadzenie wizji lokalnej nastąpiło w sposób uprawniony. Dowód ten ma walor akcesoryjny (przeprowadzono już oględziny, jak również oględziny z zapisów obrazu utrwalonego z kamery znajdującej się na przystanku autobusowym), weryfikujący uzyskane wcześniej informacje i ich przydatność dla dokonania ustaleń faktycznych. Sama zaś wizja lokalna nie pozwala na dokonywanie takich ustaleń, jak oczekiwałby Skarżący. Wskazywane w zarzucie okoliczności, w szczególności zaś miejsca położenia osób i przedmiotów, także dla potrzeb wizji, wymagają uwzględnienia zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonego, a także utrwalonych obrazów. Bez nich przeprowadzenie wizji będzie tylko potencjalną czynnością, z wątpliwą jej przydatnością dla zakładanych celów. Jej wyniki zaś mogą świadczyć tylko o teoretycznej możliwości, a nie o rzeczywistym fakcie, którego istnienie ma ustalić sąd na podstawie całokształtu ujawnionego materiału dowodowego. Nie sposób zgodzić się z obrońcą oskarżonego, iż doszło do obrazy przepisów wskazanych w zarzucie apelacji. Przeprowadzenie wizji lokalnej jest zawsze czynnością fakultatywną. Przeprowadzenie takiej czynności zależy od wyłącznego uznania organu prowadzącego postępowanie karne. Przede wszystkim jednak, gdy zważyć argumentację apelacji, to należy dojść do wniosku, że właściwie nie wiadomo, na czym jej przeprowadzenie miałoby polegać i co, konkretnie miałby ona wykazać. Wszak miejsca, których ustalenia oczekuje skarżący są uzależnione od wskazania ich przez osoby bezpośrednio uczestniczące w zdarzeniu oraz świadków tego zdarzenia. Osoby te na te okoliczności zostały przesłuchane i przedstawiły swoją wiedzę i spostrzeżenia. Skarżący wskazując na brak przeprowadzonej wizji lokalnej, zdaje się liczyć, że jej przeprowadzenie dostarczy informacji, które podważą poczynione przez Sąd ustalenia i dokonaną ocenę dowodów. Tymczasem parametry wyjściowe wizji muszą opierać się na danych pochodzących właśnie od osobowych źródeł dowodowych, których wypowiedzi są przez Skarżącego kwestionowane. Zeznania pokrzywdzonej i świadków wspierających jej wersję przebiegu zdarzenia, pozostają w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego. Sąd Rejonowy dokonał oceny wiarygodności wypowiedzi tych osobowych źródeł dowodowych. Na ich podstawie, przy uwzględnieniu pozostałych dowodów, w tym protokołów oględzin i opinii biegłego, poczynił ustalenia faktyczne tak co do miejsca zdarzenia, jak i sposobu poruszania się jego uczestników oraz sposobu czynienia spostrzeżeń przez świadków. Nie można też zapominać, że od zdarzenia upłynął znaczny okres czasu. Już w toku ostatnich terminów rozprawy świadkowie powołując się na niepamięć, odwoływali się do treści wcześniej składanych zeznań. Miejsce zdarzenia, w którym miałaby zostać przeprowadzona wizja lokalna, również poddane było działaniom czasu. Odtwarzanie warunków obserwacji poruszających się rowerzystki i pieszego na hulajnodze obarczone będzie zatem tymi ułomnościami. Te okoliczności zaś łącznie przesądzają, iż Sąd Rejonowy oddalając wniosek o przeprowadzenie wskazanych w apelacji czynności dowodowych, nie naruszył zarzucanych przepisów art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 201 kpk. Również podważanie pełności i fachowości opinii biegłego T. B., bazuje na przyjęciu jako podstawy opiniowania dowodów przeprowadzonych w toku czynności postępowania przygotowawczego (oględzin, zeznań świadków, wyjaśnień oskarżonego). Skarżący odrzuca poprawność opinii biegłego, który w opiniowaniu nie uwzględnił ujawnionego na fotografii śladu, który zdaniem skarżącego mógł powstać od poślizgu, bądź tamowania kół roweru bądź hulajnogi. Pomija natomiast, że funkcjonariusze policji będący bezpośrednio po zdarzeniu na miejscu i dokonujący ta czynności, w szczególności zaś wykonujący oględziny tego miejsca, nie nanieśli go na sporządzany szkic, nie uznali tego śladu za istotny i nie zakwalifikowali go jako pochodzący od pojazdów uczestniczących w zdarzeniu. Wydanie przez biegłego opinii nie może opierać się na hipotezach, czy tezach stawianych przez strony. Stąd też brak podstaw do podważenia dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny opinii biegłego jako pełnej i obiektywnej. Jednocześnie zaś zarzut naruszenia art. 201 kpk poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego jest chybiony.

Sposób, w jaki środek odwoławczy obrońcy oskarżonego został skonstruowany, zmusza sąd odwoławczy do łącznego odniesienia się do dalszych zarzutów sformułowanych jako naruszenie przepisów postępowania. Podnoszone przez skarżącego uchybienia sądu w zakresie stosowania przepisów prawa procesowego de facto motywowane są identycznymi okolicznościami, co wynika także z uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego. Również konieczne byłoby powtarzane uwag, które już Sąd zawarł odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 201 kpk, z uwagi na powtarzające się tezy. Apelacja skupia się mianowicie na rozbieżnościach w zeznaniach poszczególnych osób, czy bardziej na treści wybranych fragmentów ich wypowiedzi, bez uwzględnienia pozostałego materiału dowodowego, podkreślając braki materiału dowodowego, które uniemożliwiały czy obserwację i sformułowanie wiarygodnych zeznań, czy ocenę dowodów i wyciągnięcie wniosków, bazując na nieutrwalonym podczas czynności procesowych, a znajdującym się na fotografii widocznym przy powiększeniu śladzie, który zdaniem Skarżącego miałby wpływ na czynione ustalenia, ocenę materiału dowodowego i wyciągane wnioski w zakresie przypisanego oskarżonemu czynu. Próba odrębnego odniesienia się do każdego ze wskazywanych uchybień prowadziłaby każdorazowo do powtarzania jednych i tych samych argumentów. Byłoby to oczywiście zbędne. Obrońca oskarżonego przede wszystkim stara się wykazać nieprawidłowość stanowiska Sądu I instancji, o ile Sąd ten uznał za miarodajne i wiarygodne zeznania pokrzywdzonej i wspierających ją świadków. Jest to całkowicie zrozumiałe - wszak te zeznania są dowodem pozwalającym (z uwagi na ich treść) na przypisanie oskarżonemu czynu określonego w części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku. Motywy swojej oceny tych dowodów Sąd Rejonowy wyjaśnił w pisemnych motywach orzeczenia a Sąd odwoławczy nie znajduje podstaw do zakwestionowania powołanych argumentów. W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga fakt, iż Sąd I instancji dowód z zeznań pokrzywdzonej i innych świadków, podobnie jak wyjaśnienia oskarżonego, przeprowadził przy zachowaniu zasady bezpośredniości. Odebrał wypowiedzi tych osób na rozprawie. Miał więc osobistą styczność osobowymi źródłami dowodowymi. Obserwował ich zachowanie, słuchał wypowiedzi, widział reakcje na zadawane pytania, miał też możliwość określenia stopnia spontaniczności wypowiedzi, jeśli chodzi o poszczególne relacjonowane okoliczności. W sposób oczywisty ułatwiło mu to określenie wiarygodności dostarczonych środków dowodowych. Z uwzględnieniem tej uwagi, Sąd Odwoławczy podchodzi do oceny zarzuconej przez skarżącego obrazy, mającej jego zdaniem wpływ na treść wyroku, przepisów postępowania, w tym naruszenia art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, która miała nastąpić poprzez zastosowanie przez Sąd I instancji nie swobodnej, a samowolnej oraz wybiórczej oceny dowodów wyrażającej się w przyjęciu, że wydana przez biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych jest wystarczająca, poprzez obdarzenie jej walorem pełnej wiarygodności, podczas gdy została oparta na błędnie ocenionym osobowym i błędnie zebranym i ocenionym rzeczowym materiale dowodowym (w tym zakresie aktualność zachowują wskazane powyżej uwagi odnoszące się do oceny zarzutu naruszenia art. 201 kpk), nadto skarżący zarzucał pominięcie wskazywanych szczegółowo treści zeznań świadków K. W. i G. M.. Skarżący również zarzucił naruszenie art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 § 1 pkt 1 kpk, poprzez nienależyte rozważenie treści zeznań świadka K. S., która zadeklarowała, że zdarzenie obserwowała, podczas gdy zdaniem skarżącego z racji położenia miejsca jej obserwacji nie miała warunków zidentyfikowania toru ruchu hulajnogi. Podnosząc zarzut naruszenia art. 7 kpk, Skarżący powinien wskazać konkretne okoliczności i dowody, które w jego przekonaniu zostały wadliwie ocenione, a także na czym ta dowolna ocena polegała i jaki powinien być efekt prawidłowej oceny materiału dowodowego. Zarzut naruszenia tego przepisu wymaga zatem wykazania wad w sposobie dokonania przez Sąd oceny konkretnych dowodów, tymczasem Skarżący wskazuje jedynie wynik oceny, domagając się podzielenia oceny jednostkowych dowodów dokonanej przez siebie przy wykorzystaniu zakładanych przez niego hipotez. Wbrew twierdzeniom Skarżącego Sąd Rejonowy odniósł się do całości materiału dowodowego, który stanowił podstawę czynionych ustaleń faktycznych. Poddał go ocenie, podobnie jak przedstawił ocenę dowodów odrzuconych, które z uwagi na nieprzyznanie im atrybutu wiarygodności, bądź nieistotności, nie stanowiły podstawy czynionych w sprawie ustaleń faktycznych. Skarżący poza przywołaniem przepisów nie wykazuje okoliczności popierających jego stanowisko, co do przywoływanych jako ocenionych z obrazą art. 7 kpk dowodów. Zarzut tak motywowany wydaje się być tylko wynikiem wydania orzeczenia niezgodnego z oczekiwaniem Skarżącego. Dla zasadności tak stawianego zarzutu nie wystarczy bowiem zaprezentowanie przez obrońcę oskarżonego własnych wątpliwości co do wiarygodności zgromadzonego materiału dowodowego i wymowy poszczególnych dowodów, tym bardziej gdy uwzględnić fakt, iż dowody wskazywane przez Skarżącego były poddane przez Sąd I instancji ocenie i stanowiły podstawę – wbrew twierdzeniom Skarżącego – czynionych ustaleń, jak również wykorzystane zostały do weryfikacji materiału dowodowego, którym Sąd dysponował. Zarzut obrazy art. 7 kpk wymaga wykazania uchybień w dokonanej ocenie konkretnych dowodów prowadzącej do wniosku, że Sąd ocenił dowody przekraczając granice oceny swobodnej, a wyciągane w tej mierze wnioski świadczą o dowolności analizy i oceny dowodów. W procesie karnym nie chodzi jednak o to, by ocena określonych dowodów była nieprzekonująca dla strony, lecz o to, by były one przekonujące lub nieprzekonujące dla sądu w kontekście całokształtu materiału dowodowego poddanego prawnokarnej ocenie. Sama odmienność przekonania apelującego odnośnie do danych dowodów ocenionych jako wiarygodna podstawa czynionych ustaleń faktycznych, nie uzasadnia jeszcze trafności zarzutu obrazy art. 7 kpk (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 8 czerwca 2022 r., II AKa 458/21). Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, by Sąd Rejonowy powziął w tej mierze jakiekolwiek wątpliwości. W kwestii naruszenia art. 7 kpk istotne jest wykazanie konkretnych uchybień w przedstawionym przez Sąd wywodzie argumentacyjnym (w postaci naruszeń wskazanych w zarzucie apelacji elementów), natomiast sama prezentacja przez skarżącego własnej oceny dowodów czy interpretacji ustalonych okoliczności, nie jest aktywnością, która może doprowadzić do stwierdzenia naruszenia przywoływanych przepisów. Sam fakt, że przyjęte przez Sąd założenia dowodowe nie odpowiadają subiektywnym oczekiwaniom strony, nie jest bowiem wystarczający do uznania zasadności zarzutu naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów (postanowienie SN z dnia 22 marca 2022 r., II KK 31/21). Zauważyć w tej mierze trzeba, że z zeznań K. W. i G. M. nie sposób wyciągnąć takich wniosków, jak czyni skarżący. Wszak to, że pokrzywdzona poruszała się po ścieżce rowerowej, wynikać miało nie tylko z jej zeznań, natomiast fakt, że oskarżony poruszał się po chodniku wynikać miał z jego wypowiedzi. O tym mówią też funkcjonariusze. Przeprowadzone czynności, w tym przesłuchania pozostałych świadków dawały dopiero podstawę do ustalenia miejsca zdarzenia, zaś opinia biegłego wskazywała na ocenę poprawności zachowania uczestników zdarzenia. Nieistotne wobec faktu, że rowerzystka i pieszy poruszający się na hulajnodze zderzyli się swoimi głowami, są naprowadzane przez Skarżącego a pominięte w ustaleniach i opiniowaniu, ewentualne ślady uszkodzeń pojazdów którymi uczestnicy zdarzenia drogowego się poruszali. Różnica oceny materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy z oceną dokonaną przez Skarżącego polega na tym, że Są ocenia materiał dowodowy we wzajemnym powiązaniu wszystkich dowodów, natomiast Skarżący bazując na wyodrębnionych fragmentach stara się podkreślać okoliczności dyskwalifikujące dany dowód, dobierając je jednak w sposób subiektywny, bo kierując się tym co potwierdza wersję wskazywaną przez oskarżonego, nie odnosząc się już do tej części wypowiedzi, która obala wcześniej postawioną tezę. Tymczasem wymowa poszczególnych dowodów ocenianych we wzajemnym powiązaniu, także przy uwzględnieniu rzeczowego materiału dowodowego potwierdza wnioski wyprowadzone przez Sąd Rejonowy, a nie znajduje oparcia dla tez stawianych przez Skarżącego. Niewątpliwie funkcjonariusze Policji, udzielali odpowiedzi na zadawane im pytania podczas przesłuchania przeprowadzanego po znacznym upływie czasu od zdarzenia. Zauważali także, iż w tym samym miejscu wykonywali wiele czynności procesowych i mogą mylić zdarzenia. Ich zeznania zawierały odwołania do „niepamięci” i „niewiedzy”. Nie uda się z ich wypowiedzi wyciągnąć tezy stawianej przez Skarżącego, że tak istotnego dla odtworzenia toru jazdy hulajnogi, śladu nie utrwalili w toku oględzin i w ogóle go pominęli. Wszak wskazał G. M., że ślad blokowania i tarcia wygląda zupełnie inaczej. Na miejscu zdarzenia zostało to wykluczone jako nie mające związku ze sprawą (k. 239). Zatem funkcjonariusze nie tyle nie dostrzegli i pominęli ten ślad, ale sporządzając szkic, nie uznali tego śladu za istotny, nie zakwalifikowali go jako pochodzący od pojazdów uczestniczących w zdarzeniu. Podobnie rzecz ma się z kwestionowanymi przez Skarżącego zeznaniami K. S.. Jej wypowiedź jest pewna i konkretna, mimo upływu czasu nie zdołał obrońca oskarżonego zadawanymi świadkowi pytaniami, zachwiać stanowczością przekazywanych przez nią spostrzeżeń. Jej zeznania znajdują potwierdzenie w zeznaniach innego świadka Z. R., której wypowiedzi już Skarżący nie kwestionuje. Zeznania pokrzywdzonej w zestawieniu z zeznaniami A. N., Z. R. i K. S. wzmacniają siłę przekazu i pozwalają uznać je za wiarygodne. Jednocześnie treści prezentowane przez tą grupę osobowych źródeł dowodowych, doznają wzmocnienia zeznaniami funkcjonariuszy policji, wyciągając wnioski z usłyszanych relacji na miejscu zdarzenia „przyjmują”, że do zdarzenia doszło na ścieżce, ale przede wszystkim mają potwierdzenie w protokołach oględzin, przede wszystkim zaś w oględzinach z zapisów obrazu z kamery znajdującej się na przystanku autobusowym. Z jej zapisu wynika, że pokrzywdzona poruszała się drogą dla rowerów. Dowody te we wzajemnym powiązaniu potwierdzają także prawidłowość ustaleń Sądu, jak również właściwość dokonanej oceny dowodu z opinii biegłego. Naruszenie art. 7 kpk, a w związku z tym dokonanie błędnych ustaleń faktycznych (poniżej uwagi ad zarzut 2), może być skutecznie podniesione wtedy, gdy Skarżący wykaże, że Sąd orzekający – oceniając dowody – naruszy zasady logicznego rozumowania oraz nie uwzględni przy ich ocenie wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Ocena dowodów dokonana z zachowaniem wymienionych kryteriów pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, gdy nadto Sąd nie orzeknie z obrazą art. 410 kpk i art. 424 kpk oraz nie uchybi dyrektywnie art. 5 § 2 kpk. Tego rodzaju uchybień tak w procesie dokonywania ustaleń faktycznych, jak też w odniesieniu do uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, Sąd odwoławczy nie stwierdził i ich istnienia w żadnym stopniu nie uwiarygodnił Skarżący.

Natomiast z naruszeniem art. 410 kpk mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy Sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego, a rozstrzygnięcie Sądu nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. Zarzucane naruszenie wymaga wykazania określonych - istotnych braków w ujawnieniu dowodów i wyjaśnianiu całokształtu okoliczności sprawy. Jeżeli skarżący nie wykaże, że określonej okoliczności (dowodu) nie ujawniono, nie przeprowadzono, albo uczyniono to sprzecznie z procedurą, to zarzut naruszenia wymienionych przepisów jest pusty. Samo nawet stwierdzenie naruszenia przepisów postępowania nie przesądza o zasadności zarzutu, konieczne jest ponadto wykazanie, że stwierdzone uchybienie procesowe mogło mieć - in concreto - wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia (uch. SN z dnia 22 października 2007 r., SNO 73/07, LEX nr 569070). Odmówienie wiarygodności części materiału dowodowego, a następnie pominięcie w ramach czynionych ustaleń faktycznych tych dowodów, nie może być postrzegane jako wydanie rozstrzygnięcia na podstawie części okoliczności sprawy, wbrew regułom wynikającym z art. 410 kpk. Przepisu tego nie można także rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Nie stanowi zatem naruszenia podniesionych w apelacji przepisów postępowania dokonanie oceny materiału dowodowego przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie w sposób odmienny od subiektywnych oczekiwań strony procesowej. Dokonanie oceny materiału ujawnionego, nieodpowiadającej interesowi procesowemu skarżącego, nie uchybia dyspozycji wymienianych w apelacji przepisów (wyrok SA w Łodzi z dnia 7 grudnia 2016 r., II AKa 223/16). Skarżący w zarzucie wskazał, że naruszenie przepisu art. 410 kpk nastąpić miało przez nieuwzględnienie na etapie wyrokowania całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Tymczasem prerogatywą sądu jest dobór dowodów stanowiących podstawę wyrokowania, którą mogą stanowić tylko te, które Sąd ocenił jako wiarygodne, te zaś którym odmówił przyznania waloru wiarygodności odrzuca i nie czyni podstawą wyrokowania. Tak sformułowany zarzut Skarżącego nie jest zasadny.

Skarżący zarzucił także naruszenie art. 424 kpk poprzez wydanie uzasadnienia, które nie spełnia wymogów uregulowanych tym przepisem. Sąd Odwoławczy nie stwierdza, aby pisemne motywy zaskarżonego wyroku nie odpowiadały wymogom określonym w przepisach prawa procesowego. Zawierają one wszystkie niezbędne elementy określone w art. 424 kpk. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Okręgowy nie jest więc ani niemożliwa, ani chociażby utrudniona. Analiza wywodów skarżącego wykazuje zresztą, że owe motywy są jasne także dla niego - wszak nie ma trudności z atakowaniem poszczególnych ustaleń, wniosków i ocen sądu. To natomiast, że ich nie akceptuje, nie oznacza, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest z punktu widzenia wymogów proceduralnych wadliwe. Podkreślić należy, że skarżący nie wykazał wpływu zarzucanej obrazy art. 424 kpk na treść zaskarżonego wyroku. Bez trudu można prześledzić tok rozumowania Sądu, zwłaszcza w zakresie dania bądź odmowy dania wiary przywoływanym w apelacji dowodom. Z pisemnych motywów rozstrzygnięcia nietrudno też uzyskać wiedzę co do tego, na których dowodach i z jakiej przyczyny Sąd orzekający oparł się czyniąc ustalenia faktyczne w sprawie. W związku z powyższym nie ma mowy w realiach niniejszej sprawy o naruszeniu przez Sąd Rejonowy dyspozycji wskazywanych przepisów postępowania, w szczególności zaś art. 424 kpk.

Analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, jak i treść przeprowadzonych w sprawie dowodów, pozwala uznać, iż ocena dowodów przedstawiona przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu spełnia ustawowe wymogi. Sąd orzekający ma bowiem prawo, a nawet obowiązek, oceniania wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie. Wymóg, aby podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej (art. 410 kpk) oznacza konieczność znajdowania się ich w polu uwagi sądu w chwili rozstrzygania. Nie chodzi zaś o to, aby orzeczenie zapadło na podstawie wykluczających się dowodów, bo jest to oczywiście niemożliwe. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom i tak uczynił w realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy. Sąd I instancji wskazał w treści uzasadnienia dowody stanowiące podstawę czynionych ustaleń faktycznych przesądzające o przypisaniu oskarżonemu sprawstwa zarzucanego mu czynu, a nadto przyczyny, z powodu których nie uznał dowodów przeciwnych, zwłaszcza zaprzeczenia przez oskarżonego popełnienia zarzucanego czynu. Przywołany art. 424 § 1 kpk zobowiązuje do „zwięzłego” przedstawiania wywodów uzasadnienia w zakresie dotyczącym przewidzianych w dalszej części tego przepisu składników treściowych uzasadnienia, które winno obejmować całokształt okoliczności faktycznych i prawnych istotnych dla rozstrzygnięcia, a sąd nie może w nim pomijać analizy dowodów, w oparciu o które zbudował faktyczną podstawę swojego rozstrzygnięcia. Tym obowiązkom Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom Skarżącego, podołał. Nawet bowiem sporządzenie lakonicznego, odnoszącego się ogólnie do poszczególnych dowodów, uzasadnienia wyroku, spełnia ustawowe kryteria tego dokumentu procesowego. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wskazuje bowiem na logiczne powiązanie poszczególnych dowodów z okolicznościami zarzuconego i następnie przypisanego oskarżonemu zachowania, które wymagały udowodnienia. Sąd orzekający z taką samą wnikliwością ocenia dowody, które odrzuca, jak i dowody, na których opiera wyrok. Podkreślić należy również, że Sąd Rejonowy wskazuje, którym z dowodów oraz w jakich fragmentach dał wiarę i dlaczego, a także przytacza w szczególności powody, które zdecydowały o odmówieniu wiary części wypowiedzi osobowych źródeł dowodowych, pozostającym w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym uznanym za wiarygodny. Jednocześnie Sąd przedstawia wynik analizy tych wypowiedzi i poddaje je ocenie przedstawiając swoje wnioski, nie tylko co do oceny sprawstwa oskarżonego, bezprawności jego zachowania, ale także stopnia społecznej szkodliwości czynu, stopnia jego zawinienia i innych okoliczności, które legły u podstaw zastosowania wobec oskarżonego M. R. środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania.

Zarzut

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku wpływający na jego treść polegającego na przyjęciu, że oskarżony w dniu 05.03.2020 r. około godziny 10:33 w R. na ul. (...) w woj. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że poruszając się po drodze dla rowerów hulajnogą elektryczną marki M. (...) PRO pomimo, iż jest to zabronione w wyniku nieprawidłowej obserwacji drogi doprowadził do zderzenia z kierującą rowerem marki C.- D. S., która poruszała się po oznakowanej drodze dla rowerów w kierunku przeciwnym, skutkiem czego nieumyślnie spowodował u D. S. powstanie obrażeń ciała w postaci: urazu głowy ze złamaniem blaszki dolnej prawego oczodołu z niewielkim wpukleniem do światła z zatoki szczękowej, które to obrażenia doprowadziły do naruszenia czynności narządów ciała na okres przekraczający siedem dni tj. o czyn z art. 177 § 1 kk. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia twierdzeń, iż oskarżony winny jest popełnienia zarzucanego mu czynu. Błąd ten został utrwalony w wyniku oddalenia wskazanych wniosków dowodowych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniom Skarżącego, ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe, stanowią wynik nie budzącej większych zastrzeżeń oceny zgromadzonych w sprawie dowodów. Apelacja obrońcy oskarżonego nie wykazała w sposób przekonujący, aby rozumowanie Sądu Rejonowego, przy ocenie zachowania oskarżonego było wadliwe bądź nielogiczne. W istocie zarzuty podniesione w apelacji mają charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na subiektywnej i jednostronnej interpretacji wybranych spośród całokształtu zebranych w sprawie dowodów oraz odmiennym uznaniu, jakie ostatecznie wnioski należy wyciągnąć z tych dowodów. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może sprowadzać się jednak do samej tylko polemiki z ustaleniami Sądu wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz musi zmierzać do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Poprawnie i skutecznie stawiany zarzut błędu w ustaleniach faktycznych opiera się na założeniu, że dowody przeprowadzone zostały na rozprawie głównej w sposób prawidłowy i następnie zostały ocenione zgodnie z wymogami art. 7 kpk. Istotą tego uchybienia jest wykazanie, że Sąd pierwszej instancji wyprowadził błędne wnioski z treści dowodów, które zostały uznane za wiarygodne (wyrok SA w Warszawie z dnia 23 maja 2022 r., II AKa 339/20, Legalis nr 2713690). Skoro istota zarzutu - podniesionego przez Skarżącego - błędu w ustaleniach faktycznych opiera się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy na forsowaniu własnego poglądu strony, nie mógł Skarżący osiągnąć zamierzonego wnoszonym środkiem odwoławczym celu. Tak postawiony zarzut wobec podniesienia także zarzutu obrazy przepisów postępowania o gromadzeniu i ocenie dowodów jest bezprzedmiotowy. Stawiając tego rodzaju zarzut należy bowiem wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodów, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów Sąd I instancji. Błąd w ustaleniach faktycznych może stanowić wynik niepełności postępowania dowodowego (błąd braku), bądź określonych nieprawidłowości w zakresie oceny dowodów (błąd dowolności). Może być zatem wynikiem nieznajomości określonych dowodów bądź braku przestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ich ocenie (art. 7 kpk). Kontrola odwoławcza żadnej z form błędu nie ujawniła, wskazane zaś w apelacji argumenty w żaden sposób nie podważają prawidłowości dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych co do przypisanego oskarżonemu M. R. czynu. Zgłoszony w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut odwoławczy w rzeczywistości sprowadza się do kwestionowania w dużej mierze dokonanej przez Sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału i odmiennego wartościowania tych dowodów (vide zarzut 1 omówiony powyżej). Jak wynika z treści apelacji, zgłoszony zarzut błędu w ustaleniach faktycznych miał polegać na błędnym przyjęciu, że oskarżony M. R. dopuścił się przypisanego mu czynu. Podnoszony błąd miał wynikać z dokonania przez Sąd ustaleń na podstawie dowodów ocenionych – zdaniem Skarżącego - nieprawidłowo. Błędność tych ustaleń faktycznych wynikać miała z poczynienia ich na podstawie innych dowodów niż te, które preferuje Skarżący, w szczególności zaś z wykorzystaniem kwestionowanej przez niego opinii biegłego T. B.. Sąd odwoławczy nie stwierdził jednak trafności postawionego w pierwszym rzędzie zarzutu obrazy przepisów postępowania w zakresie oceny dowodów (uwagi powyżej ad zarzut 1), a tym samym brak jest podstaw, aby uznać zasadność tak podniesionego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych. Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący przeprowadził postępowanie dowodowe mające na celu jak najbardziej dokładne i obiektywne ustalenie wszystkich okoliczności istotnych dla prawnokarnej oceny zachowania oskarżonego opisanego w zarzucie aktu oskarżenia, a znajdujących oparcie w zebranym materiale dowodowym, który poddany został wszechstronnej analizie oraz szczegółowej i w efekcie trafnej ocenie. Sąd wszystkie zgromadzone w tej sprawie dowody ocenił, zestawiając przy tym ich treść ze sobą, a następnie przyznał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich, bądź też jedynie określonym ich częściom, które na to w jego przekonaniu zasługiwały, co umotywował w pisemnym uzasadnieniu, zgodnie z dyspozycją art. 7 kpk, a więc zgodnie z zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania. Z powyższych względów zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie mógł zostać uwzględniony.

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego M. R. od zarzutu opisanego w akcie oskarżenia,

ewentualnie

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Podniesione przez Skarżącego zarzuty nie uzasadniają wydania orzeczenia w postulowanych przez niego kierunkach. Materiał dowodowy zgromadzony został w toku poprawnie przeprowadzonego postępowania dowodowego, a ustaleń faktycznych dokonano na podstawie prawidłowo ocenionych dowodów. Bazując na prawidłowo ocenionym przez Sąd Rejonowy materiale dowodowym, nie znajdując powodów do uwzględnienia zarzutów obrazy przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych podniesionych w apelacji, brak jest merytorycznych podstaw do postulowanej przez Skarżącego zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez orzeczenie co do istoty sprawy przez uniewinnienie oskarżonego M. R. od zarzutu opisanego w akcie oskarżenia czynu. Stąd też wniosek skarżącego jako niezasadny nie mógł zostać uwzględniony. Materiał dowodowy jest kompletny, nie ma powodów do jego uzupełniania, w szczególności zaś do ponownej jego oceny. Tym samym nie był zasadny wniosek Skarżącego o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 26 marca 2024 r. (sygn. akt X K 1091/20), którym Sąd ten, na podstawie art. 66 § 1 i § 2 kk oraz art. 67 § 1 kk warunkowo – na okres próby jednego roku – umorzył postępowanie o czyn z art. 177 § 1 kk polegający na tym, że oskarżony M. R. w dniu 5 marca 2020 r. około godziny 10:33 w R. na ul. (...) w woj. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że poruszając się po drodze dla rowerów hulajnogą elektryczną marki M. (...) PRO pomimo, iż jest to zabronione w wyniku nieprawidłowej obserwacji drogi doprowadził do zderzenia z kierującą rowerem marki C.- D. S., która poruszała się po oznakowanej drodze dla rowerów w kierunku przeciwnym, skutkiem czego nieumyślnie spowodował u D. S. powstanie obrażeń ciała w postaci: urazu głowy ze złamaniem blaszki dolnej prawego oczodołu z niewielkim wpukleniem do światła z zatoki szczękowej, które to obrażenia doprowadziły do naruszenia czynności narządów ciała na okres przekraczający siedem dni. (art.157 § 1 kk). Jednocześnie na podstawie art. 67 § 3 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego nawiązkę w kwocie 5.000 zł na rzecz pokrzywdzonej D. S..

Sąd Okręgowy zaaprobował rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w przedmiocie kosztów procesu, w tym:

zasądzenie na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej D. S. kwoty 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów związanych z ustanowieniem pełnomocnika,

zasądzenie na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 1.932,01 zł.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że nie było żadnych merytorycznych czy formalnych racji, które przemawiałyby za koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez Skarżącego, ani też powodów nakazujących uchylenie zaskarżonego wyroku w całości. Sąd Rejonowy wykorzystał w toku rozprawy istniejące możliwości weryfikacji tez aktu oskarżenia i twierdzeń oskarżonego, w granicach niezbędnych dla ustalenia faktów istotnych dla wydanego rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy oparł orzeczenie na prawidłowo zgromadzonym materiale dowodowym w toku poprawnie przeprowadzonego postępowania sądowego. Wobec niezasadności podniesionych zarzutów apelacji, a dokonania przez Sąd Rejonowy stanowczych ustaleń faktycznych, oparcia się na kompletnym materiale dowodowym, poddanym prawidłowej ocenie z zachowaniem dyspozycji art. 7 kpk, wyprowadzeniu stąd słusznych wniosków co do ustalonych okoliczności faktycznych i prawnych mających istotne znaczenie dla przedmiotu rozstrzyganej sprawy, brak jest podstaw do kwestionowania zasadności i poprawności wyciągniętych wniosków stanowiących podstawę faktyczną i dowodową zaskarżonego wyroku w zakresie przypisania oskarżonemu zarzuconego czynu, a także dokonanej oceny w kierunku pozytywnej prognozy i wystąpienia determinant uzasadniających zastosowanie wobec oskarżonego M. R. środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania. Orzeczona nawiązka uwzględnia zachowanie pokrzywdzonej – poruszanie się w przeciwnym kierunku jazdy niż wymagałyby tego przepisy ruchu drogowego. Mając na uwadze powyżej szczegółowo wskazane okoliczności, które legły u podstaw odrzucenia zarzutów apelacji Skarżącego, w szczególności zaś zważywszy na niezasadność zarzutów obrazy przepisów postępowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych podniesionych w środku odwoławczym, nie dopatrując się przesłanek z art. 439 § 1 kpk Sąd Okręgowy, na podstawie art. 437 kpk, art. 449 kpk i art. 456 kpk, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

Wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego, na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk w zw. z art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk oraz art. 7 w zw. z art. 8 i 12 ustawy o opłatach w sprawach karnych koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają oskarżonego M. R.. Stąd też Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz:

oskarżycielki posiłkowej D. S. kwotę 840 zł tytułem zwrotu poniesionych przez nią wydatków związanych z udziałem jej pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym,

Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obejmującą wyłożone wydatki i opłatę.

7.  PODPIS

SSO Grażyna Artymiak

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego M. R.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 26 marca 2024 r. (sygn. akt X K 1091/20)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Dziopak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Grażyna Artymiak
Data wytworzenia informacji: