III Ka 95/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2024-06-21
Sygn. akt III Ka 95/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 czerwca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie III Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Mariusz Sztorc
Protokolant: protokolant sądowy Barbara Berkowicz-Wolska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Ropczycach – J. J. (1)
oraz oskarżycieli posiłkowych M. N. (1) i J. N.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2024 r.
sprawy A. P. (1) oskarżonego o czyny z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, art. 190 § 1 kk (3-krotnie), J. C. oskarżonego o czyn art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, Ł. K. oskarżonego o czyn art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, R. F. (1) oskarżonego o czyn art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i obrońców oskarżonych
od wyroku Sądu Rejonowego w Ropczycach
z dnia 16 sierpnia 2023 r. sygn. akt II K 28/21
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,
II. zasądza od oskarżonego A. P. (1) na rzecz oskarżycieli posiłkowych M. N. (1) i J. N. kwoty po 840,00 zł (osiemset czterdzieści złotych) tytułem udziału ich pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym,
III. zasądza od oskarżonego Ł. K. (K.) na rzecz oskarżycieli posiłkowych M. N. (1) i J. N. kwoty po 840,00 zł (osiemset czterdzieści złotych) tytułem udziału ich pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym,
IV. kosztami sądowymi związanymi z apelacją prokuratora obciąża Skarb Państwa,
V. zwalnia oskarżonych A. P. (1) i Ł. K. (K.) od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaś poniesionymi wydatkami obciąża Skarb Państwa.
SSO Mariusz Sztorc
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
III Ka 95/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Ropczycach z dnia 16 sierpnia 2023 r., sygn. akt II K 28/21 |
11.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
11.3. Granice zaskarżenia |
11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
11.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
12.1. Ustalenie faktów |
12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1. 2. 3. 4. |
A. P. (1) Ł. K. J. C. R. F. (2) |
Dotychczasowa karalność oskarżonego Dotychczasowa niekaralność oskarżonego Dotychczasowa niekaralność oskarżonego Dotychczasowa niekaralność oskarżonego |
Informacja z K. Informacja z K. Informacja z K. Informacja z krk |
k. 1960-1963 k. 1965 k. 1964 k. 1966 |
|
12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
12.2. Ocena dowodów |
12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1-4 |
Informacje z K. |
Każdy dokument został wystawiony przez upoważniony do tego podmiot w granicach jego kompetencji w sposób przewidziany prawem. |
12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Obrońca zarzuciła: 1. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez: 1.1. obrazę przepisów art. 7 kpk z art. 410 kpk polegającą na zastosowaniu przez Sąd I Instancji nie swobodnej, a samowolnej oraz wybiórczej oceny dowodów, w dalszej konsekwencji skutkującej brakiem dążenia Sądu do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy wyrażającym się niewzięciem pod uwagę całości okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej przez Sąd I Instancji, przejawiających się: uznaniem za wiarygodne w przeważającej części wyjaśnień Ł. K., które wraz z pozostałym materiałem dowodowym wskazują, że A. P. (1) i Ł. K. nie brali jakiegokolwiek aktywnego udziału w zdarzeniu pod sklepem (...) i jednoczesne przypisanie oskarżonym popełnienia zarzucanego im. czynu udziału w pobiciu a. nieuznaniem w całości za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego A. P. (1), niesprawdzenie okoliczności przez niego podawanych, zgodności ich z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie i uznaniem ich z góry jako linia obrony oskarżonych, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na przyjęcie popełnienia przez oskarżonych zarzucanych im czynów b. wadliwą ocenę zeznań M. N. (2), co do udziału oskarżonego A. P. (1) i oskarżonego Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., który w swoich depozycjach wskazywał, że :
c. wadliwą ocenę zeznań J. N., co do udziału oskarżonego A. P. (1) i oskarżonego Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., który w swoich depozycjach wskazywał, że :
d. wadliwą ocenę zeznań M. N. (1), co do udziału oskarżonego A. P. (1) i oskarżonego Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., która w swoich depozycjach wskazywała, że :
e. wadliwą ocenę zeznań M. N. (3), co do udziału oskarżonego A. P. (1) i oskarżonego Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., który w swoich depozycjach wskazywał, że :
f. wadliwą ocenę zeznań M. M. (2), co do udziału oskarżonego A. P. (1) i Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., który w swoich depozycjach wskazywał, że początek konfliktowej sytuacji pomiędzy M. M. (2), A. O. a M. N. (2) oraz J. N. rozpoczął się w momencie kiedy A. P. (1) przebywał w sklepie, natomiast kiedy oskarżony wyszedł ze sklepu nie brał udziału w zdarzeniu określanym przez pokrzywdzonych jako bójka, A. P. (1) i Ł. K. w żaden sposób nie uczestniczyli aktywnie w zdarzeniu pod sklepem (...), nikogo nie podburzali ani nikomu nie grozili, jednocześnie świadek dodał iż widział sytuację w której A. P. (1) uciekając przed M. N. (2) upada na podłoże i doznaje urazu kolana, ponadto podczas zdarzenia J. N. groził użyciem noża wobec M. M. (2) i A. O., zaś M. N. (2) uderzył w twarz M. M. (2) g. wadliwą ocenę zeznań A. O., co do udziału oskarżonego A. P. (1) i oskarżonego Ł. K. w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r., który w swoich depozycjach wskazywał, że: - zdarzenie pomiędzy A. O., M. M. (2) a M. N. (2) oraz J. N. rozpoczęło się w momencie kiedy A. P. (1) przebywał w sklepie,
h. nieuwzględnienie wyjaśnień Ł. K. pomimo obdarzeniem ich walorem wiarygodności przez Sąd I Instancji, w zakresie w jakim wskazał, że A. P. (1) nie brał udziału w zdarzeniu pod sklepem (...), zaś przed jego rozpoczęciem przebywał w sklepie i. nieuwzględnienie zapisu nagrania audio i video z przebiegu zdarzenia zalegającego na płycie CD w zakresie w jakim nagranie wskazuje, iż zdarzenie w dniu 7 kwietnia 2020 r. rozegrało się pomiędzy M. N. (2), J. N., M. N. (3) a A. O. oraz M. M. (2), w momencie rozpoczęcia zdarzenia A. P. (1) przebywał w sklepie a przez cały przebieg zdarzenia zarówno A. P. (1) jak i Ł. K. nie brali w nim udziału j. wadliwą ocenę zeznań K. C. w zakresie jakim :
k. pominięcie zeznań świadka JustynyJWtazęń, która wskazała, że w dniu 7 kwietnia 2020 r. M. M. (2) został zaatakowany pod sklepem (...) i w wyniku tego zdarzenia doznał urazu krwawego podbiegnięcia tzw. krwiaka okularowego - które to obrażenia u M. M. (2) świadek widziała l. pominięcie zeznań świadków : Ł. M., funkcjonariuszy Policji M. F. oraz J. P. w zakresie w jakim wymienieni zeznali, iż po zdarzeniach pod sklepem (...) nie zauważyli u J. N. ani u M. N. (2) żadnych obrażeń m. pominięcie zeznań świadków : M. N. (4), Z. P.. A. P. (2), D. K., M. B. w zakresie w jakim wymienieni świadkowie wskazali, iż J. N. twierdził, iż pobił wspólnie z ojcem M. M. (2) i A. O. co skutkowało brakiem całościowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego poprzez nieuwzględnienie przez Sąd I Instancji w całości zeznań wskazanych świadków oraz wyjaśnień oskarżonych A. P. (1) i Ł. K., które pozostają w sprzeczności z ustalonym stanem faktycznym, 1.2. obrazę przepisów art. 193 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k w zw. z art. 5 § 2 k.p.k poprzez dokonanie ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie, w sposób dowolny, polegających na wadliwej ocenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu specjalizacji (...) oraz opinii uzupełniających tego biegłego w zakresie w jakim Sąd I Instancji pominął, iż :
1.3. obrazę przepisów art. art. 167 kpk w zw. z art. 201 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z nowej opinii sądowo - lekarskiej, sporządzonej przez innego biegłego lekarza sądowego z zakresu specjalizacji ortopedii i traumatologii, przyjmując, że zalegająca w aktach sprawy opinia jest pełna, jasna i nie zawiera sprzeczności podczas gdy, sporządzone opinie biegłych z dnia 11 kwietnia 2020 r. oraz dopuszczona przez Sąd I Instancji opinia biegłego z zakresu specjalizacji ortopedii i traumatologii z dnia 7 czerwca 2022 r. jak również pisemna i ustna opinia uzupełniająca z dnia 22 października 2022 oraz z dnia 27 lutego 2023 r. nie udziela odpowiedzi na pytanie jaki był mechanizm powstania obrażeń u pokrzywdzonych M. N. (3), M. N. (2) i J. N. oraz okoliczności w jakich mogło dojść do ich powstania, a także prawdopodobieństwa tych okoliczności, ponadto biegły nie był w stanie ustalić mechanizmu powstania urazu kolana u A. P. (1), oraz okoliczności w jakich mogło dojść do ich powstania a także prawdopodobieństwa tych okoliczności co w świetle zgromadzonego materiału dowodowego miało istotne znaczenie dla ustalenia czy w ogóle doszło do popełnienia czynu zabronionego i kto jest pokrzywdzonym w zdarzeniu z dnia 7 kwietnia 2020 r. 2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść poprzez ustalenie przez Sąd I instancji, że możliwym jest przypisanie oskarżonemu A. P. (1) i oskarżonemu Ł. K. popełnienia czynów opisanych w punktach 1,2,3,4, i 6 części wstępnej wyroku podczas gdy : 2.1. zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie jakie słowa miał wypowiadać oskarżony A. P. (1) i wobec których osób, czy stanowiły one groźby, a tym bardziej aby osoby uznane za pokrzywdzonych w sprawie obawiały się zachowania A. P. (1) i rzekomo wypowiadanych przez niego słów w sytuacji kiedy sami twierdzili że podczas zdarzenia pod sklepem (...) spokojnie rozmawiali z A. P. (1) 2.2. przedmiotem czynności wykonawczej, w wypadku typu określonego w art. 158 § 1 kk, jest każdy człowiek, który jest uczestnikiem bójki lub pobicia, a nie zwierzę przez co zarzucony czyn oskarżonemu A. P. (1) opisany w punkcie 1 wyklucza możliwość przyjęcia jego udziału w bójce albo pobiciu w ten sposób, że oskarżony nagrywał przebieg zdarzenia i podburzał inne osoby do zadawania ciosów psu, zwłaszcza że żaden dowód nie wskazuje na to aby w czasie zdarzenia oskarżony kogoś miał podburzać 2.3. Sąd I Instancji wyszedł z błędnego założenia że skoro A. P. (1) i Ł. K. przyjechali jedynym samochodem pod sklep (...) wspólnie z M. M. (2) i A. O. to musieli brać udział w zdarzeniu jakie tam miało miejsce, podczas gdy oskarżeni nie uczestniczyli w żaden sposób w zajściu a ich rola sprowadzała się do obserwatorów, oskarżeni nie mieli także świadomości jakie zachowania podejmą A. O. i M. M. (2), gdyż całe zdarzenie zostało zainicjowane przez M. N. (2) i J. N. przez co oskarżeni nie mogli przewidzieć co wydarzy się podczas ich przyjazdu pod sklep, zwłaszcza że w tym czasie A. P. (1) przebywał w sklepie 2.4. zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wskazuje aby oskarżeni mogli przewidzieć że dojdzie do starcia pomiędzy A. O. i M. M. (2) a M. N. (2) i jego synami, gdyż zdarzenie zostało zainicjowane przez osoby uznane za pokrzywdzone w sprawie 2.5. zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wskazuje na to aby oskarżony A. P. (1) w jakikolwiek sposób brał aktywny udział i był zaangażowany w przebieg zdarzenia jakie rozegrało się pod sklepem (...), przez co oskarżony był wyłączony z kręgu osób, które swoim zachowaniem mogły narażać innych na powstanie skutków zaistniałych w wyniku bójki lub pobicia 2.6. zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wskazuje na to aby oskarżony Ł. K. w jakikolwiek sposób brał aktywny udział i był zaangażowany w przebieg zdarzenia jakie rozegrało się pod sklepem (...), żadna z osób uznanych za pokrzywdzonych w sprawie nie wypowiada się nawet co do udziału oskarżonego w zdarzeniu, przez co oskarżony był wyłączony z kręgu osób, które swoim zachowaniem mogły narażać innych na powstanie skutków zaistniałych w wyniku bójki lub pobicia 2.7. zdarzenie pod sklepem (...) rozpoczęło się w momencie kiedy oskarżony A. P. (1) przebywał w sklepie i wychodząc z niego nie spodziewał się zastanej przed sklepem sytuacji, nie miał żadnego wpływu na przebieg zdarzenia ani w nim aktywnie nie uczestniczył 2.8. wszystkie osoby uznane za pokrzywdzonych w przedmiotowej sprawie twierdziły, iż zdarzenie było bójką, żadna z osób nie powiedziała że została przez kogoś pobita, nie mówiła aby w zdarzeniu aktywnie brał udział A. P. (1) czy też Ł. K. gdyż pokrzywdzeni twierdzili że rozmawiali z A. P. (1) a oskarżeni jedynie nagrywali telefonem przebieg zdarzenia 2.9. M. N. (2) został narażony na obrażenia poniżej 7 dni co nie pozwala przyjąć aby M. N. (2) mógł zostać uznany za pokrzywdzonego w przedmiotowej sprawie dotyczącej bójki lub pobicia 2.10. pokrzywdzeni mieli doznać obrażeń w miejscowości (...), podczas gdy zarzuty stawiane A. P. (1) i Ł. K. dotyczą zdarzenia w miejscowości S. (...) urazy deklarowane przez pokrzywdzonych tj. J., M. i M. N. (3) mogły powstać w różnych okolicznościach niezwiązanych ze zdarzeniem opisanym jako „bójka” przez pokrzywdzonych i mogły powstać dzień wcześniej lub dzień później ponadto zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala ustalić czy urazy pokrzywdzonych powstały w tym samym czasie 2.11. uraz M. N. (3) powstał podczas zadawaniu ciosu A. O. i jest to tzw.: „złamanie bokserskie”, co pozostawało w sprzeczności z zeznaniami M. N. (3) i nie pozwalało na uznanie M. N. (3) jako pokrzywdzonego, gdyż urazy jakich doznał były wynikiem jego własnego aktywnego działania podczas zdarzenia 2.12. brak jest materiału dowodowego pozwalającego ustalić kiedy i w jakich okolicznościach oraz jaki był mechanizm powstania urazów u J. N., co nie pozwala przyjąć aby J. N. mógł zostać uznany za pokrzywdzonego w przedmiotowej sprawie, zwłaszcza, że przypisane oskarżonym czyny w pkt. 1 i 6 wyroku nie wskazują jakie obrażenia odniósł J. N. podczas zdarzenia pod sklepem (...), który sam deklarował iż w czasie tego zdarzenia obrażeń nie odniósł, 2.13. zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wyklucza, aby pokrzywdzeni mogli zostać narażeni na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1 kk. Prokurator zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawy orzeczenia mający wypływ na jego treść poprzez błędne przyjęcie, że z zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, jakoby oskarżeni J. C. i R. F. (1) swoim działaniem dopuścili się popełnienia zarzucanego im czynu z art. 158 § 1 kk, a w konsekwencji uniewinnienie ich od popełnienia ww. czynu, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy i prawidłowa jego ocena prowadzi do wniosku, iż oskarżeni J. C. i R. F. (1) swoim zachowaniem zrealizowali znamiona zarzuconego im czynu z art. 158 § 1 kk |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacje nie są zasadne i nie zasługują na uwzględnienie. Sąd I instancji poddał wnikliwej analizie logicznej zebrane dowody w sposób zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Wnioski tego Sądu wyprowadzone zostały z całokształtu okoliczności ujawnionych podczas przewodu sądowego (art. 410 kpk), zgodnie z dyrektywami prawdy (art. 2 § 2 kpk) i bezstronności (art. 4 kpk), a tym samym nie wykraczają poza granice oceny określonej dyspozycją art. 7 kpk. Ocena dowodowa przeprowadzona przez Sąd I instancji była zarówno swobodna, jak i wszechstronna z poszanowaniem reguł określonych w art. 7 kpk, a zatem legitymuje się zgodnością z tym, co wynikało z prawidłowo przeprowadzonych dowodów, ocenionych wedle zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Ocenę tę Sąd Okręgowy podziela. Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego zostało sporządzone stosownie do reguł wynikających z art. 424 kpk. Dało ono Sądowi Okręgowemu podstawę do skontrolowania słuszności rozumowania Sądu I instancji i zgodności tego rozumowania z materiałem dowodowym. Walorem uzasadnienia jest logiczny wywód, który doprowadził Sąd I instancji do przekonania o winie oskarżonych A. P. (1) i Ł. K.. Z uwagi na podzielanie ustaleń Sądu Rejonowego przez Sąd Okręgowy nie zachodzi potrzeba ich powielania w tym miejscu. Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że podzielając ocenę dowodów w zaskarżonym wyroku, sąd odwoławczy nie ma obowiązku powtarzać rozważań zawartych w tej mierze w uzasadnieniu tego wyroku (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 21 września 2000 r., sygn. IV KKN 31/60 z dnia 7 lipca 2003 r., III KK 108/02, z dnia 12.02.2003 r., II KK 91/02). W zakresie oceny postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd I instancji należy wskazać, że każdy dowód podlega kontroli we wzajemnym powiązaniu z innymi dowodami dotyczącymi zdarzenia lub jego fragmentu i dopiero, gdy ma potwierdzenie w innych dowodach lub wynika logicznie z przebiegu wypadków, jest uznawany za mogący stanowić podstawę do czynienia ustaleń faktycznych. W sprawie nie ulega wątpliwości, że w dniu 7 kwietnia 2020 r. miało miejsce zdarzenie z udziałem oskarżonych. Sąd I instancji zdarzenie zrekonstruował w sposób dokładny, ustalając rolę w nim każdego z oskarżonych. Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie pozwala na podzielenie argumentacji apelacji obrońcy, że Sąd I instancji nie odtworzył rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Badając istotne okoliczności sprawy Sąd ten oddzielił zachowanie najaktywniejszych uczestników zdarzenia, tj. M. M. (2) i A. O. od zachowania oskarżonych A. P. (1) i Ł. K.. Apelacja obrońcy stara się przerzucić optykę oceny zdarzenia na zachowanie pokrzywdzonych, które jednak nie przekłada się wprost na zachowanie oskarżonych, opisane w czynach przypisanych, które jest ich zachowaniem samodzielnym, wypełniającym normę art. 158 § 1 kk w zw. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, a po stronie oskarżonego A. P. (1) dodatkowo normę art. 190 § 1 kk. Przypomnieć należy, że doktryna i orzecznictwo prezentuje zgodny pogląd, że udziałem w pobiciu jest nie tylko zadawanie uderzeń innej osobie, ale także inne formy świadomego udziału w tego rodzaju zdarzeniu faktycznym, kierowanego wolą udziału w nim, a które zwiększa jego dynamikę i wzmaga niebezpieczeństwo nastąpienia negatywnych skutków dla życia lub zdrowia ofiary lub ofiar. Jest oczywiste, że dla realizacji znamienia "udziału w pobiciu" nie jest wystarczająca sama obecność na miejscu zdarzenia, podczas którego inne osoby stosują przemoc fizyczną, grożącą spowodowaniem uszczerbku na zdrowiu innej osoby lub osób. Udział w pobiciu może także polegać (oprócz stosowania rożnych form przemocy fizycznej) na działaniach o takim charakterze, które nie polegają na stosowaniu przemocy, ale są funkcjonalnie z nią powiązane i w sposób istotny ją warunkują (np. nakłanianie konkretnych osób do pobicia innej osoby, dostarczanie informacji o miejscu i czasie planowanego pobicia bądź miejscu pobytu przyszłej ofiary pobicia). W orzecznictwie wielokrotnie wyrażano słuszny pogląd, iż zachowania będące zachętą, namawianiem, bądź przybierające inną formę aktywnego solidaryzowania się z biorącymi czynny udział w pobiciu i potencjalnej gotowości niesienia pomocy lub asekuracji, mogą być kwalifikowane jako formy przestępstwa pobicia (tak np. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 18.06.2019 r. sygn. akt II AKa 168/19). Wystarczające jest świadome połączenie działania jednego ze sprawców z działaniem drugiego człowieka lub większej grupy osób przeciw innemu człowiekowi lub większej grupy osób, w szczególności przez to, że sprawca swoim zachowaniem np. stworzeniem warunków ułatwiających działanie bezpośrednich sprawców, postawą, a nawet samą obecnością wśród osób czynnie występuje przeciwko pokrzywdzonemu, zwiększa zagrożenie u pokrzywdzonego i przyczynia się do wzrostu dysproporcji sił pomiędzy sprawcami pobicia i pokrzywdzonymi (wyrok Sądu Najwyższego z 5.4.2017 r., III KK 428/16). Oskarżeni A. P. (3) i Ł. K. przybywając na miejsce zdarzenia z A. O. i M. M. (2) mieli świadomość, że pomiędzy tymi osobami wystąpiło napięcie, będące następstwem wcześniejszego zachowania M. M. (2) oraz tego, że M. M. (2) i A. O. przystąpili do zadawania uderzeń pokrzywdzonym. Reakcją oskarżonych było filmowanie tego zachowania, stanowiące w następstwie przybycia razem z M. M. (2) i A. O. demonstrację poparcia dla zadających uderzenia, tym bardziej że nie starali się ich powstrzymać. A. P. (3) wskazywał w jaki sposób obezwładnić psa, którego pokrzywdzeni mieli dla obrony. Oskarżony Ł. K. akceptował te wypowiedzi. W ten sposób oskarżeni zwiększali liczebność osób, które stanowiły zagrożenie dla pokrzywdzonych. Ten rodzaj aktywności oskarżonych niewątpliwie zwiększał poczucie zagrożenia u pokrzywdzonych, którzy identyfikowali kim oni są, co w konsekwencji prowadziło do wzrostu dysproporcji sił pomiędzy sprawcami ich pobicia a pokrzywdzonymi. Bijący, w wyniku tej postawy oskarżonych, mogli czuć się pewniej, co było istotne dla narażenia pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo nastąpienia skutku określonego w art. 157 § 1 kk. Takie okoliczności słusznie doprowadziły Sąd Rejonowy do konkluzji, że oskarżeni jednoznacznie dawali wyraz swojej woli współdziałania, a jednocześnie akceptacji dla celu i sposobu działania M. M. (2) i A. O.. Podnoszony przez obrońcę rodzaj złamania ręki doznany przez M. N. (3), określony jako „złamanie bokserskie”, może mieć różnorodną etiologię, np. może powstać od uderzenia pięścią w ścianę lub mur, a zatem nie przesądza samoistnie, że jest następstwem zadawania uderzeń innej osobie. Tym samym nie ma charakteru ekskulpującego dla oskarżonych. Groźba o jakiej mowa w art. 190 § 1 kk polega na słownej zapowiedzi przestępstwa, wzbudzającej u pokrzywdzonego subiektywną obawę, że zostanie spełniona, jeżeli ta obawa jest obiektywnie uzasadniona. Taki charakter miały niewątpliwie wypowiedzi oskarżonego A. P. (3) przypisane w pkt III zaskarżonego wyroku. Okoliczności kształtujące wymiar kary wobec każdego z oskarżonych Sąd I instancji przedstawił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazując, że wymierzając karę kierował się przesłankami art. 53 kk, a zatem miał na uwadze stopień winy i społecznej szkodliwości czynu, motywację sprawcy, sposób jego działania, jak też jego właściwości. Prawidłowo Sąd Rejonowy dokonał doboru rodzaju kary jako kara ograniczenia wolności. Podzielić należy stanowisko Sądu I instancji, że stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonym jest wysoki. Odpowiedź w zakresie reakcji karnej na czyn o wskazanym stopniu społecznej szkodliwości musiała być adekwatna do jego wagi i prawidłowo została ukształtowana przez Sąd I instancji jako kara ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny z uwzględnieniem okoliczności podmiotowych każdego z oskarżonych. Orzeczenie nawiązki i częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę stało się koniecznym komponentem kształtowania odpowiedzialności każdego z oskarżonych za swój czyn, mając znaczenie restytucyjne w zakresie wyrządzonej szkody. Ich wymiar i orzeczenie, odpowiada społecznej szkodliwości czynu oskarżonych i jest niezbędne dla uświadomienia im konsekwencji naruszania prawa i odpowiedzialności jaka wiąże się z popełnionym przestępstwem. Wymierzona każdemu z oskarżonych kara nie jest rażąco niewspółmierna w rozumieniu ustawy, a tylko jej niewspółmierność o charakterze ekstraordynaryjnym uprawniałaby do zmiany wyroku w tej części. Zarzuty i argumenty apelacji prokuratora nie przeciwstawiają się ustaleniom Sądu I instancji, przemawiającym za uniewinnieniem oskarżonych J. C. i R. F. (2) od popełnienia czynów zarzucanych aktem oskarżenia. W wyniku postępowania przeprowadzonego na rozprawie ustalenia z postępowania przygotowawczego utraciły swoją pierwotną wymowę, a kompleksowa ocena dowodów wywołała wątpliwości, czy oskarżeni brali udział w pobiciu pokrzywdzonego J. N. przez A. O., które nie dały się usunąć. Przede wszystkim w kwestii pobicia przez oskarżonych nie potrafił jednoznacznie wypowiedzieć się pokrzywdzony, a A. O. utrzymuje, że działał sam. W takiej sytuacji nie można zweryfikować wiarygodności dowodu z zeznań ojca pokrzywdzonego, świadka M. N. (2), który informacje miał od syna J. N.. Taki dowód jest dowodem pośrednim i słusznie Sąd Rejonowy podszedł do niego z należytą ostrożnością. Okoliczność, że pokrzywdzony w czasie pierwszego przesłuchania wskazał, że pobiły go trzy osoby nie prowadzi wprost do oskarżonych. Zasadnie Sąd Rejonowy akcentuje, że oskarżeni siedzieli w samochodzie, czego w istocie nie kwestionuje prokurator. W takiej sytuacji, gdy pokrzywdzony znalazł się skonfliktowany z A. O. poza samochodem i tam doszło do pobicia wyciąganie wniosku przez prokuratora, o tym, że ich zachowanie przez samą obecność na miejscu zdarzenia wzmagało poczucie zagrożenia u pokrzywdzonego i stanowiło opowiedzenie się po stronie A. O. jest zbyt daleko idące. Pobicie jest zwykle zdarzeniem dynamicznym. Jeżeli nawet na to zdarzenie oskarżeni nie zareagowali i nie wyrazili sprzeciwu, co dostrzega prokurator, to okoliczność ta spowodowana być może właśnie przez dynamikę zdarzenia i swojego rodzaju odizolowanie od niego oskarżonych przez pobyt w samochodzie, nie implikuje jeszcze nasycenia spełnienia po ich stronie przesłanek popełnienia czynu z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Konstatacja prokuratora, że „pokrzywdzony składając w późniejszym czasie zeznania korzystne dla J. C. i R. F. (2) mógł nie chcieć, aby jego dobry kolega miał z tego tytułu problemy, jak również analiza ich treści może wskazywać, że uległ naciskom innych osób”, pozostaje przypuszczeniem, na którym nie można budować wyroku skazującego. W tym stanie rzeczy Sąd I instancji był uprawniony do zastosowania art. 5 § 2 kpk i wydania wyroku uniewinniającego wobec oskarżonych J. C. i R. F. (2). |
||
Wniosek |
||
Obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od popełnienia zarzucanych im czynów ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania. Prokurator wniósł o uchylenie wyroku w pkt. VII, XI, XV i XVI – w przedmiocie uniewinnienia J. C. i R. F. (2) oraz kosztów i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania przez Sąd II instancji niezasadności zarzutów każdej apelacji oraz stwierdzenia braku podstaw do rozpoznania sprawy poza granicami zaskarżenia, o których mowa w art. 439 kpk, 440 kpk i podniesionymi zarzutami, wnioski zawarte w apelacjach nie są zasadne. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
1Utrzymany w mocy wyrok skazujący oskarżonych A. P. (1) i Ł. K., a uniewinniający oskarżonych J. C. i R. F. (2). |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Apelujący nie wykazali, aby Sąd I instancji dopuścił się zarzucanych w apelacjach uchybień. |
|
15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. i III. IV. V. |
Z uwagi na to, że apelacja obrońcy oskarżonych nie została uwzględniona należało zasądzić od nich na rzecz oskarżycieli posiłkowych koszty udziału pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym. Nieuwzględniona apelacja prokuratora wywołała obciążenie Skarbu Państwa kosztami z nią związanymi. Z uwagi na to, że oskarżeni maja ograniczone możliwości finansowe zostali zwolnieni od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a poniesionymi wydatkami obciążono Skarb Państwa. |
7. PODPIS |
SSO Mariusz Sztorc |
11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Ropczycach z dnia 16 sierpnia 2023 r., sygn. akt II K 28/21 |
|||||
11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
11.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Ropczycach z dnia 16 sierpnia 2023 r., sygn. akt II K 28/21 |
|||||
11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
11.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację: Mariusz Sztorc
Data wytworzenia informacji: