Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI Ga 242/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2014-09-30

Sygn. akt VI Ga 242/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Barbara Frankowska (spr.)

SO Anna Harmata

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. w R.

przeciwko : T. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda w zakresie pkt II i apelacji pozwanego w zakresie pkt I co do kwoty 300 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1.06.2012r. do dnia zapłaty i w zakresie odsetek ustawowych od kwoty 360 zł od dnia 1.06.2012r. do dnia 10.07.2012r. oraz pkt III w całości od wyroku Sądu Rejonowego
w Rzeszowie V Wydziału Gospodarczego z dnia 25 marca 2014 r., sygn. akt
V GC 99/13

1. z m i e n i a zaskarżony wyrok w pkt I i III w ten sposób, że:

I. zasądza od pozwanego T.
w W. na rzecz powoda A.w R. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2012r. do dnia zapłaty,

III. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.429 zł (jeden tysiąc czterysta dwadzieścia dziewięć złotych) tytułem kosztów procesu,

2. z a s ą d z a od powoda na rzecz pozwanego kwotę 90 (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego,

3. o d d a l a apelację powoda w całości,

4. z a s ą d z a od powoda A.w R. na rzecz pozwanego T.w W. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 242/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30 września 2014 r.

Powód - A.w R., pozwem z dnia
18 października 2012 r., wniósł o zasądzenie od pozwanego T.w W. kwoty 1.560,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powyższego powód podał, iż prowadzi działalność polegającą na m. in. wynajmie pojazdów samochodowych. Dnia 22 lutego 2012 r. pojazd należący do (...) został uszkodzony w związku z czym poszkodowana skorzystała z najmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody z OC sprawcy - pozwanego,
w okresie od 25 kwietnia 2012 r. do dnia 28 maja 2012 r. Poszkodowana, na podstawie umowy cesji, scedowała na powoda przysługującą jej względem pozwanego wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Decyzją z dnia 14 września 2012 r. pozwany przyznał odszkodowanie w kwocie 2.040,00 zł uznając zasadność 17 dni wynajmu pojazdu zastępczego, który w jego ocenie był konieczny i uzasadniony.

Dnia 3 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie w całości uwzględnił żądanie powoda wydając nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty, pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania. Pozwany wyraził stanowisko, iż wypłacone z tytułu umowy najmu pojazdu zastępczego odszkodowanie w sposób prawidłowy określa ilość dni koniecznych do wykonania naprawy.

W piśmie procesowym z dnia 18 lutego 2013 r. powód podtrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia i żądania wskazując, iż sposób wyliczenia długości trwania naprawy pojazdu przez pozwanego nie pokrywa się z rzeczywistym okresem koniecznym dla usunięcia szkód, a okres wskazany w arkuszu naprawy pojazdu był uzasadniony m. in. koniecznością pozyskania części zamiennych, bez których naprawa pojazdu byłaby niemożliwa.

Wyrokiem z dnia 25 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 660,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia
1 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty (pkt I), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II), zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900,91 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III) oraz zarządził zwrot z urzędu pozwanemu, po uprawomocnieniu się orzeczenia, kwoty 30,00 zł tytułem nadpłaconej zaliczki (pkt IV).

Powyższy wyrok został wydany w oparciu o następujące ustalenia faktyczne. Dnia 22 lutego 2012 r. miało miejsce zdarzenie, wskutek którego został uszkodzony samochód należący do K. C., co stanowiło
w sprawie okoliczność bezsporną. Poszkodowana, na czas likwidacji szkody z OC sprawcy, ubezpieczonego u pozwanego, wynajęła u powoda samochód zastępczy. Okres wynajmu pojazdu zastępczego miał miejsce w czasie trwania naprawy,
w dniach 25 kwietnia 2012 r. do dnia 28 maja 2012 r. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego, dnia 28 maja 2012 r., powód wystawił fakturę VAT na kwotę brutto 4.428,00 zł. Decyzją z dnia 14 września 2012 r. pozwany, w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego, uwzględnił odszkodowanie w kwocie 2.040,00 zł uznając zasadność 17 dni wynajmu, przyjmując stawkę dobową czynszu na kwotę 120,00 zł, której wysokości nie kwestionował. Na podstawie umowy cesji, poszkodowana scedowała na powoda przysługującą je względem pozwanego wierzytelność
z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody
z OC sprawcy.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego, w tym dowodów z dokumentów, niekwestionowanych przez strony postępowania i niebudzących wątpliwości Sądu Rejonowego, co do ich autentyczności i prawdziwości oraz na podstawie oświadczeń stron, co do okoliczności niespornych.

Sąd I instancji jako podstawę odpowiedzialności pozwanego jako ubezpieczyciela obowiązanego do naprawienia szkody wskutek działania sprawcy szkody wskazał art. 822 k.c. w zw. z art. 509 k.c. Ponadto Sąd Rejonowy odnosząc się do zasady pełnego odszkodowania w granicach odpowiedzialności za normalne następstwa działania lub zaniechania w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, wskazał, iż naprawienie szkody w myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Sąd I instancji mając na uwadze, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu mechanicznego, obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego wskazał, że nie można przyjąć jednak, że poszkodowany będzie mógł domagać się jakichkolwiek poniesionych kosztów, stanowiących w tym przypadku czynsz najmu samochodu zastępczego. Zdaniem Sądu Rejonowego zapłata umówionego czynszu stanowi bez wątpienia uszczerbek majątkowy, niemniej sam fakt zapłaty takiej, a nie innej kwoty,
w dodatku umówionej, w ramach umowy dwustronnej erga partes, nie jest tożsame z kwotą odszkodowania. Odszkodowanie, bowiem to kwota poniesiona wbrew woli poszkodowanego, innymi słowy koszt niezbędny i uzasadniony do restytucji szkody. Kwestią sporną w niniejszej sprawie był okres i wysokość należnego powodowi odszkodowania z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego, zatem na pozwanym spoczywał ciężar dowodu zgodnie z regułą 6 k.c., wobec zakwestionowania przez niego faktu, iż naprawa pojazdu powyżej 17 dni miała uzasadniony charakter. Jak naprowadził Sąd I instancji, zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy szkody obejmuje wyłącznie uzasadniony prawidłowo przeprowadzoną naprawą czas niemożności korzystania z uszkodzonego pojazdu. Granicą, zatem odpowiedzialności nie jest realny czas naprawy o ile została ona przeprowadzona z naruszeniem prawidłowego czasu naprawy. Sąd Rejonowy oparł się w ustaleniu prawidłowego czasookresu naprawy uszkodzonego pojazdu na opinii biegłego, która wyznaczyła granicę prawidłowo przeprowadzonej naprawy
i okres wskazany przez biegłego jako niezbędny do naprawy samochodu poszkodowanego, wynoszący nie więcej niż 12 dni roboczych, a w odniesieniu do przyjęcia w dniu 25 kwietnia 2012 r. uszkodzonego pojazdu do naprawy, wynoszący 20 dni kalendarzowych, usankcjonował.

W ocenie Sądu Rejonowego, w myśl art. 361 § 1 k.c., przy ustalaniu wysokości odszkodowania, pozwany niezasadnie nie uwzględnił trzech dni, kiedy to powód nie mógł korzystać z pojazdu, dlatego mając na uwadze powyższe oraz fakt, iż dobowa stawka za wynajem nie była sporna, Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione w tym zakresie i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę jak w pkt I wyroku, na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 509 k.c. Sąd I instancji oddalił powództwo co do należności głównej w pozostałym zakresie, na podstawie powołanych wyżej przepisów i przy przyjęciu częściowo spełnionego w toku likwidacji świadczenia. W przedmiocie odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach postępowania rozstrzygnięto zgodnie z art. 100 k.p.c. rozdzielając koszty postępowania poniesione przez strony proporcjonalnie do stopnia w jakim utrzymały się ze swymi żądaniami. Sąd Rejonowy uwzględnił żądanie powoda w części odpowiadającej 42,3%. Uwzględniając koszty faktycznie poniesione i koszty, którymi strony powinny zostać obciążone, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę jak w pkt III wyroku. W przedmiocie zwrotu z urzędu pozwanemu po uprawomocnieniu się orzeczenia kwoty 30,00 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłego, Sąd I instancji zarządził jak w pkt IV wyroku.

Od powyższego rozstrzygnięcia apelację wniosła zarówno strona powodowa jak i strona pozwana.

Strona pozwana zaskarżyła powyższe rozstrzygnięcie w części tj. co do pkt I wyroku, odnośnie kwoty 300,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
1 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty oraz odsetek ustawowych od kwoty 360,00 zł za okres od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia 10 lipca 2012 r., jak też co do pkt III wyroku w całości. Jednocześnie pozwany wniósł o oddalenie powództwa
w zaskarżonej części oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu pozwany zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego:

1.  art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. art. 509 k.c. polegające na uznaniu, iż za okres 3 doby najmu należne odszkodowanie wynosi 660,00 zł, podczas gdy stawka za dobę najmu wynosiła 120,00 zł,

2.  art. 481 k.c. w zw. art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych polegające na uznaniu, iż pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia
1 czerwca 2012 r., podczas gdy zgodnie z ustawą pozwany ma 30 dni na rozpatrzenie zgłoszonego roszczenia, które nastąpiło w dniu 11 czerwca 2012 r.

W uzasadnieniu powyższego skarżący wskazał, iż zasądzona wyrokiem kwota odszkodowania za 20 dni kalendarzowych z tytułu korzystania z pojazdu zastępczego w związku z naprawą pojazdu uszkodzonego w kolizji z dnia 22 lutego 2012 r. nie odpowiada różnicy pomiędzy okresem ustalonym przez Sąd Rejonowy (20 dni) a okresem uznanym przez pozwanego (17 dni) tj. 3 dniom. Zdaniem pozwanego skoro niesporna pomiędzy stronami była stawka 120,00 zł za dobę, to za okres 3 dni należne powodowi odszkodowanie powinno wynosić 360,00 zł a nie jak zasądził Sąd I instancji 660,00 zł. W związku z tym pozwany zaskarżył wyrok co do kwoty 300,00 zł.

Pozwany wskazał, iż kwestionuje także zasądzenie odsetek za okres od
1 czerwca 2012 r. do dnia 10 lipca 2012 r. Sąd Rejonowy zasądzając odsetki ustalił datę początkową na dzień następujący po dniu płatności wynikającym z faktury za najem. Pozwany zarzucił, iż termin wskazany w fakturze nie wiąże go bowiem nie był stroną umowy najmu i nie uzgadniał z powodem sposobu i terminu płatności. Pozwany wskazał, iż uregulowanie co do terminu spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
. Zgodnie z tym przepisem pozwany miał 30 dni na spełnienie świadczenia objętego pozwem. Skoro powód zgłosił roszczenie w dniu 11 czerwca 2012 r. to pozwany pozostawał w opóźnieniu dopiero od dnia 11 lipca 2012 r.

Strona powodowa przedmiotowe rozstrzygnięcie zaskarżyła w części tj. co do pkt II wyroku wnosząc jednocześnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1560,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych za postępowanie przed Sądem
I i II instancji, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
I instancji do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego wyroku,
a mający wpływ na jego treść poprzez uznanie, że długość wynajmu auta zastępczego w okresie od 25 kwietnia 2012 r. do dnia 28 maja 2012 r. jest nieadekwatna do okoliczności pomimo, że wynajem pojazdu zastępczego przez okres rzeczywistego, a nie tylko teoretycznego czasu naprawy pojazdu, pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zaistniałym zdarzeniem i powinien podlegać wynagrodzeniu,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego wyroku,
a mających wpływ na jego treść poprzez uznanie, że przedłużenie najmu pojazdu zastępczego i powiększanie szkody nie mogą obciążać strony pozwanej, podczas gdy powód oraz poszkodowana wykonali obowiązek wymieniony w art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, tj. w miarę możliwości dążyli do zapobieżeniu powiększania szkody.

W uzasadnieniu powyższego, strona powodowa wskazała, że nie można zgodzić się z twierdzeniami Sądu I instancji, że serwis zwlekał z zamówieniem części do uszkodzonego pojazdu. Zdaniem powoda, serwis złożył zamówienie na części bezpośrednio po demontażu powłok uszkodzonego samochodu. Powód wskazał, iż nie można żądać od serwisu naprawczego przystąpienia do demontażu powłok samochodu, zamówienia części i czynności naprawczych przed akceptacją kalkulacji naprawy albowiem serwis naprawczy nie może ponosić ryzyka,
w postaci zamówienia części, które nie zostaną objęte zakresem naprawy przez ubezpieczyciela. Ponadto w ocenie powoda, wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego, arkusz naprawy uszkodzonego samochodu przedstawia ciąg zdarzeń uzasadniający czas trwania najmu auta zastępczego przez okres 30 dni. W związku z tym po stronie serwisu naprawczego nie doszło do opieszałości w naprawie uszkodzonego pojazdu.

Powód wskazał, także iż stanowisko Sądu I instancji, w kwestii, iż przedłużenie najmu pojazdu zastępczego i powiększenie szkody nie może obciążać strony pozwanej, jest nieuzasadnione. W ocenie powoda, z okoliczności niniejszej sprawy wynika, iż tak powód jak i poszkodowana nie przyczynili się do zwiększenia szkody, nie można im także przypisać umyślności czy rażącego niedbalstwa w nie wykonaniu obowiązków określonych w art. 16 ustawy z dnia
22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
, w tym niewykonaniu obowiązku zapobieżenia powiększaniu się szkody lub obowiązku poinformowania ubezpieczyciela o zdarzeniu.

W odpowiedzi na apelację strony powodowej, pozwany wniósł o oddalenie apelacji powoda w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej powód wniósł o oddalenie apelacji pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powoda nie jest zasadna i podlega oddaleniu w całości.

Przede wszystkim należy stwierdzić, iż Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne. Zaskarżone orzeczenie stanowi wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego co do czasookresu naprawy uszkodzonego samochodu poszkodowanego, który to Sąd I instancji ustalił na 20 dni kalendarzowych, są jak najbardziej prawidłowe i znajdują odzwierciedlenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Błędne jednakowoż zasądzenie kwoty 660,00 zł tytułem odszkodowania za okres dodatkowych 3 dni najmu pojazdu zastępczego, podczas gdy stawka dobowa wynosiła 120,00 zł jak i też błędne przyjęcie przez Sąd I instancji, iż pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia 1 czerwca 2012 r. nie miało – co wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku – wpływu na prawidłowość ustalenia niezbędnego i celowego czasu naprawy. Jednakże okoliczności te, podniesione przez stronę pozwaną w apelacji od przedmiotowego rozstrzygnięcia, stanowiły podstawę do jej uwzględnienia oraz do zmiany zaskarżonego wyroku w wyżej wymienionym zakresie, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Sąd Rejonowy w ramach swobodnej oceny dowodów, zgodnie
z wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia, w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny w oparciu
o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, uzasadnił dlaczego przyjął czasookres 20 dni kalendarzowych (w tym 12 dni roboczych) jako okres konieczny do wykonania poszczególnych czynności naprawczych uszkodzonego pojazdu poszkodowanego, biorąc w tej kwestii za podstawę w znacznej mierze opinię biegłego sądowego. Korespondencja mailowa między serwisem naprawczym
a ubezpieczycielem potwierdza jednoznacznie otrzymanie akceptacji kalkulacji bez uwag w dniu 16maja 2012r., co czyni słusznym zarzut nieuzasadnionego oczekiwania na zamówienie części aż do dnia 22 maja 2012r.

Mając na uwadze powyższe, nie można podzielić zarzutu apelacji powoda odnośnie błędnego uznania przez Sąd I instancji okresu naprawy uszkodzonego pojazdu, jako wynoszącego 20 dni kalendarzowych. W ocenie powoda, arkusz naprawy uszkodzonego samochodu przedstawia ciąg zdarzeń uzasadniający czas trwania najmu auta zastępczego przez okres nie 20 a 30 dni kalendarzowych, który zdaniem powoda odpowiada rzeczywistemu czasookresowi naprawy i najmu pojazdu zastępczego, który to czasookres pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zaistniałym zdarzeniem i powinien podlegać wynagrodzeniu. Zapisy arkuszu kalkulacji nie odzwierciedlają faktycznych zdarzeń (vide data akceptacji kalkulacji).

Należy zauważyć, iż odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Natomiast w sytuacji, w której koszty naprawy poniesione zostały jedynie w celu przywrócenia istniejącego przed uszkodzeniem stanu używalności samochodu, powstaje potrzeba odpowiedniej selekcji takich kosztów i ich odpowiedniej weryfikacji na podstawie zobiektywizowanych kryteriów (uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r. III CZP 32/03). Ponadto świadczenie zobowiązanego polegające na przywróceniu stanu poprzedniego lub zapłaceniu kwoty odpowiadającej wartości takiego przywrócenia (kosztów naprawy samochodu) nie powinno przekraczać kosztów celowych, ekonomicznie uzasadnionych. Kosztami „niezbędnymi” są koszty naprawy, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Natomiast kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi” są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. W efekcie jeżeli poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku i jednocześnie można te koszty zaliczyć do kategorii niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych, ubezpieczyciel nie ma podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania odpowiadającego wspomnianym kosztom.

W związku z powyższym należy przyjąć, że odszkodowanie przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego tylko w zakresie wydatków celowo i ekonomicznie uzasadnionych, co bezpośrednio odnosi się do czasu naprawy, czyli takiego czasu, który jest konieczny. Jak słusznie wskazał w swych rozważaniach Sąd Rejonowy, zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy szkody obejmuje wyłącznie uzasadniony prawidłowo przeprowadzoną naprawą, czas niemożności korzystania z uszkodzonego pojazdu. Granicą odpowiedzialności nie jest zatem realny czas naprawy o ile została ona przeprowadzona z naruszeniem prawidłowego czasu naprawy. Odpowiedzialność ubezpieczyciela ogranicza się w tym wypadku do normalnych następstw szkody rozumianych, jako naprawa wykonana
w niezbędnym, obiektywnie uzasadnionym okolicznościami i uszkodzeniami czasie. Wykonana prawidłowo pod względem czasu naprawa, uzasadnia najem pojazdu na czas jej trwania, a w każdym przypadku przekroczenia norm czasu naprawy, odpowiedzialnym za to nie jest ubezpieczyciel sprawcy szkody, ponieważ wykracza poza granice tej odpowiedzialności, zawinione działanie zakładu, jakim posługuje się poszkodowany do restytucji szkody.

Zaakcentować należy, iż ubezpieczyciel nie odpowiada bezwzględnie za każdy rzeczywisty czas naprawy, nawet taki, który wynika jak to ma miejsce
w niniejszej sprawie, z nieuzasadnionej opieszałości serwisu. Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. III CZP 05/11, który z kolei wskazał, iż okres najmu będący konsekwencją biernego zachowania się poszkodowanego w rozpoczęciu naprawy uszkodzonego pojazdu lub zwłoka zakładu naprawczego w remoncie samochodu nie może obciążać ubezpieczyciela. W ocenie Sądu Okręgowego w zależności od okoliczności sprawy oraz stanowisk stron, należy indywidualnie badać celowy
i uzasadniony okolicznościami czas naprawy. Obowiązują bowiem tutaj ogólne zasady odszkodowania w myśl których, zobowiązany do zapłaty odszkodowania (w tym przypadku ubezpieczyciel) opowiada za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła. Natomiast samo naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 1 i 2 k.c.). W myśl w/w przepisu szkoda ma pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem ją wywołującym.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy na wniosek pozwanego takiego badania dokonał, a biegły sądowy w sposób wyczerpujący, wiarygodny i zgodny
z zasadami logiki uzasadnił dlaczego czasookres niezbędny do dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu w związku ze zdarzeniem powodującym szkodę, wynosi 20 dni kalendarzowych. Podkreślić należy także, iż okres 20 dni nie jest technologicznym czasem naprawy, tj. czasem wykonania poszczególnych czynności naprawczych według ogólnie przyjętych norm czasowych naprawy uszkodzonego pojazdu, który to okres wynosił 12 dni roboczych.

Na uwzględnienie nie zasługiwał także kolejny zarzut apelacji powoda dotyczący uznania przez Sąd Rejonowy, iż przedłużenie najmu pojazdu zastępczego i powiększenie szkody nie mogą obciążać strony pozwanej, podczas gdy powód oraz poszkodowana wykonali obowiązek wymieniony w art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, tj. w miarę możliwości dążyli do zapobieżenia szkody. Art. 16 ust 3 w/w ustawy, określa obowiązki osób objętych ubezpieczeniem obowiązkowym, uczestniczących w zdarzeniu. Zgodnie z treścią ustępu 3 art. 16 w/w ustawy, osoba, której odpowiedzialność jest objęta ubezpieczeniem obowiązkowym, a także osoba występująca z roszczeniem, powinny przedstawić zakładowi ubezpieczeń, Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych posiadane dowody dotyczące zdarzenia
i szkody oraz ułatwić im ustalenie okoliczności zdarzenia i rozmiaru szkód, jak również udzielić pomocy w dochodzeniu przez zakład ubezpieczeń, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych roszczeń przeciwko sprawcy szkody.

Obowiązki te związane są bezpośrednio z postępowaniem likwidacyjnym
i odnoszą się do współdziałania przy likwidacji szkody. Na każdej ze stron procesu likwidacji szkody ciąży obowiązek bezzwłocznego wykonywania swych powinności albowiem jak prawidłowo wskazał Sąd Rejonowy, przyjęcie jednolitego obowiązku po każdej ze stron pozwala na takie ukształtowanie odpowiedzialności, gdzie ubezpieczyciel sprawcy szkody ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa szkody. Odstępstwo od powinności profesjonalnego zachowania może wynikać tylko z wyjątkowych, obiektywnie niemożliwych do przewidzenia i udowodnionych przez stronę okoliczności. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, w zakresie w jakim Sąd Rejonowy uznał, iż powód nie udowodnił w niniejszym postępowaniu jakoby celowy i uzasadniony czas naprawy wynosił 30 dni kalendarzowych. W tym przedmiocie biegły w sporządzonej opinii pisemnej oraz opinii uzupełniającej w sposób wyczerpujący i rzetelny uzasadnił, dlaczego czas potrzebny na naprawę wynosił 20 dni kalendarzowych, a nie jak postulował powód 30 dni. Biegły wskazał na zbyt długie zwlekanie z zamówieniem części zamiennych niezbędnych do wykonania naprawy przez serwis oraz na zbyt długie oczekiwanie na akceptację kalkulacji. Kwestionowanie przez powoda sporządzonej przez biegłego opinii bez przytoczenia dowodów na poparcie swych twierdzeń, skutkowało nie podołaniu przez niego obowiązkowi wynikającemu
z art. 6 k.c. Sąd Rejonowy słusznie przyjął, iż za przekroczenie norm czasu naprawy nie jest odpowiedzialny ubezpieczyciel sprawcy szkody, ponieważ poza granice tej odpowiedzialności, wykracza zawinione działanie zakładu, jakim się posługuje poszkodowany do resytutcji szkody (tak też SN w uchwale z dnia
17 listopada 2011 r. III CZP 05/11).

Reasumując, w niniejszym przypadku i we wskazanym zakresie zarzut naruszenia art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli komunikacyjnych nie zasługiwał na uwzględnienie. W związku
z powyższym, Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda w całości o czym orzekł
w pkt 3 wyroku i kosztami postępowania apelacyjnego obciążył powoda (pkt 4).

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie w całości.

Sąd Rejonowy przyjął, iż okres niezbędny do naprawy samochodu poszkodowanego powinien wynosić nie więcej niż 12 dni roboczych co
w odniesieniu do przyjęcia pojazdu do naprawy dnia 25 kwietnia 2012 r. pozwalało przyjąć, iż czasookres ten powinien wynosić 20 dni kalendarzowych. Tym samym Sąd I instancji uwzględnił 3 dodatkowe dni, których pozwany decyzją z dnia
14 września 2012 r. nie uznał przyznając odszkodowanie w kwocie 2.040,00 zł za okres 17 dni wynajmu pojazdu zastępczego. Sąd Rejonowy przyjął także, iż koszt
1 dnia najmu wynosił 120,00 zł, która to stawka nie była kwestionowana przez strony w trakcie postępowania przed Sądem I instancji. Uwzględnienie stawki 120,00 zł przy dodatkowych 3 dniach najmu pojazdu zastępczego wskazuje na kwotę 360,00 zł, natomiast Sąd Rejonowy błędnie zasądził kwotę 660,00 zł. Sąd Okręgowy skorygował powyższą kwotę i ostatecznie zasądzono 360,00 zł za dodatkowe 3 dni najmu, biorąc pod uwagę upływ 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, stanowiący czas na likwidację szkody przez ubezpieczyciela.

Pozwany w apelacji od przedmiotowego rozstrzygnięcia zakwestionował także zasądzenie odsetek za okres od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia 10 lipca 2012 r., wskazując, iż Sąd I instancji mylnie uznał, iż pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia 1 czerwca 2012 r. podczas, gdy zgodnie
z ustawą z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, pozwany ma 30 dni na rozpatrzenie zgłoszonego roszczenia, od dnia w którym to zgłoszenie nastąpiło.

Zarzut pozwanego w tym względzie był zasadny, albowiem żądanie dotyczące zapłaty odsetek wynikające z terminu płatności wskazanym w fakturze VAT nr (...) wystawionej przez powoda poszkodowanej, nie odnosiło się do pozwanego. Powód niewątpliwie żądał odsetek od upływu terminu płatności wyznaczonego w/w fakturą VAT. Biorąc pod uwagę umowę cesji wierzytelności, uznać należy za udowodniony także fakt, że powód szkodę w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego zgłosił dopiero 11 czerwca 2012 r. na co wskazuje podpis pozwanego na piśmie zgłaszającym szkodę w zakresie najmu pojazdu (akta szkody). Termin wskazany w fakturze nie wiązał ubezpieczyciela bowiem nie był on stroną umowy najmu i nie uzgadniał z powodem sposobu
i terminu płatności. Pozwany zasadnie zarzucił, że jest to szkoda, której dotyczy
30 dniowy okres likwidacji zgodnie z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Skoro powód zgłosił roszczenie w dniu
11 czerwca 2012 r. to pozwany pozostawał w opóźnieniu dopiero od dnia 11 lipca 2012 r.

Podzielając zarzuty apelacji pozwanego w przedmiocie naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 509 k.c. polegające na uznaniu, iż za okres 3 doby najmu należne odszkodowanie wynosi 660,00 zł gdy stawka za dobę wynosiła 120,00 zł a także podzielając zarzut naruszenia art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, polegający na uznaniu, iż pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od dnia 1 czerwca 2012 r., - Sąd Okręgowy zmienił wyrok w zaskarżonym zakresie, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 360,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2012 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł w pkt 1 wyroku.

Konsekwencją zmiany pkt I zaskarżonego wyroku była zmiana orzeczenia
o kosztach procesu tj. pkt III zaskarżonego orzeczenia. Powód ostatecznie wygrał proces w 23%, stąd przy kosztach ogółem obydwu stron w wysokości 2.787,00 zł (stosownie powód – 717,00 zł, pozwany – 2.070,00 zł) kwotą, którą Sąd Okręgowy zasądził od powoda na rzecz pozwanego jest kwota 1.429,00 zł, o czym Sąd orzekł w pkt 1 orzeczenia. Kosztami postepowania apelacyjnego obciążył powoda (pkt 2).

W przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego (pkt 2 i 4 wyroku) orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 13 oraz art. 21 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1025) a także § 12 ust.1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490), stosownie do wyniku postępowania apelacyjnego i wartości przedmiotu zaskarżenia. Powyższe koszty stanowi opłata od apelacji pozwanego 30 zł, koszty zastępstwa procesowego przez pełnomocnika – 60 zł oraz 90 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego dla pozwanego. Łączna suma kosztów zasądzona na rzecz pozwanego, który wygrał postępowanie apelacyjne wyniosła 180 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Dziopak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Andrzej Borucki,  Anna Harmata
Data wytworzenia informacji: