Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Sztorc

Protokolant: st.sekr.sądowy Agnieszka Bułas

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2014 r.

sprawy obwinionego J. P. o wykroczenie z art. 92a kw

na skutek apelacji wniesionej przez obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie

z dnia 3 czerwca 2014 r., sygnatura akt X W 46/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ka 523/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rzeszowie wyrokiem z dnia 3 czerwca 2014 r., sygn. akt X W 46/14 uznał obwinionego J. P. za winnego tego, że w dniu 3 listopada 2013 r. ok. godz. 20:35 w miejscowości K. kierując samochodem osobowym marki T. (...) o nr rej. (...) przekroczył dopuszczalną prędkość o 33 km/h w obszarze zabudowanym tj. wykroczenia z art. 92a kw i za to na podstawie powołanego przepisu skazał go na karę grzywny w wysokości 300 zł, nadto zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w kwocie 100 zł tytułem zryczałtowanych wydatków oraz w kwocie 30 zł tytułem opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obwiniony, zarzucając:

1.  Niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności przedmiotowej sprawy:

- czy pomiar dokonany był za pomocą wideo rejestratora klasycznego, czy wideo radaru;

- z jakiej odległości dokonywany był pomiar i na jakim odcinku drogi;

- czy przez cały okres nagrywania był zachowany stały odstęp pomiędzy radiowozem marki O. (...) o nr rej (...), a samochodem obwinionego;

Jaki był rozmiar opony używanej w radiowozie marki O. (...) o nr rej (...) w dacie dokonywania pomiaru;

2.  Oparcie wyroku na wątpliwym dowodzie jakim jest w tym przypadku dowodowe źródło informacji, czyli zeznania świadka K. S., a pominięcie dowodu zapisu wideo rejestratora;

3.  Brak świadectwa homologacji urządzenia pomiarowego, co czyni dokonany pomiar nieważnym;

4.  Naruszenie prawa do obrony przez brak możliwości zapoznania się z fundamentalnym dowodem w sprawie tj. nagraniem zdarzenia za pomocą wideo rejestratora zamontowanego w radiowozie marki O. (...) o nr rej (...);

5.  Brak pewności, że obwiniony dopuścił się zarzucanego mu czynu, gdyż nie wiadomo na jakim fragmencie drogi dokonany został pomiar prędkości urządzeniem kontrolnym, z jakiej odległości i w jakim czasie;

6.  Brak uwzględnienia warunków meteorologicznych na dokładność uzyskanego pomiaru.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie, o ile wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy Sąd Rejonowy dopuścił się uchybień, które miały wpływ na treść wyroku. Obowiązkiem Sądu I instancji wynikającym z zasady prawdy obiektywnej było dążenie do wyjaśnienia wszelkich istotnych okoliczności sprawy, zwłaszcza zaś do wyjaśnienia sprzeczności i to przy uwzględnieniu całości zebranego materiału dowodowego. Tymczasem materiał ten zawiera luki, które wymagają wypełnienia.

W okolicznościach sprawy przedwczesna jest konstatacja Sądu Rejonowego, że dla odpowiedzialności obwinionego nie ma znaczenia fakt, że został utracony zapis z nagrania kamery wideo, rejestrującej popełnienie wykroczenia, bowiem dowodem potwierdzenia popełnienia przez niego wykroczenia są zeznania naocznego świadka w osobie funkcjonariusza policji K. S.. Nadto zdaniem Sądu Rejonowego obwiniony miał możliwość zapoznania się z tym dowodem w dniu zdarzenia, a tylko z własnej woli odstąpił od uczestniczenia w tej czynności (k. 59). Jest zgoła przeciwnie, gdyż dowód rejestrujący popełnienie wykroczenia jest w takich sprawach dowodem podstawowym, a inne dowody powinny mieć charakter dowodów uzupełniających, weryfikujących trafność i poprawność dokonanego pomiaru. Przekroczenie dozwolonej prędkości pojazdu na danym odcinku drogi charakteryzuje się jednoznacznym wymogiem technicznym rozwinięcia takiej prędkości i uchwycenie tego przekroczenia wymaga środków technicznych, które są obecne powszechnie na wyposażeniu służb dokonujących kontroli drogowych. Bez gwarantowanego prawem poprawności ich działania nie można mówić o niebudzącym wątpliwości wykazaniu, w jakim zakresie dozwolona prędkość została przekroczona. Nie jest w stanie dokonać tego w sposób dokładny i precyzyjny percepcja zmysłowa człowieka, poza ogólnym odczuciem, decydującego się na dokonanie pomiaru funkcjonariusza policji, że dany pojazd jedzie zbyt szybko. Weryfikacja takiego przypuszczenia musi nastąpić za pomocą właściwego urządzenia pomiarowego. W niniejszej sprawie takiego pomiaru dokonano, jednakże dowód ten nie został należycie zabezpieczony i według oświadczenia policji został utracony. Słusznie zatem apelujący dla wykazania prawdy obiektywnej domaga się podjęcia próby odzyskania utraconego nagrania. Nie ulega wątpliwości, że w sprawie dokonano zapisu elektronicznego, a wiadomo jest, że taki zapis może zostać przy spełnieniu odpowiednich warunków technicznych odzyskany. O tym czy takie warunki zachodzą powinien zadecydować biegły. Obowiązkiem Sądu Rejonowego było z urzędu sięgnąć w postępowaniu po taki dowód dla wyczerpania wszelkich możliwości dotarcia do prawdy obiektywnej. Tego jednak Sąd Rejonowy zaniechał, przez co w postępowaniu dowodowym powstała luka wymagająca wypełnienia. Dowód z takiego nagrania pozwoliłyby na odtworzenie także innych okoliczności zdarzenia, a zatem ustalenia odcinka drogi, na którym miało ono miejsce, długości dokonanego pomiaru, konta widzenia kamery oraz poprawności działania rejestratora. Okazać może się oczywiście, że odtworzenie nagrania nie jest możliwie. W takiej sytuacji Sąd Rejonowy zobowiązany będzie oprzeć swój wyrok na zabezpieczonym dotychczas materiale dowodowym. W ocenie materiału dowodowego Sąd I instancji powinien zwracać uwagę na dyspozycję art. 5 § 2 kpk, czego dotychczas w sprawie zabrakło.

Przypomnieć zatem należy, iż podstawową zasadą dla całej gałęzi prawa karnego jest zasada wyrażona w art. 5 kpk, to jest domniemanie niewinności oraz wynikająca stąd reguła, że nieusunięte w toku postępowania wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść obwinionego (in dubio po reo). Aby zatem uniewinnić obwinionego nie ma potrzeby udowodnienia, że obwiniony, którego obciążają zebrane w sprawie dowodowy nie popełnił wykroczenia, wystarczy bowiem niemożliwość udowodnienia, że wykroczenie popełnił. Udowodnienie popełnienia wykroczenia wymaga natomiast nie tylko stwierdzenia takiej jakości środków dowodowych, które wykluczają możliwość przyjęcia przez Sąd innej korzystnej dla niego wersji zdarzeń ale również osiągnięcia moralnej pewności, co do winy obwinionego (por. postanowienie SN z dnia 16 listopada 2005r., sygn.. akt II KK 168/05, OSN w SK 2005). Zasada in dubio pro reo nie oznacza obowiązku wyboru przez sąd najkorzystniejszej dla obwinionego wersji, lecz zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów. Wątpliwości o jakich mowa w przepisie art. 5 § 2 kpk, odnoszą się do zagadnień związanych z ustaleniami faktycznymi, a więc do sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego wynikają różne wersje, a żadnej z nich nie daje się wyeliminować drogą dostępnej weryfikacji.

Z powodu dostrzeżonych wyżej uchybień zaskarżony wyrok należało uchylić i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, w którym rzeczą tego Sądu będzie uwzględnienie wskazań Sądu Okręgowego i takie przeprowadzenie postępowania, aby ocena materiału dowodowego nie budziła wątpliwości i pozwalała na wydanie prawidłowego wyroku. Sąd Okręgowy w niniejszym uzasadnieniu nie przesądza o kierunku rozstrzygnięcia, a udzielone wytyczne Sądowi I instancji zmierzają do kształtowania ponownego postępowania w taki sposób, aby w przypadku potwierdzenia popełnienia wykroczenia przez obwinionego, wydany wyrok był adekwatny do jego czynu, a w przypadku gdy zaistnieje brak możliwości poczynienia ustaleń wykazujących jego winę, obwiniony nie poniósł niepotrzebnej dolegliwości.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 444 kpk, art. 456 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw.