Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Rzeszowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Wojciechowski (spr.)

Sędziowie: SSO Marta Krajewska - Drozd

SSR del. Tomasz Mucha

Protokolant: protokolant Jagoda Stępień

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie - Zbigniewa Husa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 maja 2014 r.

sprawy skazanego M. M.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę skazanego i skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie

z dnia 29 sierpnia 2013 r., sygnatura akt X K 512/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ka 693/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rzeszowie wyrokiem łącznym z dnia 29 sierpnia 2013 roku, sygn. akt X K 512/13 po rozpoznania sprawy M. M. skazanego :

I.  wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
22 lutego 1991 roku w sprawie o sygn. akt II K 8/91 za przestępstwa z art. 210 § 1 d. kk oraz 208 d. kk za który wymierzono karę łączną 3 (trzech) lat
i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści oraz grzywnę w wysokości 500.000,00 (pięćset tysięcy) złotych,

II.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Lesku II Wydziału Karnego z dnia 9 grudnia 1991 roku w sprawie o sygn. akt II K 247/91 za przestępstwo z art. 166 d. kk za który wymierzono karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści,

III.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sanoku II Wydziału Karnego z dnia
14 kwietnia 1992 roku w sprawie o sygn. akt II K 67/92 za przestępstwa z art. 158 § 1 d. kk w zw. z art. 60 § 1 d. kk i art. 158 § 2 d. kk w zw. z art. 60 § 1 d. kk za który wymierzono karę łączną 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Sanoku II Wydziału Karnego z dnia 23 lutego 1993 roku o sygn. akt II K 19/93 połączono wyrok Sądu Rejonowego w Lesku o sygn. akt II K 247/91 oraz wyrok Sądu Rejonowego
w Sanoku o sygn. akt II K 67/92 i wymierzono karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

V.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
28 marca 1996 roku w sprawie o sygn. akt II K 180/96 za przestępstwa z art. 203 d. kk i art. 208 d. kk i art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 10.04.1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych ( Dz.U. z 1984 r. Nr 32, poz. 174 ) w zw. z art. 10 § 2 d. kk i art. 60 § 1 d. kk oraz art. 265 § 1 d. kk i art. 267 d. kk i art. 16 d. kk w zw. z art. 199 § 1 d. kk w zw. z art. 10 § 2 d. kk za które wymierzono karę łączną 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozba­wie­nia wolno­ści,

VI.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
22 lipca 1996 roku w sprawie o sygn. akt II K 655/96 za przestępstwo z art. 208 d. kk w zw. z art. 60 § 1 d. kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolno­ści oraz grzywnę w kwocie 100,00 (stu) złotych,

VII.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia 29 października 1996 roku o sygn. akt II K 747/96 połączono wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 180/96 oraz wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 655/96 i wymierzono karę łączną
1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

VIII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
20 lutego 2002 roku w sprawie o sygn. akt II K 1512/01 za czyny po­pełnione:

- w dniu 17 września 2001 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 157 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

- w dniu 17 września 2001 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 190 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

- w dniu 28 września 2001 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 245 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby
4 (czterech) lat,

IX.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu II Wydziału Karnego z dnia
9 października 2002 roku w sprawie o sygn. akt II K 252/02 za przestępstwo
z art. 278 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolno­ści oraz grzywnę w kwocie 100,00 (stu) złotych,

X.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
30 stycznia 2003 roku w sprawie o sygn. akt II K 1420/02 za czyny po­pełnione:

- w dniu 14 lipca 2002 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk za który wymierzono karę 2 (dwóch) lat i 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności

- w dniu 14 lipca 2002 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk za który wymierzono karę 3 (trzech) lat pozba­wie­nia wolności

w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

XI.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia 30 stycznia 2004 roku o sygn. akt II K 1179/03 połączono wyrok Sądu Rejonowego w Tarno­brzegu o sygn. akt II K 252/02 oraz wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 1420/02 i wymierzono karę łączną 4 (czterech) lat pozba­wie­nia wolności,

XII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
2 września 2004 roku w sprawie o sygn. akt II K 387/04 za przestępstwo popełnione w lutym 2001 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i w zw. z art. 31 § 2 kk za który wymierzono karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści,

XIII.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia 14 czerwca 2005 roku o sygn. akt II K 345/05 połączono wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 1512/01 oraz wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 387/04 i wymierzono karę łączną
2 (dwóch) lat pozba­wie­nia wolności,

XIV.  wyrokiem Sądu Okręgowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia 27 października 2006 roku w sprawie o sygn. akt II K 11/06 za przestępstwo popełnione w dniu 27 kwietnia 2000 roku z art. 189 § 1 kk za który wymierzono karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści,

XV.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
15 października 2007 roku w sprawie o sygn. akt II K 7/07 za przestępstwo popełnione w dniu 27 kwietnia 2000 roku z art. 158 § 1 kk i art. 191 § 1 kk
w zw. z art. 11 § 2 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści,

XVI.  wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego o sygn. akt II K 68/08 połączono wyrok Sądu Okręgowego w Tarno­brzegu
o sygn. akt II K 11/06 oraz wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie o sygn. akt II K 7/07 i wymierzono karę łączną 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozba­wie­nia wolności,

XVII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
7 marca 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 594/10 za czyn po­pełniony
w dniu 3 marca 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 297 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolno­ści na poczet, której zaliczono okres zatrzymania w sprawie od dnia 3 marca 2010 roku do dnia 4 marca 2010 roku,

XVIII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia
11 sierpnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 935/11 za czyny po­pełnione:

- w dniu 21 czerwca 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18
§ 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw.
z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności

- w dniu 21 czerwca 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18
§ 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

XIX.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowie II Wydziału Karnego z dnia
11 sierpnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 744/11 za czyn po­pełniony w dniu 9 sierpnia 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286
§ 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

XX.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowie II Wydziału Karnego z dnia
6 września 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 562/11 za czyn po­pełniony
w dniu 27 kwietnia 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 278
§ 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

XXI.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie II Wydziału Karnego z dnia
7 września 2011 roku w sprawie o sygn. akt II K 287/11 za czyn po­pełniony
w dniu 26 lutego 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286
§ 1 kk i art. 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64
§ 1 kk za który wymierzono karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby 5 lat oraz grzywnę w wysokości 150 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych,

XXII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia
15 września 2011 roku w sprawie o sygn. akt X K 871/11 za czyn po­pełniony w dniu 16 lutego 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286
§ 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk za który wymierzono karę
2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby 5 (pięciu) lat oraz zasądzono koszty sądowe w całości,

XXIII.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia
19 grudnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt X K 975/11 za czyny po­pełnione:

- w bliżej nieustalonym okresie czasu nie później niż do dnia 1 lutego 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 1 kk w zw. z art. 286
§ 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 20 (dwudziestu) stawek dziennych przy określeniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 30 (trzydziestu) złotych,

- w dniu 11 lutego 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności,

XXIV.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia 20 lipca 2012 roku w sprawie o sygn. akt X K 455/12 za czyny po­pełnione:

- w dniu 20 września 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

- w dniu 20 września 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

- w dniu 20 września 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

- w dniu 20 września 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę
4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności

- w dniu 21 września 2011 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę
4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności

w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną1 (jednego) roku
i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności na poczet, której zaliczono oskarżonemu okres zatrzymania w sprawie od dnia 26 wrześ­nia 2011 roku do dnia 27 września 2011 roku,

XXV.  wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia
9 października 2012 roku w sprawie o sygn. akt X K 583/12 za czyny po­pełnione:

- w dniu 31 maja 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności

- w dniu 1 czerwca 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk za który wymierzono karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności w miejsce orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności na pod­stawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzono skazanemu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego
w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia 15 września 2011 roku w sprawie
o sygn. akt X K 871/11 za czyn po­pełniony w dniu 16 lutego 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw.
z art. 11 § 2 kk za który wymierzono karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby 5 (pięciu) lat oraz zasądzono koszty sądowe w całości,

XXVI. wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie X Wydziału Karnego z dnia 29 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. akt X K 1270/12 za czyn po­pełniony
w dniu 6 maja 2010 roku zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 18 § 3 kk
w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
w zw. z art. 64 § 1 kk, za który wymierzono karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

1.  na podstawie art. 569 § 1 kpk w zw. z art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w zw. z art. 89
§ 1a kk w miejsce orzeczonych jedno­stko­wych kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w części wstępnej tegoż wyroku łącznego
w pkt. XVII, XVIII, XIX, XX, XXI, XXII, XXIII, XXIV, XXV i XXVI
i wymierzył skazanemu M. M. karę łączną w wy­mia­rze 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej w pkt 1 tegoż wyroku kary łącznej 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres zatrzyma­nia oraz odbycia kar w sprawach z wyroków opisanych w pkt 1 tegoż wyroku łącznego,

3.  na podstawie art. 576 § 1 kpk w pozostałym zakresie wyroki powyżej opisane
w pkt 1 wyroku łącznego podlegają odrębnemu wykonaniu,

4.  na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie co do wyroków opisanych
w części wstępnej wyroku łącznego od pkt I do pkt XVI,

5.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 2002 r. prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. nr 163 poz. 1058 ze zmianami) w zw. z § 14 ust. 5 w zw. z § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 j.t.) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. K. kwotę 265,68 zł (dwieście sześćdziesiąt pięć złotych i sześćdziesiąt osiem groszy w tym VAT) tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu skazanemu,

6.  na podstawie art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opła­tach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zwalnia skazanego w całości od ponoszenia należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych.

Wyrok ten został zaskarżony apelacjami wniesionymi przez skazanego i jego obrońcę w części dotyczącej wymierzenia M. M. kary łącznej 8 lat pozbawienia wolności.

Pierwszy ze skarżących zakwestionował liczbę wyroków jednostkowych objętych zaskarżonym rozstrzygnięciem, podkreślając, iż jego zdaniem połączeniu podlegać powinno osiem rozstrzygnięć (o podanych sygnaturach) a nie dziesięć, jak przyjął to Sąd Rejonowy. Ponadto skazany wyartykułował swoja sytuację rodzinną, zachowanie po popełnieniu przestępstwa oraz ścisły związek podmiotowo – przedmiotowy przestępstw pozostających w realnym zbiegu, wyprowadzając z tych okoliczności wniosek odnośnie do wydatnego złagodzenia orzeczonej wobec niego kary łącznej pozbawienia wolności.

Z kolei, obrońca skazanego zarzucił wyrokowi:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego z:

– art. 85 kk poprzez połączenie wyroku opisanego w pkt XXIV części wstępnej zaskarżonego orzeczenia, który nie podlega łączeniu , albowiem czyny osądzone tym wyrokiem (sygn. akt X K 455/12) zostały popełnione ( w dniach 20 września 2011
i 21 września 2011 r. ) już po wydaniu pierwszego nieprawomocnego wyroku skazującego (z dnia 7 marca 2011 r. sygn.. akt II K 594/10 – pkt XVII części wstępnej zaskarżonego orzeczenia) co do przestępstw podlegających połączeniu,

- art. 86 § 1 kk poprzez nieuwzględnienie faktu skazania M. M. w ramach jednego z podlegających łączeniu wyroków, opisanego w pkt XXI części wstępnej zaskarżonego orzeczenia, także na karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł, a orzeczonej na podstawie art. 33 § 2 kk (sygn.. akt II K 287/11) i całkowite pominięcie jej w wyroku łącznym,

2. rażącą niewspółmierność wymierzonej kary łącznej polegającą, w konsekwencji obrazy przepisów prawa materialnego, na wymierzeniu kary niewspółmiernie surowej i wynikającej z niezastosowania pełnej absorpcji poszczególnych kar a z zastosowania częściowej kumulacji, a nadto na niewłaściwym uwzględnieniu okoliczności mających wpływ na wymiar kary łącznej w odniesieniu do tych kar jednostkowych, które podlegały łączeniu.

Obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części przez wymierzenie skazanemu kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji kar łagodniejszych przez karę najsurowszą ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji celem ponownego rozpoznania

Wniósł również o zasądzenie kosztów obrony udzielonej z urzędu oraz
o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z aktualnej opinii penitencjarnej.

Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:

Obie apelacje noszą cechy zasadności, chociaż nie dotykają wszystkich wadliwości, których nie ustrzegł się Sąd Rejonowy rozpoznając niniejszą sprawę. Z tego też względu dopiero wypadkowa uchybień podniesionych przez skarżących oraz podlegających uwzględnieniu z urzędu przez sąd odwoławczy zdeterminowała konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Jest przy tym tak, że rozpoznanie zarzutów rażącej niewspółmierności kary wymierzonej skazanemu (zawartych w obu środkach odwoławczych) byłoby przedwczesne dla dalszego toku postępowania.

Akceptacyjną ocenę Sądu Okręgowego zyskał, stawiany ze strony obrońcy skazanego, zarzut obrazy art. 85 kk. Zgodnie z tym przepisem przesłanką orzeczenia kary łącznej – także wymierzanej w wyroku łącznym – jest sytuacja prawna sprowadzająca się do tego, że sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Zatem w ujęciu czasowym granicę realnego (właściwego) zbiegu przestępstw, za które orzekana jest kara łączna, stanowi data wydania pierwszego, nawet nie mającego wówczas przymiotu prawomocności, wyroku.

Przy tak rozumianej normie art. 85 kk odnotować trzeba, że Sąd Rejonowy nie dostrzegł, iż przestępstwa objęte prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego
w Rzeszowie z dnia 20 lipca 2012r. sygn. akt X K 455/12 (pkt XXIV zaskarżonego wyroku) nie pozostają w realnym zbiegu z czynami przypisanymi skazanemu wyrokami wskazanymi w pkt. XVII, XVIII, XIX, XX, XXI, XXII, XXIII, XXV i XXVI orzeczenia poddanego kontroli instancyjnej. Jest bowiem tak, że spośród pięciu występków, których dotyczy wyrok wydany w sprawie o sygn. X K 455/12 Sądu Rejonowego
w Rzeszowie cztery popełnione zostały przez skazanego w dniu 20 września 2011r.,
a piąty w dniu 21 września 2011r. Natomiast pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do czynów tworzących w ocenie sądu orzekającego właściwy zbieg przestępstw zapadł w dniu 7 marca 2011r. (w sprawie o sygnaturze II K 594/10 Sądu Rejonowego w Rzeszowie), a więc przed popełnieniem rzeczonych występków.

W takim zaś układzie procesowym objęcie przez Sąd Rejonowy węzłem kary łącznej rozstrzygnięcia z pkt XXIV zaskarżonego orzeczenia stanowi obrazę prawa materialnego – art. 85 kk, który to przepis określa przesłanki orzeczenia kary łącznej, zaś ich spełnienie warunkuje dopiero możność wydania wyroku łącznego (art. 569 § 1 kpk).

Z kolei, rację zarzutu obrazy art. 86 § 1 kk obrońca skazanego upatrywał
w zaniechaniu uwzględnienia przez Sąd Rejonowy faktu orzeczenia wobec M. M. wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 7 września 2011r. sygn.. akt II K 287/11 (pkt. XXI zaskarżonego wyroku) grzywny w wysokości 150 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej w kwocie 10 zł, w oparciu
o przepis art. 33 § 2 kk (obok kary pozbawienia wolności). Układ redakcyjny omawianego środka odwoławczego jest przy tym tego rodzaju, że część motywacyjna nie zawiera rozwinięcia tezy prezentowanej przez autora, ani też argumentacji na jej poparcie.

W tej sytuacji Sąd odwoławczy opowiada się za potrzebą wyeksponowania, że kara takiego samego rodzaju orzeczona została w stosunku do skazanego wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 19 grudnia 2011r., sygn. akt X K 975/11 z
a przestępstwo z art. 18 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 279 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, tyle tylko że jej wymiar wyniósł 20 stawek dziennych przy określeniu wysokości jednej stawki dziennej w kwocie 30 złotych (pkt. XXIII zaskarżonego wyroku).

Uzupełniając powyższą konstatację o niekwestionowane w ramach kontroli instancyjnej i niewadliwie przyjęte przez sąd I instancji ustalenie pozostawania
w realnym zbiegu przestępstw, o których traktują wyroki wskazane w pkt XXI i XXIII, uprawnione staje się twierdzenie co do braku przeszkód (o charakterze prawnym bądź faktycznym) do rozszerzenia węzła kary łącznej także na grzywny orzeczone na podstawie art. 33 § 2 kk.

Kolejna kwestia, którą Sąd Rejonowy utracił z pola widzenia, wyłania się
w związku z krytycznymi uwagami skazanego odnośnie do liczby spraw składających się na zaskarżony wyrok łączny, skoro organ procesowy uwzględnił dziesięć prawomocnych wyroków (od pkt. XVII do XXVI) , a skarżący dopatrzył się tylko ośmiu rozstrzygnięć (w przedziałach XVII-XX oraz XXIII – XXVI). Już pobieżne porównanie obu podejść do zagadnienia będącego aktualnie w zasięgu zainteresowania Sądu Okręgowego pozwala na wyrażenie klarownej konkluzji, że odmienność dotyczy spraw zakończonych wyrokami Sądu Rejonowego Rzeszowie z dnia 7 września 2011r. sygn. akt II K 287/11 (pkt. XXI) oraz z dnia 15 września 2011r. sygn. akt X K 871/11 (pkt. XXII), w których orzeczono kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania.

W tych okolicznościach nieodzowne staje się stwierdzenie, że lektura akt sprawy nie dostarcza racjonalnych podstaw do uznania, by we wskazanych powyżej sprawach doszło do zarządzenia wykonania orzeczonych względem skazanego kar pozbawienia wolności. Takie przekonanie towarzyszyło również Sądowi I instancji, o czym świadczy w sposób dobitny powołanie art. 89 § 1a kk w podstawie prawnej rozstrzygnięcia zamieszczonego w pkt. 1 zaskarżonego wyroku, który to przepis (podobnie zresztą jak i art. 89 § 1 kk) „odnosi się tylko do łączenia kar orzeczonych z warunkowym i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania, a więc ma charakter przepisu szczególnego w stosunku do art. 85 kk i art. 86 kk” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2013r. IV KK 372/12, Lex nr 1288766).

Podkreślić przeto warto, że: „Co prawda obecnie obowiązujący przepis art.
89 § 1a kk jednoznacznie stanowi, że nawet w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, co tym bardziej przemawia za możliwością orzeczenia bezwzględnej kary pozbawienia wolności wobec sprawcy zbiegających się przestępstw, któremu wyrokami jednostkowymi zostały wymierzone kary pozbawiania wolności z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania, to jednak w takich przypadkach należy zawsze przy orzekaniu mieć na uwadze jedną
z fundamentalnych zasad prawa karnego, wyrażoną w art. 4 § 1 kk” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2010r., II KK 156/10, Lex nr 783279).

Tymczasem uwarunkowania niniejszej sprawy są tego rodzaju, że z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, by Sąd Rejonowy w ogóle miał świadomość konieczności zastosowania, w procesie orzekania, reguł intertemporalnych statuowanych w art. 4 § 1 kk. Uchybienie to postrzegać należy jako obrazę wskazanego przepisu prawa materialnego.

Rzecz mianowicie w tym, iż skoro wprowadzona ustawą z dnia 5 listopada 2009r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmiana normatywna dodająca § 1a do art. 89 kk – która weszła w życie w dniu 8 czerwca 2010r.- spowodowała, że od tego momentu stało się możliwe wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, gdy łączeniu podlegają kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone z warunkowym i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania, to stosowanie tego przepisu może nastąpić pod warunkiem poszanowania reguł prawa międzyczasowego zawartych w art. 4 § 1 kk. Nie ulega bowiem wątpliwości, że art. 89 § 1a kk pogarsza sytuację skazanego w zakresie wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym w porównaniu z poprzednim stanem prawnym na gruncie którego dominowała taka interpretacja art. 89 § 1 kk, iż w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i bez warunkowego jej zawieszenia, orzeczenie kary bez warunkowego zawieszenia jej wykonania w wyroku łącznym nie jest dopuszczalne (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2001r. I KZP 2/01, OSNKW 2001, nr 5-6, poz. 41, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2007r. IV KK 155/07, Prok. i Pr. 2007/9/4).

Powracając w realia rozpoznawanej sprawy, odnotować wypada, że przestępstwa przypisane skazanemu wyrokiem Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 7 września 2011r. sygn. akt II K 287/11, jak i wyrokiem, który zapadł w dniu 15 września 2011r. sygn. akt X K 871/11 popełnione zostały przed dniem 8 czerwca 2010r., bo (odpowiednio) w dniach 26 i 16 lutego 2010r. Biorąc ponadto pod uwagę, że porównanie art. 89 § 1 kk w brzmieniu i rozumieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 5 listopada 2009r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) oraz art. 89 § 1a kk obowiązującego w dniu wyrokowania przez sąd I instancji (19 sierpnia 2013r.) prowadzi do wniosku, iż ustawą względniejszą dla skazanego jest Kodeks karny o treści poprzedzającej ową nowelizację, to należało przyjąć, że poprawne zastosowanie normy art. 4 § 1 kk wykluczało przyjęcie za podstawę prawną rozstrzygnięcia zawartego w pkt 1 zaskarżonego wyroku art. 89 § 1a kk, a tym samym stało na przeszkodzie orzeczeniu kary łącznej pozbawienia wolności bez jej warunkowego zawieszenia, która objęła także kary jednostkowe pozbawienia wolności połączone ze stosowaniem środka probacyjnego określonego w art. 69 § 1 kk.

Konstatacja ta jest tożsama z przyznaniem racji skazanemu co do tego, że wyroki jednostkowe wskazane w pkt XXI i XXII zaskarżonego wyroku nie mogą wchodzić
w skład kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej (w wyroku łącznym) bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, aczkolwiek przestępstwa, za które je orzeczono pozostają w realnym zbiegu z czynami przypisanymi orzeczeniami wymienionymi w pkt. XVII – XX, XXIII i XXV – XXVI.

Jakościowo odrębnym zagadnieniem są granice wymiaru kary łącznej, które określa art. 86 § 1 kk. W tym obszarze uchybienia Sądu Rejonowego nie zamykają się bynajmniej w omyłce rachunkowej, do której odwołał się obrońca skazanego
w końcowej części uzasadnienia apelacji (k. 344). Idzie bowiem o to, że z treści pisemnych motywów zaskarżonego wyroku (k. 235-236) można zasadnie wnioskować, iż Sąd I instancji opowiedział się za dopuszczalnością ukształtowania granic kary łącznej (orzeczonej zaskarżonym wyrokiem) z uwzględnieniem kar łącznych wymierzonych w poszczególnych sprawach zakończonych wyrokami jednostkowymi.

Dotyczy to spraw opisanych w pkt. XVIII, XXIII, XXIV ( co traci relewantne znaczenie w świetle wywodu przedstawionego we wcześniejszej części uzasadnienia) oraz XXV zaskarżonego wyroku.

Pogląd ten pozostaje jednak w oczywistej opozycji do zapatrywań prawnych wyrażonych w wielu judykatach Sądu Najwyższego, spośród których godzi się przytoczyć chociażby postanowienie z dnia 4 lipca 2007 roku V KK 419/06, OSNKW 2007/10/74, Biul. SN 2007/10/16, że: „Granice wymiaru kary łącznej, określone w art. 86 § 1 in princ. kk, obowiązują lege non distinguente, zarówno w wypadku jednoczesnego orzekania tej kary, jak i w wypadku orzekania jej w wyroku łącznym – niezależnie od tego, czy wyrokami podlegającymi łączeniu orzeczono wyłącznie kary za poszczególne przestępstwa, czy także kary łączne”, czy też wyrok z dnia 21 października 2008 roku III KK 276/08, Lex nr 465880 wyjaśniający, iż „Zawarte w art. 85 kk sformułowanie - << Sąd orzeka karę łączną biorąc za podstawę kary z osobna wymienione za zbiegające się przestępstwa >> przesądza, że granice kary łącznej w każdym przypadku wyznaczają odpowiednio – najsurowsza kara jednostkowa oraz suma kar jednostkowych, wymierzonych za zbiegające się przestępstwa. Nie ma natomiast podstaw do określenia tych granic przy uwzględnieniu wymiaru poprzednio orzeczonych kar łącznych”.

Wyartykułowane powyżej racje są przeto wystarczające, by legitymizoawć orzeczenie o charakterze kasatoryjnym, które poprzedza ponowienie postępowania przed Sądem I instancji. Dzieje się tak dlatego, że Sąd ten z jednej strony w sposób nieuprawniony prawnie rozszerzył (z różnych przyczyn wykazanych we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia) krąg jednostkowych wyroków podlegających objęciu karą łączną pozbawienia wolności (bez warunkowego zawieszenia jej wykonania) zaś z drugiej uchylił się od orzeczenia kary łącznej innego rodzaju
(tj. grzywny), pomimo zaistnienia przesłanek warunkujących dopuszczalność rozstrzygnięcia w tej mierze.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Rejonowy wyda wyrok łączny w sposób wolny od wad, z poszanowaniem poczynionych w niniejszym uzasadnieniu uwag.

Natomiast redagując wyrok łączny Sąd ten zadba również o wyeliminowanie
z treści wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 9 października 2012 roku sygn. akt X K 583/12 (pkt. XXV) fragmentu wyroku wydanego w sprawie o sygnaturze
X K 871/11, na co słusznie zwrócił uwagę obrońca skazanego.

Będący przedmiotem niniejszej kontroli instancyjnej wyrok łączny zaskarżony został w części dotyczącej wymierzenia skazanemu kary łącznej 8 lat pozbawienia wolności w miejsce kar orzeczonych jednostkowymi wyrokami opisanymi w pkt. XVII – XXVI. Jednakże za uchyleniem owego wyroku w całości przemawiał wzgląd na przyjęcie właściwej podstawy umorzenia, która w ogóle nie została wyjaśniona
w części motywacyjnej orzeczenia. Stąd też nie jest wiadome Sądowi Okręgowemu, czy Sąd Rejonowy w ogóle rozważał, a jeżeli tak, to w jakim zakresie umorzenie postępowania z przyczyny wskazanej w art. 17§ 1 pkt. 7 kpk.

Na marginesie odnotować trzeba potrzebę usunięcia usterki popełnionej przez Sąd I Instancji w zakresie prowadzenia akt sprawy, skoro w numeracji kart po liczbie „239” pojawiła się liczba „340”.

Wyrok Sądu Okręgowego znajduje oparcie w treści art. 436 kpk,
art. 437 § 2 kpk w zw. z art. 438 pkt 1 kpk i art. 440 kpk.