Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III Ka 151/25 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2025-03-24

Sygn. akt III Ka 151/25

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie III Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Artymiak

Protokolant: protokolant sądowy Barbara Berkowicz-Wolska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Łańcucie- A. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 marca 2025 r.

sprawy J. D. oskarżonej o czyny z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

(2-krotnie)

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łańcucie

z dnia 10 grudnia 2024 r., sygnatura akt II K 294/23

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Łańcucie do ponownego rozpoznania.

SSO Grażyna Artymiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

III Ka 151/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Łańcucie z dnia 10 grudnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt II K 294/23 przeciwko J. D. oskarżonej o czyny z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. D.

Uprzednia karalność

Informacja z K.

k.474-481

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dotychczasowa karalność oskarżonej

Informacja z K.

Dowód w postaci informacji z K. w odniesieniu do oskarżonej J. D. nie budzi wątpliwości, ani w zakresie formy, ani treści. Została ona sporządzona przez uprawniony do tego podmiot w formie przewidzianej dla tej czynności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej autentyczności i rzetelności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a to naruszenie przepisu art. 17 § 1 pkt 7 kpk poprzez jego zastosowanie i w konsekwencji umorzenie postępowania karnego prowadzonego przeciwko J. D. w sytuacji, gdy brak było podstaw do podjęcia takiej decyzji, bowiem skazanie J. D. wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 10 sierpnia 2022 r., sygn. akt III K 2115/21 nie powodowało powstania stanu powagi rzeczy osądzonej w rozumieniu przepisu art. 17 § 1 pkt 7 kpk

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skarżący zgodził się z ustaleniami Sądu Rejonowego, że oskarżona zamiast zarzucanych jej czynów z art. 286 § 1 kk w postaci sprawczej dopuściła się czynu w postaci pomocnictwa do oszustwa, jednak nie zgodził się z orzeczeniem o umorzeniu postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 kpk. W tym zakresie słusznie skarżący zauważa, że czynność sprawcza w obu sprawach (przedmiotowej i w sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku) wydaje się taka sama. Pomocnictwo do oszustwa, które zostało przyjęte przez Sąd Rejonowy w Łańcucie polegało na otworzeniu rachunku bankowego i przekazaniu danych dostępowych do tego konta innej osobie. Nie można jednak zgodzić się z twierdzeniem Prokuratora zawartymi w uzasadnieniu apelacji, że konieczne jest istnienie u oskarżonej tożsamej strony podmiotowej przy dokonaniu wszystkich oszustw. Strona podmiotowa pomocnictwa po stronie oskarżonej opierała się na zamiarze wsparcia swoim zachowaniem popełnienia przez inną osobę przestępstwa (przestępstw). W przypadku pomocnictwa wystarczający jest zamiar ewentualny co do popełnianych przez inną osobę przestępstw, do popełnienia których czyn oskarżonej stanowi pomocnictwo. Pojęcie „zamiar” użyte w art. 18 § 3 kk interpretować należy zgodnie ze znaczeniem nadanym mu przez art. 9 § 1 kk, a więc jako zamiar bezpośredni lub wynikowy. Udzielający pomocy musi obejmować prawną charakterystykę czynu zabronionego, którego popełnienie ma zamiar ułatwić oraz mieć świadomość znaczenia swojego zachowania, w tym w szczególności, tego że stanowi ułatwienie popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę (wyrok SA w Warszawie z dnia 11 października 2012 r., II AKa 261/12). Nie ma zatem odpowiedzialności za pomocnictwo bez realizacji konkretnego czynu, do popełnienia którego skorzystano z pomocnictwa (postać zjawiskowa kwalifikowana z art. 18 § 3 kk). Dlatego też opis czynu przypisanego w postaci zjawiskowej pomocnictwa w zakresie czynu zabronionego, do którego popełnienia udzielano pomocy, wymaga zawarcia wszystkich znamion typu czynu zabronionego popełnianego także w formie sprawczej (wyrok SN z dnia 12 grudnia 2023 r., V KK 306/23). Zauważyć należy, iż między czynami zarzucanymi oskarżonej w przedmiotowej sprawie a czynem objętym wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku brak jest tożsamości, wymaganej w przypadku powagi rzeczy osądzonej, jako podstawy umorzenia postępowania. Różnią się bowiem nie tylko osobami pokrzywdzonych, ale także czasem i miejscem popełnienia, również różne są kwoty rozporządzenia mieniem, chociaż we wszystkich przypadkach przy wykorzystaniu portalu internetowego (...) zaoferowano do sprzedaży używane meble austriackie oraz sprzęt AGD, to osoby pokrzywdzone dokonały niekorzystnego rozporządzenia mieniem w różnej wysokości, a skutek nastąpił w różnych miejscach. Opis czynu przypisanego, który ma postać zjawiskową pomocnictwa (art. 18 § 3 kk), w zakresie czynu zabronionego, do którego popełnienia udzielono pomocy, powinien zawierać bowiem wszystkie znamiona typu czynu zabronionego popełnianego także w formie sprawczej, w tym należące do strony podmiotowej. W wypadku oszustwa wymagane jest, aby opis taki zawierał znamię kierunkowe w postaci działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, oczywiście niekoniecznie po stronie pomocnika, ale koniecznie po stronie osoby, której udzielana jest pomoc do oszustwa (postanowienie SN z dnia 19 września 2019 r., IV KK 495/19). Przy uwzględnieniu uwag zawartych w pkt 4, wykazanie takie zdaje się być możliwe. Zatem przy braku tożsamości czynów, do których popełnienia udzielono pomocy, nie można przyjąć stanu rzeczy osądzonej. Brak zatem podstaw do przyjęcia występowania tej przesłanki, której wystąpienie nakazywało umorzenie postępowania. Przy braku tożsamości czynów nie ma stanu res iudicata, a zatem rację ma Skarżący, że umorzenie postępowania w sprawie nastąpiło z naruszeniem art. 17 § 1 pkt 7 kpk.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Łańcucie do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec słuszności zarzutu wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Łańcucie do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Opis czynu w przypadku pomocnictwa i wykazanie strony podmiotowej

Wymóg ujęcia w opisie czynu przypisanego w postaci zjawiskowej pomocnictwa wymaga zawarcia wszystkich znamion typu czynu zabronionego popełnianego w formie sprawczej

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Pomocnictwo, o jakim mowa w art. 18 § 3 kk, stanowi niesprawczą postać współdziałania w popełnieniu przestępstwa. W formie umyślnej do jego istoty należy ułatwienie dokonania czynu zabronionego w szczególności przez dostarczenie innej osobie narzędzia, środka przewozu, udzielenie rady lub informacji. Z punktu widzenia strony podmiotowej pomocnictwo może zostać popełnione w zamiarze bezpośrednim bądź ewentualnym, za czym przemawia użyty w kodeksowej jego definicji zwrot: „kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego”. Udzielający pomocy musi chcieć, aby inna osoba dokonała przestępstwa, albo przewidując możliwość dokonania przez inną osobę takiego czynu, na to się godzić (wyrok SN z dnia 7 marca 2003 r., WA 8/03; postanowienie SN z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05). Trafnie wskazuje się w orzecznictwie, że zamiar ten nie może być dorozumiany, ale musi być pewny, udowodniony, by oskarżonemu móc przypisać pomoc innej osobie w dokonaniu czynu zabronionego (wyrok SA w Poznaniu z dnia 16 grudnia 2014 r., II AKa 230/14). Zamiar odniesiony jest do wszystkich znamion strony przedmiotowej pomocnictwa. Udzielający pomocy musi obejmować świadomością to, że podejmując określone czynności lub nie wykonując ciążącego na nim obowiązku niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego, ułatwia w ten sposób innej osobie popełnianie przestępstw. Powinien on też obejmować świadomością, że czyni to w odniesieniu do konkretnego, scharakteryzowanego w odpowiednim przepisie części szczególnej Kodeksu karnego lub przepisie pozakodeksowym typu czynu zabronionego oraz w odniesieniu do indywidualnie oznaczonej osoby bezpośredniego wykonawcy (wyrok SN z dnia 10 maja 1982 r., Rw 317/82; postanowienie SN z dnia 20 maja 2005 r., II KK 184/05). Udzielający pomocy musi zatem zarówno obejmować świadomością prawną charakterystykę czynu zabronionego, którego popełnienie ma zamiar ułatwić, jak i mieć świadomość znaczenia swojego zachowania (działania lub zaniechania), w tym w szczególności tego, że stanowi ono ułatwienie popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę (P. Kardas, Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie, Kraków 2001, s. 632-633; wyrok SN z dnia 28 października 1976 r., III KR 257/76; wyrok SA w Warszawie z dnia 24 czerwca 2015 r., II AKa 39/15). Z uwagi na charakterystykę zachowania ułatwiającego oraz jego związek z wyobrażonym czynem bezpośredniego wykonawcy, którego popełnienie zachowanie pomocnika ma ułatwić, pomocnik z perspektywy strony podmiotowej traktuje swoje zachowanie, polegające na ułatwieniu popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę, jak własne, zaś czyn bezpośredniego wykonawcy jako zachowanie cudze, którego realizację pomocnik jedynie ułatwia. Zamiar pomocnika powinien być odnoszony do wszystkich znamion strony przedmiotowej zachowania osoby, której udziela on pomocy (wyrok SN z dnia 11 lipca 2023 r., III KK 164/23). W realiach niniejszej sprawy właśnie na te kwestie wskazują wyjaśnienia oskarżonej przyznającej fakt założenia konta bankowego w zamian za 200 zł i przekazania dokumentów umożliwiających do niego dostęp, nieustalonej w toku postępowania kobiecie. Nie oznacza to jednak, że oskarżona nie miała świadomości odnośnie do dalszych zamiarów tej kobiety odnoszących się do korzystania z otrzymanych od oskarżonej dokumentów umożliwiających dostęp do założonego przez oskarżoną rachunku. Słusznie Sąd przyjął, iż oskarżona przebywając od dnia 8 stycznia 2021 r. do dnia 25 stycznia 2021 r. na leczeniu w (...) na oddziale leczenia zespołów abstynencyjnych dla osób uzależnionych od środków psychoaktywnych, nie mogła korzystać z Internetu, bo szpital nie oferował dostępu do Internetu. Zatem mogło nie być podstaw do przypisania jej sprawstwa czynów zarzucanych aktem oskarżenia z art. 286 § 1 kk. Jednak w SPZOZ mogła dysponować telefonem komórkowym, co zwiększało jej możliwości komunikacji. Natomiast prawidłowo Sąd przyjął, że oskarżona J. D., dopuściła się popełnienia zarzucanych jej czynów w postaci pomocnictwa do ich popełnienia innej nieustalonej osobie. Na to, że oskarżona miała świadomość, w jaki sposób zostanie wykorzystane założone przez nią konto bankowe oraz jak będzie postępowała kobieta z przekazanymi jej dokumentami (ułatwienie tym zachowaniem popełnienia przestępstw przez inną osobę). Pośrednio wskazuje na istnienie po stronie oskarżonej tych elementów strony podmiotowej uprzednie zachowanie oskarżonej, zwłaszcza poprzedzające dzień założenia rachunku bankowego. W informacji z K. można bowiem odnaleźć zbliżone, gdy chodzi o czas popełnionych czynów zakwalifikowanych z art. 286 § 1 kk, z powodu popełnienia których w różnych formach zjawiskowych (sprawstwa, współsprawstwa, pomocnictwa) wydano wobec oskarżonej wyroki skazujące i tak:

1)  Sąd Rejonowy w Częstochowie wyrokiem z dnia 1 grudnia 2021 r. (sygn. akt VI K 676/21) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk popełniony 30 grudnia 2020 r.;

2)  Sąd Rejonowy w Rykach wyrokiem z dnia 15 marca 2022 r. (sygn. akt II K 335/21) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk popełniony 4 stycznia 2021 r.;

3)  Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 10 sierpnia 2022 r. (sygn. akt III K 2115/21) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk (w formie zjawiskowej z art. 18 § 3 kk popełniony 18 stycznia 2021 r.

4)  Sąd Rejonowy w Opolu Lubelskim wyrokiem z dnia 16 lutego 2023 r. (sygn. akt II K 445/21) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk popełniony 4 stycznia 2021 r.

5)  Sąd Rejonowy w Szydłowcu wyrokiem z dnia 28 lutego 2023 r. (sygn. akt II K 284/22) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk popełniony 28 grudnia 2020 r.

6)  Sąd Rejonowy w Śremie wyrokiem z dnia 16 maja 2023 r. (sygn. akt II K 694/22) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 286 § 1 kk (w postaci zjawiskowej z art. 18 § 3 kk) popełniony 4 stycznia 2021 r.;

7)  Sąd Rejonowy w Zgierzu wyrokiem z dnia 18 marca 2024 r. (sygn. akt II K 1092/23) wymierzył oskarżonej karę za występek z art. 18 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk popełniony w grudniu 2020 r.

Ponieważ wykorzystywany do realizacji rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonych rachunek bankowy o numerze (...) oskarżona J. D. otworzyła w placówce (...) Bank (...) S.A. w dniu 7 stycznia 2021 r. dla popełnienia czynów przed tym dniem wykorzystywano inne rachunki bankowe (poz. 1,2 oraz 4-7). Popełnienie tych czynów przypisano oskarżonej w formie sprawczej (przywołany jako podstawa skazania wyłącznie art. 286 §1 kk – jedynosprawstwo - poz. 1, 2, 4, 5, albo w zw. z art. 18 § 1 kk współsprawstwo – poz. 7), ale i pomocnictwa (poz. 6). Opisy czynów zarzucanych i przypisanych oskarżonej pokazują na podobieństwo zachowań, wykorzystywanie ogłoszeń na stronach internetowych i przyjmowanie dokonanych niekorzystnych rozporządzeń majątkowych przez osoby wprowadzone w błąd na specjalnie w tym celu założone i wykorzystywane konta bankowe, przy czym przedmioty oferowanych transakcji są inne niż te, które wystąpiły w przedmiotowej sprawie.

Na szczególną uwagę Sąd Rejonowy zwrócił na wyrok z dnia 10 sierpnia 2022 r. Sądu Rejonowego w Białymstoku (sygn. akt III K 2115/21), wskazany powyżej w poz. 3. W tym bowiem wypadku przedmiotem ogłoszenia internetowego były używane meble austriackie i sprzęt AGD, jednocześnie wykorzystano rachunek bankowy o numerze (...), otwarty w dniu 7 stycznia 2021 r., tak jak w przypadku czynów objętych postępowaniem w przedmiotowej sprawie. Sąd ten skazując J. D. przyjął, że działając w zamiarze by nieustalona osoba dokonała czynu zabronionego polegającego na tym, że w dniu 18 stycznia 2021 r. w bliżej nieustalonym miejscu za pośrednictwem sieci internetowej, ze skutkiem zaistniałym w miejscowości R., w/w nieustalona osoba działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej doprowadziła D. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 500 zł w ten sposób, że za pośrednictwem portalu internetowego (...).pl wystawiła do sprzedaży zestaw mebli kuchennych a następnie zbyła go pokrzywdzonej po uzyskaniu na rachunku bankowym o numerze (...) uzgodnionej kwoty zaliczki, nie przekazała mebli w wyznaczonym miejscu i nie zwróciła wpłaconych pieniędzy wprowadzając pokrzywdzoną w błąd co do swojej tożsamości oraz zamiaru wywiązania się z zawartej transakcji, J. D. ułatwiła jego popełnienie w ten sposób, iż w dniu 7 stycznia 2021 r. otworzyła w placówce (...) Bank (...) S.A. w/w rachunek bankowy o numerze (...), na swoje dane osobowe, a następnie udostępniła go w/w nieustalonej osobie, otrzymując za to kwotę 200 zł.

Sąd Rejonowy w Łańcucie przyjął, iż oskarżona przebywając od dnia 8 stycznia 2021 r. do dnia 25 stycznia 2021 r. na leczeniu w (...)na oddziale leczenia zespołów abstynencyjnych dla osób uzależnionych od środków psychoaktywnych, nie mogła korzystać z Internetu, bo szpital nie oferował dostępu do Internetu. Sąd Rejonowy zatem ustalił, że oskarżona J. D. (kładąc akcent na czynności pomocnicze zrealizowane przed udaniem się do szpitala), dopuściła się popełnienia tego, że działając w zamiarze by inna nieustalona osoba dokonała czynu zabronionego, ułatwiła jego popełnienia, w ten sposób, że w dniu 7 stycznia 2021 r. w miejscowości Z., otworzyła w placówce (...) Bank (...) S.A. rachunek bankowy o numerze (...) na swoje dane i następnie udostępniła go, za kwotę ok. 200 zł nieustalonej osobie, w wyniku czego następnie w okresie od dnia 15 stycznia 2021 r. do 17 stycznia 2021 r. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd co do zamiaru wywiązania się z umowy sprzedaży oferowanych na portalu (...) używanych mebli kuchennych oraz sprzętu AGD, osoba ta doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem:

w miejscowości M., woj. (...), K. W. w postaci zaliczki w kwocie 1.000,00 zł (według aktu oskarżenia popełniony 15 stycznia 2021 r.),

w miejscowości R., pow. (...), woj. (...), M. K. w postaci zaliczki w kwocie 500 zł (według aktu oskarżenia popełnionego 17 stycznia 2021 r.).

Elementy strony podmiotowej i przedmiotowej oraz czynności wykonawcze pomocnictwa polegającego na tym, że oskarżona działając w zamiarze by inna nieustalona osoba dokonała czynu zabronionego, ułatwiła jego popełnienia, w ten sposób, że w dniu 7 stycznia 2021 r. w miejscowości Z. woj. (...), otworzyła w placówce (...) Bank (...) S.A. rachunek bankowy o numerze (...) na swoje dane i następnie udostępniła go, za kwotę ok. 200 zł nieustalonej osobie, są w przedmiotowym postępowaniu i w sprawie Sądu Rejonowego w Białymstoku jednakowe, lecz odmienność doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (czynności sprawcze podejmowane w odniesieniu do pokrzywdzonych) nie pozwala na przyjęcie, jak to uczynił Sąd Rejonowy, a kwestionuje Skarżący, wystąpienia przesłanki z art. 17 § 1 pkt 7 kpk. Czyn z art. 286 § 1kk charakteryzuje się celem działania i należy do tzw. przestępstw kierunkowych, co oznacza, że może być popełniony wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, to jednak w przypadku ich formy zjawiskowej określonej w art. 18 § 3 kk wystraczające jest wykazanie po stronie pomocnika zamiaru ewentualnego (wyrok SA w Warszawie z 7 grudnia 2023 r. VIII AKa 194/23). Nie można jednak zapominać także o tym, że opis czynu przypisanego w postaci zjawiskowej pomocnictwa w zakresie czynu zabronionego, do którego popełnienia udzielano pomocy, wymaga zawarcia wszystkich znamion typu czynu zabronionego popełnianego w formie sprawczej (wyrok SN z dnia 12 grudnia 2023 r., V KK 306/23). Te zatem okoliczności będą miały znaczenie dla oceny tożsamości czynów z punktu widzenia także przeszkody do ponownego orzekania w sprawie.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonej, wobec której postępowanie karne zostało umorzone

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wobec słuszności zarzutów odwoławczych wyrok należało uchylić a sprawę przekazać do ponownego jej rozpoznania. W świetle zebranych dowodów, Sąd Rejonowy wychodząc z niewłaściwego założenia, zasadnie zakwestionowanego przez oskarżyciela publicznego, o wystąpieniu przeszkody do wydania orzeczenia wobec wcześniejszego uprawomocnienia się wyroku skazującego oskarżoną za czyn – z powodów wskazanych w punktach 3 i 4 – błędnie uznany za taki sam jak czyny objęte przedmiotowym postępowaniem. Umorzenie postępowania nastąpiło z powodu wystąpienia w ocenie Sądu Rejonowego przeszkody procesowej.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponieważ w toku postępowania odwoławczego, z uwagi na wynikający z art. 454 § 1 kpk zakaz ne peius, nie jest możliwe skazanie oskarżonej, wobec której postępowanie zostało umorzone, zważywszy na zasadność zarzutów apelacji Prokuratora, w toku ponownego rozpoznania sprawy, Sąd Rejonowy przeprowadzi postępowanie dowodowe w niezbędnym zakresie, w szczególności zaś dokona szczegółowego przesłuchania oskarżonej, o ile nie skorzysta z prawa odmówienia wyjaśnień. Zważywszy na fakt, iż przyczyną uchylenia zaskarżonego orzeczenia nie była błędność ustaleń faktycznych wynikających z dowolnej oceny dowodów, ani niepoprawność gromadzenia i oceny dowodów, w toku ponownego postępowania Sąd Rejonowy może skorzystać z art. 442 kpk. Po zebraniu materiału dowodowego w zakresie uznanym przez Sąd orzekający za konieczny i niezbędny do rozpoznania niniejszej sprawy, podda go ocenie i dokona ponownie prawnokarnej analizy poczynionych ustaleń faktycznych przez pryzmat realizacji przez oskarżoną znamion typu czynu zabronionego z art. 286 § 1 kk, uwzględniając uwagi co do możliwych postaci sprawczej (akt oskarżenia) i nie sprawczej (pomocnictwo przyjęte w uchylonym wyroku) i wyda wyrok, który następnie, o ile zajdzie taka konieczność, uzasadni.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Wyrok Sądu odwoławczego nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w rozumieniu art. 626 § 1 kpk, stąd też nie zawiera rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

7.  PODPIS

SSO Grażyna Artymiak

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Łańcucie z dnia 10 grudnia 2024 r. (sygn. akt II K 294/23) w sprawie przeciwko J. D.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Dziopak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Grażyna Artymiak
Data wytworzenia informacji: